The cultural identity of the materials from the settlement in Biskupice, site 1, Sieradz district, Łódź voivodeship

Authors

  • Przemysław Muzolf Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Archeologii

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6034.33.02

Keywords:

Bronze Age, the Trzciniec culture, the Únětice culture, the Mad’arovce culture, the Věteřov culture

Abstract

The settlement in Biskupice is located on the left bank of the Warta river, about 7 km north of Sieradz. It is a headland elevated about 10 m above the valley floor, and limited to the west and north by a drainage valley (Fig. 1). The first excavations in Biskupice were carried out in 1954 in the area of two small trenches. There was recorded a blackening of soil of considerable size, now defined as feature 1 (Fig. 2, 3). No subsequent materials were obtained until 2010, when a storage pit with a pear-shaped profile was discovered – feature 2. During the field studies, a total of 374 fragments of ceramic vessels and 655 animal bones were acquired. The collection from Biskupice included vessels decorated with the use of a single, all-round plastic strip (Fig. 4: 1–3, 6, 8, 9; 5: 2, 4; 6: 3–6; 8: 1, 3, 4) as well as a double one (Fig. 6: 5; 8: 4); a single strip decorated with finger impressions was also recorded. Two types of knobs were discovered: 1 – oval/round (Fig. 7: 2, 8), and longitudinal (Fig. 4: 4; 5: 1; 6: 7; 7: 7). The finds characterised by the imprint technique included the “textile ornament” combined with the motif of a single all-round strip with finger impressions. Vessels with rims of A type – non-thickened prevail, thickened rims (type B) and thinned (type C) were sporadically noted. The main form of containers in Biskupice were pots of G111 variant with two types: G111a with almost cylindrical rim (Fig. 4: 3, 9; 5: 2; 6: 5; 8: 2) and G111b with rim turned outside (Fig. 4: 1, 2, 6, 8; 5: 1, 4; 6: 4; 8: 1). Their ornamentation includes single, as well as double smooth all-round strip with finger impressions and knobs. Other finds included vases with conical necks/rims, decorated with knobs (Fig. 4: 4; 5: 7; 6: 10) and an amphora (Fig. 6: 1). The list of forms is complemented with mugs and bowls in the hemispherical variation M1 (Fig. 5: 5, 6; 6: 2; 7: 7) and profiled M3 (Fig. 7: 1). There were distinguished two stylistic groups. One was assigned to the Trzciniec culture and it was represented by complexes of HT3–HT4 type in Kuyavia. The other group contained vessels decorated with a textile ornament, as well as a single strip decorated with fingernail impressions. Due to the tectonics, these vessels were included to the Mad’arovce- Věteřov-Únětice circle (generally, the Older Únětice circle). On the basis of the existing elements among the ceramic forms, the duration of the settlement in Biskupice falls between the end BrA2 and the 1st half of BrB2, which is dated to 1750–1450 BC. However, taking into account the result of 14C, the duration of the settlement in Biskupice should be located in the years 1750–1600 BC and it should be clearly attributed to the population of the Trzciniec culture, in whose vicinity the materials originating from the Older Únětice circle were recorded. Moreover, which is perhaps the most important matter, the coexistence of materials with such a different cultural provenance suggests a possibility of the existence of a syncretic cultural Trzciniec-Older Únětice group in Biskupice (or in its region).

Downloads

Download data is not yet available.

References

Batora J. (2006), Pociatki pochovania pod mohylami v strednej dobe bronzovej v oblasti stredneho Dunaja, [w:] H. Taras (red.), Zmierzch kompleksu trzciniecko-komorowskiego. Kształtowanie się nowej rzeczywistości kulturowej w środkowej i młodszej epoce brązu (= Lubelskie Materiały Archeologiczne t. XIV), Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Lublin, s. 159–172.
Google Scholar

Czebreszuk J., Ignaczak M., Makarowicz P. (2006), Horyzont późnotrzciniecki w międzyrzeczu środkowej Wisły i Warty, [w:] H. Taras (red.), Zmierzch kompleksu trzciniecko-komorowskiego. Kształtowanie się nowej rzeczywistości kulturowej w środkowej i młodszej epoce brązu (= Lubelskie Materiały Archeologiczne t. XIV), Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Lublin, s. 39–78.
Google Scholar

Dąbrowski J. (2004), Altere Bronzezeit in Polen. Starsza epoka brązu w Polsce, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa
Google Scholar

Furmanek M. (1977), Pilinyer Kultur, „Slovenska Archeologia”, t. 35(2), s. 251–370.
Google Scholar

Gardawski A. (1951), Niektóre zagadnienia kultury trzcinieckiej w świetle wykopalisk w miejscowości Łubna, pow. Sieradz, „Wiadomości Archeologiczne”, t. XVIII, s. 1–72.
Google Scholar

Gardawski A. (1959), Plemiona kultury trzcinieckiej w Polsce, „Materiały Starożytne”, t. V, s. 7–190.
Google Scholar

Gardawski A. (1969), Kultury środkowowschodniej Europy w starszej i środkowej epoce brązu (XVI–XII stulecie przed n.e.), „Studia i Materiały Lubelskie”, t. 4, s. 7–54.
Google Scholar

Gedl M. (1975), Kultura Przedłużycka (= Prace Komisji Archeologicznej nr 14), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Google Scholar

Górski J. (2007), Chronologia kultury trzcinieckiej na lessach Niecki Niedziańskiej, Muzeum Archeologiczne w Krakowie, Kraków.
Google Scholar

Górski J., Makarewicz P., Wawrusiewicz A. (2011), Osady i cmentarzyska społeczności trzcinieckiego kręgu kulturowego w Polesiu, stanowisko 1, woj. łódzkie, t. 1–2 (= Spatium Archaeologicum vol. 2), Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Fundacja Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Kłosińska E. (1997), Starszy okres epoki brązu w dorzeczu Warty, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Google Scholar

Kostrzewski J. (1963), Replika na odpowiedź doc dr A. Gardawskiego, „Archeologia Polski”, t. 8, s. 125–135.
Google Scholar

Kowiańska-Piaszykowa M. (1966), Cmentarzysko z II okresu epoki brązu w Pudliszkach pow. Gostyń, „Przegląd Archeologiczny”, t. 17, s. 86–118.
Google Scholar

Makarowicz P. (1997), Kujawski nurt trzcinieckiego kręgu kulturowego – podstawy taksonomiczne, [w:] A. Kośko, J. Czebreszuk (red.), „TRZCINIEC” – system kulturowy czy interkulturowy proces?, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, s. 33–60.
Google Scholar

Makarowicz P. (2010), Trzciniecki krąg kulturowy – wspólnota pogranicza Wschodu i Zachodu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Google Scholar

Molak J. (2010), Oddziaływania madziarowsko-wieterzowskie na obszarze południowo-zachodniej Polski, a przynależność kulturowa stanowisk tzw. grupy nowocer- kamienia, brązu i wczesnej epoce żelaza, Muzeum Podkarpackie w Krośnie, Krosno, s. 275–311.
Google Scholar

Muzolf P. (2011), Osada kultury trzcinieckiej na stanowisku Krzyżanówek nr 10 (AZP 57–52, nr 27), gm. Krzyżanówek, gm. Kutno, woj. Łódzkie, maszynopis pracy magisterskiej dostępny w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Muzolf P. (2012), Osadnictwo kultury trzcinieckiej, [w:] R. Grygiel (red.), Lutomiersk Koziówki, stanowisko 3a–c, pow. Pabianice, woj. łódzkie, wielokulturowy zespół osadniczy od Schyłku paleolitu po okres nowożytny (= Biblioteka Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi nr 39), Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi, Łódź, s. 58–113.
Google Scholar

Silska P. (2012), Wczesnobrązowa osada obronna w Bruszczewie, Badania 1964–1968 (= Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses vol. 13), Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar

Szmukier A. (1980), Stosunki kulturowe w Polsce południowo-zachodniej na przełomie wczesnej i starszej epoki brązu (stan badań), „Archeologia Polski”, t. 25(1), s. 7–28.
Google Scholar

Tihelka K. (1960), Moravsky veterovsky typ, „Pamatki Archeologicke”, r. LI, cz. 1, s. 27–124.
Google Scholar

Ząbkiewicz-Koszańska A.H. (1962), Osadnictwo od 1700 do 150 p.n.e. (= Studia i Materiały do dziejów Ziemi Sieradzkiej), Muzeum w Sieradzu, Łódź, s. 34–35.
Google Scholar

Published

2019-04-12

How to Cite

Muzolf, P. (2019). The cultural identity of the materials from the settlement in Biskupice, site 1, Sieradz district, Łódź voivodeship. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica, (33), 33–53. https://doi.org/10.18778/0208-6034.33.02

Issue

Section

Articles