Broń drzewcowa z badań podwodnych na reliktach mostu przy słowiańskim osiedlu obronnym w Olsborgu w Plön, na jeziorze Großer Plöner See, w północnych Niemczech

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6034.36.19

Słowa kluczowe:

groty włóczni, mosty, wczesne średniowiecze, Großer Plöner See, Północne Niemcy

Abstrakt

Jezioro Großer Plöner See leży między Kilonią a Lubeką, w centralnej części tzw. Szwajcarii Holsztyńskiej. Wyspowy gród Plune (Olsborg) pojawia się po raz pierwszy w informacji źródłowej kronikarza Adama Bremeńskiego w 1070 r. Przy wyspie grodowej w Olsborgu odkryto 15 grotów włóczni i oszczepów, wydobytych na niewielkiej powierzchni badanego rumowiska mostu. Zespół ten mieści się w świetle badań dendrochronologicznych w przedziale lat od końca X do końca XI w. Zważywszy jednak na informacje ze źródeł pisanych o niemieckim podboju Wagrii i zniszczenie grodu w latach 1138–1142, można domniemywać, iż również w tych latach mogły być utracone w rejonie mostu niektóre z odkrytych tam egzemplarzy broni drzewcowej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Adam von Bremen = Adam von Bremen, Hamburgische Kirchengeschichte, red. B. Schmeidler, Hannover–Leipzig 1917 (Scriptores Rerum Germanicarum in usum scholarum ex Monumentis Germaniae Historicis Separatim, Editi 2).
Google Scholar

Helmold = Helmolda Kronika Słowian, tłum. wg J. Matuszewski, Warszawa 1974.
Google Scholar

Anders J. (2007), Die slawenzeitlichen Flussfunde Nordostdeutschland als Hinweise auf Verkehrswege, „Siedlungsforschnung. Archäologie – Geschichte – Geographie”, 25, s. 319–328.
Google Scholar

Anders J. (2013), Früh- und hochmittelalterliche Flussfunde in Norddeutschland. Das Material aus Peene, Recknitz, Tollense und Trebel und seine siedlungsgeschichtliche Einbindung, Verlag Dr. Rudolf Habelt GmbH, Bonn (Studien zur Archäologie Europas, 19).
Google Scholar

Arbman H. (1937), Schweden und das Karolingische Reich. Studien zu den Handelsverbindungen des 9. Jahrhunderts, Wahlström & Widstrand, Stockholm.
Google Scholar

Bleile R. (2011), Zur Funktion slawischer Inselsiedlungen im 10. Jahrhundert, [w:] F. Birmann, T. Kersting, A. Klammt (red.), Der Wandel um 1000. Beiträge der Sektion zur Slawischen Frühgeschichte der 18. Jahrestagung des Mittel- und Ostdeutschen Verbandes für Altertumsforschung in Greifswald, 23. bis 27. März 2009, Langenweissbach Beier & Beran, Langenweissbach (Beiträge zur Ur- und Frühgeschichte Mitteleuropas, 60), s. 63–83.
Google Scholar

Bleile R., Müller U., Dörfler W., Huber F., Lüth P., Reese I., Wieckowska M. (2010), Funktionen von Inseln in der limnischen Kulturlandschaft Nordeutschland – Vorbericht zu einem interdisziplinären Forschungsprojekt an der Christian-Albrechts-Universität zu Kiel, „Nachrichtenblatt Arbeitskreis Unterwasserarchäologie”, 16, s. 25–29.
Google Scholar

Chudziak W., Kaźmierczak R., Niegowski J. (2011), Podwodne dziedzictwo archeologiczne Polski. Katalog stanowisk (2006–2009), Wydawnictwo Fundacji Amicus Universitatis Nicolai Copernici; Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Google Scholar

Chudziak W., Kaźmierczak R., Niegowski J. (2016), Podwodne dziedzictwo archeologiczne Polski.: Katalog stanowisk (2011–2015), Wydawnictwo Fundacji Amicus Universitatis Nicolai Copernici; Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Google Scholar

Dörfler W. (2009), Seespiegelschwankungen des Großen Plöner Sees im Lichte alter und neuer Daten, [w:] U. Müller, S. Kleingärtner, F. Huber (red.), Zwischen Nord- und Ostsee 1997–2007. Zehn Jahre Arbeitsgruppe für maritime und limnische Archäologie (AMLA) in Schleswig-Holstein, Verlag Dr. Rudolf Habelt, Bonn, s. 143–155.
Google Scholar

Fraesdorf D. (2005), Der barbarische Norden. Vorstellungen und Fremdheitskategorien bei Rimbert, Thietmar von Merseburg, Adam von Bremen und Helmold von Bosau, De Gruyter, Berlin (Orbis mediaevalis. Vorstellungswelten des Mittelalters, 5), https://doi.org/10.1524/9783050048451
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1524/9783050048451

Hollnagel A., Schoknecht U. (1956), Die Burgwallinsel bei Vipperow, Kries Röbel, „Bodendenkmalpflege in Mecklenburg”, 1954, s. 121–142.
Google Scholar

Kempke T. (1991), Starigard/Oldenburg. Hauptburg der Slawen in Wagrien. III. Die Waffen des 8.–13. Jahrhunderts, Wachholtz, Neumünster (Offa-Bücher, 73).
Google Scholar

Kempke T. (1992), Slawen in Ostholstein. Ausgrabungen in Bosau am Plöner See, [w:] Der Vergangenheit auf der Spur. Archäologische Siedlungsforschung in Schleswig-Holstein, Wachholtz, Neumünster, s. 141–165.
Google Scholar

Kola A., Wilke G. (1975), Produkcja grotów bełtów do kuszy w średniowieczu w świetle współczesnych prób eksperymentalnych, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia”, 5, s. 161–181.
Google Scholar

Müller U. (2011), Olsborg – eine Inselsiedlung um das Jahr 1000, [w:] F. Birmann, T. Kersting, A. Klammt (red.), Der Wandel um 1000: Beiträge der Sektion zur Slawischen Frühgeschichte der 18. Jahrestagung des Mittel- und Ostdeutschen Verbandes für Altertumsforschung in Greifswald, 23. bis 27. März 2009, Langenweissbach Beier & Beran, Langenweissbach (Beiträge zur Ur- und Frühgeschichte Mitteleuropas, 60), s. 85–96.
Google Scholar

Müller-Wille M. (1999), Opferkulte der Germanen und Slawen, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Sttutgart (Archäologie in Deutschland. Sonderheft).
Google Scholar

Nadolski A. (1954), Studia nad uzbrojeniem polskim w X, XI i XII wieku, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.
Google Scholar

Petersen J. (1919), De norske vikingesverd. En typologisk-kronologisk studie over vikingetidens vaaben, J. Dybwad, Kristiania.
Google Scholar

Sankiewicz P. (2018), Katalog broni drzewcowej, [w:] P. Sankiewicz, A.M. Wyrwa (red.), Broń drzewcowa i uzbrojenie ochronne z Ostrowa Lednickiego, Giecza i Grzybowa, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Lednica (Biblioteka Studiów Lednickich, 1), s. 147–215.
Google Scholar

Schmidt V. (1989), Drense. Ein Hauptburg der Ukrane, Deutscher Verlag der Wissenschaften, Berlin (Beiträge Ur- und Frühgeschichte, Bezirk Rostock, Schwerin und Neubrandenburg, 22).
Google Scholar

Schuldt E. (1965), Behren-Lübchin. Eine spätslawische Burganlage in Mecklenburg, Akademie- Verlag, Berlin.
Google Scholar

Selirand J. (1975), Estnische Gruppe der nordeuropäischen Lanzenspitzen mit damasziertem Blatt, „Toimetised Eesti NSV Teadute Akad. 24. Ühiskonnatea dused”, s. 171–187.
Google Scholar

Strzyż P. (2006), Uzbrojenie we wczesnośredniowiecznej Małopolsce, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź (Acta Archaeologica Lodziensia, 52).
Google Scholar

Świątkiewicz P. (2002), Uzbrojenie wczesnośredniowieczne z Pomorza Zachodniego, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź (Acta Archaeologica Lodziensia, 48).
Google Scholar

Thunmark-Nylén L. (2006), Die Wikingerzeit Gotlands, Bd. III.1–2, Text, Almqvist & Wiksell International, Stockholm.
Google Scholar

Westphal H. (2002), Franken oder Sachsen? Untersuchungen an frühmittelalterlichen Waffen, Isensee, Oldenburg (Studien zur Sachsenforschung, 14).
Google Scholar

Westphalen P. (2002), Die Eisenfunde von Haithabu, Karl Wachholtz, Neumünster.
Google Scholar

Wilke G. (1998), Relikty osadnictwa słowiańskiego w Jeziorze Płońskim Wielkim (Großer Plöner See) w Niemczech w świetle archeologicznych badań podwodnych, [w:] H. Kόćka-Krenz, W. Łosiński (red.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i Sacrum. Księga jubileuszowa Z. Hilczer-Kurnatowskiej, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań, s. 262–272.
Google Scholar

Wilke G. (2005), Helmolds von Bosau „pons longissimus”. Archäologische Unterwasserforschungen bei der Brückenanlagen neben der slawischen und frühdeutschen Burg Olsborg im Grossen Plöner See (Norddeutschland), „Folia Praehistorica Posnaniensia” 13/14, s. 279–292, https://doi.org/10.14746/fpp.2005.13.20
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/fpp.2005.13.20

Wilke G. (2006), Próba interpretacji podwodnych odkryć militariów przy rezydencji pierwszych Piastów na Ostrowie Lednickim, [w:] M. Dworaczyk, A.B. Kowalska, S. Moździoch, M. Rębkowski (red.), Świat Słowian wczesnego średniowiecza, Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, Szczecin–Wrocław, s. 443–455.
Google Scholar

Wilke G. (2009), Archäologische Unterwasserforschungen an der spätslawischen Brücke der Insel Olsborg, Kreis Plön, [w:] U. Müller, S. Kleingärtner, F. Huber (red.), Zwischen Nord-und Ostsee 1997–2007. Zehn Jahre Arbeitsgruppe für maritime und limnische Archäologie (AMLA) in Schleswig-Holstein, Verlag Dr. Rudolf Habelt, Bonn, s. 129–142.
Google Scholar

Wilke G. (2011), Najstarsze mosty zachodniosłowiańskie z międzyrzecza Łaby i Odry (VIII–X/XI wiek), „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia”, 31, s. 57–125.
Google Scholar

Wilke G. (2014), Militaria – broń drzewcowa. Analiza formalno-typologiczna, [w:] A. Kola, G. Wilke (red.), Wczesnośredniowieczne mosty przy Ostrowie Lednickim, t. II, Mosty traktu poznańskiego (Wyniki archeologicznych badań podwodnych prowadzonych w latach 1986–2003), Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków, s. 95–134.
Google Scholar

Wilke G. (2018), Groty broni drzewcowej z Ostrowa Lednickiego, [w:] P. Sankiewicz, A.M. Wyrwa (red.), Broń drzewcowa i uzbrojenie ochronne z Ostrowa Lednickiego, Giecza i Grzybowa, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Lednica (Biblioteka Studiów Lednickich, 1), s. 33–87.
Google Scholar

Ypey J. (1982), Flügellanzen in niederländischen Sammlungen, [w:] G. Krause (red.), Vorund Frühgeschichte des unteren Niederreins. R. Stampfuss zum Gedächtnis, R. Habelt, Bonn, s. 241–267.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2021-12-30

Jak cytować

Wilke, G. (2021). Broń drzewcowa z badań podwodnych na reliktach mostu przy słowiańskim osiedlu obronnym w Olsborgu w Plön, na jeziorze Großer Plöner See, w północnych Niemczech. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica, (36), 395–420. https://doi.org/10.18778/0208-6034.36.19

Numer

Dział

Articles