Działalność Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Wielkiej Wsi (1954–1972)

Jarosław Stulczewski

doi:10.18778/1643-0700.25.02

Autor

Jarosław Stulczewski Zarząd Towarzystwa Przyjaciół Zduńskiej Woli https://orcid.org/0000-0002-8355-3975

DOI:

https://doi.org/10.18778/1643-0700.25.02

Słowa kluczowe:

Wielka Wieś, gromada, rady narodowe

Abstrakt

Gromadzka Rada Narodowa w Wielkiej Wsi została utworzona w wyniku reformy administracyjnej w 1954 r. Swoje uchwały realizowała za pośrednictwem prezydium, które było kolegialnym organem wykonawczym i zarządzającym rady narodowej. Zakres kompetencji władz gromady obejmował m.in. uchwalanie rocznego budżetu gromady, zatwierdzanie i odwoływanie sołtysów, organizację skupu żywca, zboża, ziemniaków, mleka oraz zbieranie podatków, sprawy związane z organizacją prac polowych, budową dróg, ochroną przeciwpożarową, kulturą i szkolnictwem. Obszar gromady powiększał się aż czterokrotnie w wyniku znoszenia okolicznych gromad: Górna Wola (1958), Sikucin (1959), Prusinowice (1961) i Krokocice (1968). Przewodniczącymi Prezydium GRN w Wielkiej Wsi byli: Józef Szwedzki (1954–1956), Stanisław Szukalski (1956–1963), Franciszek Dzienniak (1963–1966) i Czesław Siekierski (1966–1972). Gromada przetrwała do końca roku 1972, czyli do reformy gminnej, gdy gromadzkie rady narodowe zastąpiono gminami.

Bibliografia

Archiwum Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, Akta osobowe Leona Poredy, sygn. 249/1930.
Google Scholar

Archiwum Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, Akta osobowe Stanisława Szukalskiego, sygn. 249/2387.
Google Scholar

Archiwum Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, Akta osobowe Józefa Szwedzkiego, sygn. 249/2394.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Łodzi Oddział w Sieradzu, Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Wielkiej Wsi, sygn. 257.
Google Scholar

Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1758-6631.1954.tb03784.x

Dz.U. 1958, nr 5, poz. 16.
Google Scholar

Dz.U. 1958, nr 10, poz. 34.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1108/eb052544

Dz.U. 1963, nr 28, poz. 164.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2090498

Dz.U. 1967, nr 23, poz. 109.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/40199823

Dz.U. 1968, nr 19, poz. 121.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1088/0031-9112/19/4/015

Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi 1954, nr 9, poz. 36.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi 1954, nr 11, poz. 39.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi 1954, nr 12, poz. 88.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi 1958, nr 2, poz. 6.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi 1961, nr 6, poz. 34.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi 1965, nr 10, poz. 57.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 20 października 1969 r., nr 8, poz. 83.
Google Scholar

Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 20 grudnia 1972 r., nr 14, poz. 185.
Google Scholar

M. P. 1954, nr 118, poz. 1663.
Google Scholar

M. P. 1966, nr 39, poz. 196.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1001/jama.1966.03100250025013

M. P. 1967, nr 32, poz. 150.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2091753

Uchwała nr 378/60 Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1960 r. w sprawie budowy domów dla gromadzkiej służby rolnej.
Google Scholar

Zarządzenie nr 122 Ministra Rolnictwa z dnia 17 stycznia 1958 r. w sprawie zadań instruktorów rolnych.
Google Scholar

Zarządzenie nr 173 Ministra Rolnictwa z dnia 24 grudnia 1960 r. w sprawie zadań służby agronomicznej w zakresie podnoszenia produkcji rolniczej.
Google Scholar

Zarządzenie nr 27 Ministra Rolnictwa z dnia 25 marca 1963 r. w sprawie powołania i ustalenia zadań zootechników gromadzkich.
Google Scholar

Bandurka M., Zmiany administracyjne i terytorialne ziem województwa łódzkiego w XIX i XX wieku, Łódź 1995.
Google Scholar

Drygalski J., Kwaśniewski J., (Nie)realny socjalizm, Warszawa 1992.
Google Scholar

Gończar M., Samorząd wsi – historia i nowe możliwości, Warszawa 1990.
Google Scholar

Halczak B., Wybory do rad narodowych w 1954 r. w województwie zielonogórskim, „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne” 2020, t. 21, z. 1.
Google Scholar

Jezierski A., Petz B., Historia gospodarcza Polski Ludowej 1944–1975, Warszawa 1980.
Google Scholar

Kamiński Z., Osiedle mieszkaniowe budownictwa jednorodzinnego „Szadkowice–Ogrodzim” w gminie Szadek – geneza powstania i ocena założenia po 50 latach, „Biuletyn Szadkowski” 2019, t. 19. https://doi.org/10.18778/1643–0700.19.01
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1643-0700.19.01

Landau Z., Roszkowski W., Polityka gospodarcza II RP i PRL, Warszawa 1995.
Google Scholar

Lewandowska Malec I., Dwie koncepcje udziału rad narodowych w życiu publicznym PRL, „Państwo i Społeczeństwo” 2001, t. 1.
Google Scholar

Piasecki A., Ptak A., Sto lat władzy lokalnej na polskiej wsi 1918–2018, Warszawa 2018. https://doi.org/10.53098/9788365390349
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.53098/9788365390349

Stefańska D., Gdy ginie ludzka pamięć, mówią kamienie – rzecz o obelisku w Starostwie Szadek, „Biuletyn Szadkowski” 2017, t. 17. https://doi.org/10.18778/1643–0700.17.10
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1643-0700.17.10

Stulczewski J., Działalność Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Prusinowicach (1954–1961), „Biuletyn Szadkowski” 2019, t. 19. https://doi.org/10.18778/1643–0700.19.04
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1643-0700.19.04

Szczypka A., Wybory do Sejmu PRL z 1952 r. i rad narodowych z 1954 r. w propagandzie w powiecie częstochowskim (wybrane zagadnienia), „Rocznik Politologiczny” 2012/2013, nr 8/9.
Google Scholar

Wawrzyniak B.M., Doradztwo rolnicze w Polsce w latach 1918–2020, „Zagadnienia Doradztwa Rolniczego” 2021, nr 2.
Google Scholar

ZWZ AK na Ziemi Szadkowskiej 1939–1945, red. A. Tomaszewicz, Szadek 1992.
Google Scholar