In the Factory, in Łódź, in the City. Reconstructing the Industrial Past of a Place
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6034.34.10Keywords:
industrial heritage, ethnographic research, archaeological research, urban narratives, Łódź, Monopol Wódczany in Łódź, MonopolisAbstract
The paper discusses an interdisciplinary research project (2014–2016) concerning the industrial heritage of Łódź, as exemplified by the former Monopol Wódczany, which is today converted for the purposes of new, cultural and service functions. The aim of ethnographic and archaeological activities was to collect oral histories and artefacts, which not only documented the history of the factory, but also presented the professional biographies of its workers, meaning people whose lives had been intertwined with the activity of the company. Thanks to such a research assumption, the researchers were able to reconstruct the industrial past of the place based on memories, artefacts collected, and archive surveys. The Author describes the idea behind the project, its methodology and results, using the notions of industrial heritage and urban narratives as the analytical context.
Downloads
References
Archaeologies of the Contemporary Past (2001), V. Buchli, G. Lucas (ed.), Routledge, London–New York.
Google Scholar
Beaurogard R.A. (2005), From Place to Site: Negotiating Narrative Complexity, [in:] A Kahn, C. Burns (ed.), Site Matters, Routledge, New York, p. 39–58.
Google Scholar
Certeau de M. (2008), Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar
Charmaz K. (2009), Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Giedymin J. (1964), Problemy, założenia, rozstrzygnięcia. Studia nad logicznymi podstawami nauk społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe Oddział w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar
Halbwachs M. (2008), Społeczne ramy pamięci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Huyssen A. (2003), Present Past. Urban Palimpsest and the Politics of Memory, Stanford University, Stanford.
Google Scholar
Joint ICOMOS – TICCIH Principles for the Conservation of Industrial Heritage Sites, Structures, Areas and Landscapes (2011), https://www.icomos.org/Paris2011/GA2011_ICOMOS_TICCIH_joint_principles_EN_FR_final_20120110.pdf.
Google Scholar
Kajzer L. (1996), Wstęp do archeologii historycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Karpińska G.E. (2004), Miasto wymazywane: historia łódzkiego przypadku, “Studia Etnologiczne i Antropologiczne”, 8, p. 165–178.
Google Scholar
Karpińska G.E., Krupa-Ławrynowicz A., Ławrynowicz O. (2018), Monopol Wódczany w Łodzi. Miejsce opowiedziane, Instytut Archeologii UŁ; Virako Sp. z o.o., Łódź.
Google Scholar
Kaźmierska K. (1997), Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne, [in:] M. Czyżewski, A. Piotrowski, A. Rokuszewska-Pawełek (ed.), Biografia a tożsamość narodowa, Katedra Socjologii Kultury Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, p. 35–44.
Google Scholar
Kaźmierska K. (2004), Wywiad narracyjny jako jedna z metod w badaniach biograficznych, “Przegląd Socjologiczny”, 53, p. 71–96.
Google Scholar
Kobiałka D. (2015), Biografia rzeczy jako sposób interpretowania roli i znaczenia dziedzictwa, [in:] M. Kępski (ed.), Z rzeką w tle. Biografia Śluzy Katedralnej / Framed by the River. The Biography of the Cathedral Lock, Centrum Turystyki Kulturowej Trakt, Poznań, p. 44–49.
Google Scholar
Kobiałka D. (2017), Kufer pełen wspomnień: (auto)biograficzne podejście do dziedzictwa, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica”, 32, p. 191–213, https://doi. org/10.18778/0208-6034.32.08
Google Scholar
Kronenberg M. (2009), Rozwój miejskiej przestrzeni turystycznej opartej na dziedzictwie przemysłowym, “Prace Geograficzne”, 121, p. 191–198.
Google Scholar
Krupa-Ławrynowicz A., Ławrynowicz O. (2012), Wyrzucana codzienność. Antropolog z archeologiem rozmawiają o śmieciach, [in:] M. Sztandara (ed.), Brud. Idee – dylematy –sprawy, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, p. 139–154.
Google Scholar
Lofland J., Snow D.A., Anderson L., Lofland L.H. (2009), Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar
Michałowska M. (2014), Narracje, [in:] E. Rewers (ed.), Kulturowe studia miejskie. Wprowadzenie, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, p. 223–262.
Google Scholar
Rewers E. (2005), Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Universitas, Kraków.
Google Scholar
Rokuszewska-Pawełek A. (2002), Chaos i przymus. Trajektorie wojenne Polaków – analiza biograficzna, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Schütze F. (2012), Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne, [in:] K. Kaźmierska (ed.), Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, Nomos, Kraków, p. 141–278.
Google Scholar
Sławek T. (2010), Miasto. Próba zrozumienia, [in:] E. Rewers (ed.), Miasto w sztuce – sztuka miasta, Universitas, Kraków, p. 17–70.
Google Scholar
Słodczyk J. (2003), Przestrzeń miasta i jej przeobrażenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Google Scholar
Stefański K. (2016), Narodziny miasta. Architektura i rozwój przestrzenny Łodzi do 1914 roku, Wydawnictwo Jacek Kusiński, Łódź.
Google Scholar
Turner V. (2010), Proces rytualny. Struktura i antystruktura, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar
Walczak B.M. (2014), Opracowanie naukowo-historyczne wraz z oceną wartości kulturowych zespołu poprzemysłowego zakładów przemysłu spirytusowego „Monopol Wódczany” w Łodzi, Łódź (mps w arch. Virako Sp. z o.o.).
Google Scholar
Zalewska A.I. (2016), Archeologia czasów współczesnych w Polsce. Tu i teraz, [in:] A.I. Zalewska (ed.), Archeologia współczesności. Pierwszy Kongres Archeologii Polskiej, vol. I, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Warszawa, p. 21–39.
Google Scholar
Zeidler-Janiszewska A. (1997), Słowo wstępne, [in:] A. Zeidler-Janiszewska (ed.), Pisanie miasta – czytanie miasta, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań, p. 7–10.
Google Scholar
Zukin S. (1995), The Cultures of Cities, Blackwell, Oxford.
Google Scholar
http://baedekerlodz.blogspot.com (access 25 V 2017
Google Scholar
http://www.monopolis.pl (access 10 IX 2019)
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
