From studies on craftsmen’s guild signs – 19th century stamp of shoemakers’ guild in Szadek

Authors

  • Marek Adamczewski Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Katedra Historii Historiografii i Nauk Pomocniczych Historii, 90-219 Łódź, ul. Kamińskiego 27a image/svg+xml
  • Jarosław Stulczewski Towarzystwo Przyjaciół Zduńskiej Woli

DOI:

https://doi.org/10.18778/1643-0700.15.05

Keywords:

craftsmen’s guild symbols, stamps, shoemakers, Szadek

Abstract

The stamp of the shoemakers’ guild in Szadek was made at the beginning of the 19th century, in accordance with legal regulations of 1816, which reorganized craftsmen’s guilds in the Kingdom of Poland. These regulations, in force throughout the whole 19th century and at the beginning of the 20th century, defined the structure and the way of managing a guild, professional competences of masters and craftsmen, and rules for professional advance. The regulations of 1816 also affected the shape and functions of craftsmen’s stamps. Under these rules, a guild was governed by a board of elders, which was reflected in the legends of the stamps. The term “profession” to refer to the work of craftsmen was introduced at that time. The legend of the seal of the shoemakers’ guild in Szadek speaks about “the shoemakers’ profession”. As regards the appearance of craftsmen’s stamps, they differed from other official stamps (e.g. those of administrative authorities) of the Kingdom of Poland in that they contained elements representative of particular “professions”. In the case of Szadek shoemakers’ it was a high boot with a heel spur, a knife and an awl. This stamp was evidently carved by a very skilful engraver. It is now part of the collection of the Sieradz Museum.

References

Archiwum Państwowe w Łodzi Oddział w Sieradzu, Cechy miasta Szadku 1649–1939, sygn. 82.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Poznaniu, sygn. T.X. 125.
Google Scholar

„Dziennik Praw” 1837, t. 21 (Przepisy względem formy i wielkości pieczęci wszelkich władz rządowych z dnia 20 lipca / 1 sierpnia 1837 r.).
Google Scholar

Muzeum w Łęczycy, sygn. H/340, H/150, H/235; sygn. Art.-1668-MŁ, Art.-1681-MŁ, Art.-1714-MŁ.
Google Scholar

Muzeum w Pabianicach, sygn. MP/35/H, MP/37/H, MP/38/H, MP/42/H, MP/593/H.
Google Scholar

Muzeum w Zgierzu, Dokumenty papierowe, bez sygnatury.
Google Scholar

Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego. Wydział Spraw Wewnętrznych i Duchownych. Część II: Przemysł i zakłady przemysł posiłkujące, t. II, Warszawa 1866 (Postanowienie Księcia Namiestnika Królestwa Polskiego, urządzające zgromadzenia rzemieślnicze z dnia 31 grudnia 1816 r.).
Google Scholar

Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego. Wydział Spraw Wewnętrznych i Duchownych. Część II: Przemysł i zakłady przemysł posiłkujące, t. II, Warszawa 1866 (Przepisy wydane w dopełnieniu artykułu 120 postanowienia Księcia Namiestnika Królewskiego z dnia 31 grudnia 1816 roku, co do urządzenia zgromadzeń rzemieślniczych, w przedmiocie zdawania sztuki mistrzowskiej w kunsztach i rzemiosłach).
Google Scholar

Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego. Wydział Spraw Wewnętrznych i Duchownych. Część II: Przemysł i zakłady przemysł posiłkujące, t. II, Warszawa 1866 (Rozwinięcie postanowienia o zgromadzeniach rzemieślniczych z dnia 19 marca 1817 r.).
Google Scholar

Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego. Wydział Spraw Wewnętrznych i Duchownych. Część II: Przemysł i zakłady przemysł posiłkujące, t. II, Warszawa 1866 (Podanie do publicznej wiadomości osnowy postanowienia o zgromadzeniach rzemieślniczych i rozporządzeń w jego rozwinięciu wydanych).
Google Scholar

Zbiory Parafii pw. św. Jakuba w Apostoła w Szadku.
Google Scholar

Zbiory Szkolnej Izby Pamięci w Szadku.
Google Scholar

Zbiory Marka Adamczewskiego.
Google Scholar

Zbiory Doroty Stefańskiej.
Google Scholar

Zbiory Jarosława Stulczewskiego.
Google Scholar

Bimler-Mackiewicz E., Rzemieślnicze dokumenty zawodowe – treść, kształt, wyraz graficzny, funkcje użytkowe i estetyczne, „Studia Archiwalne” 2006, t. 2.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/17347513SA.10.012.14767

Bimler-Mackiewicz E., Znaki cechowe i ich funkcje na ziemiach polskich. Studium źródłoznawcze, Warszawa 2004.
Google Scholar

Cercha M., Cercha S., Kopera F., Pomniki Krakowa, Kraków 1904.
Google Scholar

Chmiel A., Godła rzemieślnicze i przemysłowe krakowskie, Kraków 1922.
Google Scholar

Dekowski J. P., Obesłania rzemieślnicze, „Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, 1966, ser. etnograficzna, nr 10.
Google Scholar

Kałuski T., Pieczęcie cechów na ziemiach księstwa głogowskiego do połowy XIX wieku. Geneza i symbolika, Warszawa 2014.
Google Scholar

Koehler K., Dawne cechy i bractwo strzeleckie. Rzecz osnuta na danych o cechach i o bractwie strzeleckim w Kościanie, Poznań 1899.
Google Scholar

Linde S. B., Słownik języka polskiego, t. II, IV, Lwów 1855 (reprint: Warszawa 1951).
Google Scholar

Majewski M., Odciski starogardzkich pieczęci cechowych w archiwum książąt szczecińskich, [w:] Wokół znaków i symboli. Herby, pieczęcie i monety na Pomorzu, Śląsku i Ziemi Lubuskiej do 1945 roku, red. A. Chlebowska, A. Gut, Warszawa 2008.
Google Scholar

Marcisz B., Ikonografia pieczęci cechowych miasta Wrocławia (XV–XIX w.), [w:] Pieczęć w Polsce średniowiecznej i nowożytnej. Zbiór studiów, red. P. Dymmel, Lublin 1998.
Google Scholar

Neymanowa Z., Zabytki cechowe z Sieradzkiego, „Łódzkie Studia Etnograficzne” 1961, t. 3.
Google Scholar

Skoczeń-Marchewka B., Święty Kryspin i święty Kryspinian, Muzeum Etnograficzne im. S. Udzieli w Krakowie, www.etnomuzeum.eu (30.03.2015).
Google Scholar

Tomczyk D., Pieczęcie górnośląskich cechów rzemieślniczych z XV–XVIII wieku i ich znaczenie historyczne, Opole 1975.
Google Scholar

Tomkowicz S., Przyczynki do historyi kultury Krakowa w pierwszej połowie XVIII w., Lwów 1912.
Google Scholar

Wisłocki J., Cechowe tłoki pieczętne jako źródło kultury materialnej, „Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza” 1956, t. 2, z. 1.
Google Scholar

Zakrzewski K., „Kancelaria i dokumentacja cechu szewców w Łodzi. Studium archiwoznawcze”, Łódź 2014 (niedrukowana praca magisterska, Katedra Historii Historiografii i Nauk Pomocniczych Historii UŁ).
Google Scholar

Published

2015-12-30

How to Cite

Adamczewski, M., & Stulczewski, J. (2015). From studies on craftsmen’s guild signs – 19th century stamp of shoemakers’ guild in Szadek. Biuletyn Szadkowski, 15, 109–128. https://doi.org/10.18778/1643-0700.15.05

Issue

Section

Articles