O pojęciu abstrakcyjnego narażenia dobra prawnego. Rozważania z pogranicza dogmatyki i teorii prawa karnego

Mateusz Filipczak

doi:10.18778/0208-6069.76.14

Authors

Mateusz Filipczak Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Prawa Karnego.

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.76.14

Keywords:

legal good, theory of criminal law, theory of criminalisation, crimes of an abstract exposure to danger

Abstract

This paper is about a controversy of an abstract danger of legal good, which is an element of a construction of a type of a crime – the so called crime of an abstract exposure to danger. The discussion includes a philosophical-theoretical-dogmatical connotations of a rechtsgutschutz- based prohibited behaviour. In the scope of this a critical analysis has been made concerning theories justifying the crime of an abstract exposure to danger and a new conception of an ontological potential in concreto conduct danger. Moreover, the legal good doctrine (Rechtsgutlehre) has been described and an ontological-semantic model of the legal good has been suggested, which ought to be understood as a new methodological tool or attitude in a theory of criminal law.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Alexy, Robert. 2010. Teoria praw podstawowych. Tłum. B. Kwiatowski, J. Zajadło. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Google Scholar

Amelung, Knut. 1972. Rechtsgüterschutz und Schutz der Gesellschaft. Frankfurt am Mein: Athenäum Verlag.
Google Scholar

Anastasopoulou, Ioanna. 2005. Deliktstypen zum Schutz kollektiver Rechtsgüter. Münchener Universitätsschriften Bd. 196. München: Beck.
Google Scholar

Brożek, Bartosz. 2012. Normatywność prawa. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Chalmers, David. 2010. Constructing the world. Oxford.
Google Scholar

Churchland, Patricia. 2013. Moralność mózgu. Co neuronauka mówi o moralności. Tłum. Natalia Marek, Mateusz Hohol. Kraków: Copernicus Center Press.
Google Scholar

De̜bski, Ryszard. 1995. Pozaustawowe znamiona przestępstwa. O ustawowym charakterze norm prawa karnego i znamionach typu czynu zabronionego nie określonych w ustawie. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Dębski, Ryszard. 1999. ,,Karalność usiłowania nieudolnego”. RPEiS LXI: 101−117.
Google Scholar

Duff, R. A. 2005. “Theorizing Criminal Law: A 25th Anniversary Essay”. Oxford Journal of Legal Studies 25 (3): 353–367. doi:10.1093/ojls/gqi018.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/ojls/gqi018

Filipczak, Mateusz. 2016. ,,Uwagi do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 17.07.2014 r. (SK 35/12) z perspektywy nauki o dobru prawnym i filozofii polityki prawa”. Przegląd Sądowy 2: 83−101.
Google Scholar

Gizbert-Studnicki, Tomasz. 2013. „Pozytywistyczny park jurajski”. Forum Prawnicze 1: 19−28.
Google Scholar

Giezek, Jacek. 2002. „Narażenie na niebezpieczeństwo oraz jego znaczenie w konstrukcji czynu zabronionego”. Przegląd Prawa i Administracji L: 113−134.
Google Scholar

Giezek, Jacek, 2013. Świadomość sprawcy czynu zabronionego. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Giezek, Jacek, Piotr Kardas. 2002. „Sporne problemy przestępstwa działanie na szkodę spółki na tle aktualnych wymagań teorii i praktyki”. Palestra 9−10: 7–26.
Google Scholar

Graul, Eva. 1991. Abstrakte Gefährdungsdelikte und Präsumptionen im Strafrecht. Berlin.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3790/978-3-428-47103-4

Greco, Luis. 2011. „Gibt es Kriterien zur Postulierung eines kollektiven Rechtsguts?”. W Festschrift für Claus Roxin zum 80. Geburtstag am 15. Mai 2011: Strafrecht als Scientia Universalis. Ed. Heinrich Jäger Schünemann. Walter de Gruyter.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783110255287.199

Grobler, Adam. 2006. Metodologia nauk. Kraków: Wydawnictwo Aureus; Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Google Scholar

Gruszecka, Dagmara. 2012. Ochrona dobra prawnego na przedpolu jego naruszenia: Analiza karnistyczna. Warszawa.
Google Scholar

Hefendehl, Roland. 2002. “Die Materialiesierung von Rechtsgut und Deliktsstruktur”. Goltdammer ʼs Archiv für Strafrecht: 21−28.
Google Scholar

Hefendehl, Roland. 2002. Kollektive Rechtgüter im Strafrecht. Köln–Berlin–Bonn–München: Verlag KC.
Google Scholar

Hohol, Mateusz. 2013. Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych. Kraków: Księgarnia XLM.pl.
Google Scholar

Hoyer, Andreas. 1987. Die Eignungsdelikte. Strafrechtliche Abhandlungen n.F., Bd. 61. Berlin: Duncker & Humblot.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3790/978-3-428-46221-6

Hryniewicz, Elżbieta. 2012. Przestępstwa abstrakcyjnego i konkretnego zagrożenia dóbr prawnych. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar

Jakobs, Günther. 1985. “Kriminalisierung im Vorfeld einer Rechtsgutverletzung”. Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 97: 751–785.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/zstw.1985.97.4.751

Kardas, Piotr. 2011. Zbieg przepisów ustawy w prawie karnym: Analiza teoretyczna. Monografie Lex. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Kardas, Piotr. 2013. „Zasada prawdy materialnej w perspektywie korespondencyjnej, koherencyjnej, pragmatycznej i konsensualnej teorii prawdy (kilka uwag na tle propozycji nowego ujęcia przepisów dotyczących postępowania dowodowego przed sądem pierwszej instancji oraz postępowania dowodowego w toku postępowania przygotowawczego). W Kontradyktoryjność w polskim procesie karnym. Red. Piotr Wiliński. Warszawa: Wolters Kluwer business.
Google Scholar

Kaufmann, Armin 1971. “Tatbestandsmäßigkeit und Verursachung im Contergan-Verfahren: Folgerungen für das geltende Recht und für die Gesetzgebung”. Juristenzeitung 26 (18): 569–576.
Google Scholar

Kaufmann, Armin 1982. Analogie und Nature der Sache. Heidelberg.
Google Scholar

Kindhäuser, Urs. 1989. Gefährdung als Straftat. Rechtstheoretische Untersuchungen zur Dogmatik der abstrakten und konkreten Gefährdungsdelikte. Frankfurt am Main.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3196/9783465018629

Koons, Robert 2014. „Defeasible Reasoning“, The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2014 Edition), Eds. Edward N. Zalta. http://plato.stanford.edu/archives/spr2014/entries/reasoning- defeasible/.
Google Scholar

Kulesza, Jan 2014. „Zarys teorii kryminalizacji”. Prokuratura i Prawo 11−12: 87−111.
Google Scholar

Lakoff, George. 2011. Kobiety, ogień i rzeczy niebezpieczne: Co kategorie mówią nam o umyśle. Tłum. Elżbieta Tabakowska, Magdalena Buchta, Agnieszka Kotarba, Anna Skucińska. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Google Scholar

Liszt, Franz. 1900. Lehrbuch des deutschen Strafrechts. Berlin.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783111541310

Mendonca, Daniel. 1998. “Presumptions”. Ratio Juris 11 (4): 399–412. doi:10.1111/1467-9337.00098.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/1467-9337.00098

Morawski, Lech. 1981. Domniemania a dowody prawnicze. Rozprawy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Morawski, Lech. 1994. „Spór o pojęcie państwa prawnego”. Państwo i Prawo 4: 3−13.
Google Scholar

Morawski, Lech. 2014. „Państwo prawa, filozofia publiczna i odpowiedzialność moralna naukowców”. Archiwum Filozofii Prawa i Polityki Społecznej 2: 85−94.
Google Scholar

Morawski, Lech 2015. „Filozofia publiczna i zobowiązania moralne”. Prawo i Więź 10: 17−31.
Google Scholar

Roxin, Claus. 2006. W Einfuhrung in das Strafrecht und Strafprozessrecht. Eds. Claus Roxin, Gunther Arzt, Klaus Tiedemann. 11−14.
Google Scholar

Schröder, Horst. 1967. “Abstrakt-konkrete Gefährdungsdelikte?”. Juristenzeitung: 522−525.
Google Scholar

Schröder, Horst. 1969. “Die Gefährdungsdelikte im Strafrecht”. Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 81: 7−28.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/zstw.1969.81.1.5

Searle, John. 1999. Umysł na nowo odkryty. Warszawa: PIW.
Google Scholar

Simester, Andrew P., von Hirsh Andreas. 2011. Crimes, Harms and Wrongdoing. On the principles of criminalization. Oxford: Hart Publishing.
Google Scholar

Spotowski, Andrzej. 1990. Funkcja niebezpieczeństwa w prawie karnym. Warszawa.
Google Scholar

Stelmach, Jerzy. 2012. „Pozytywistyczne mity metody prawniczej”. Forum Prawnicze 3: 7−14.
Google Scholar

Stróżewski, Władysław. 2004. Ontologia. Kraków: „Aureus”; Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”.
Google Scholar

Swoboda, Sabine. 2010. “Die Lehre vom Rechtsgut und ihre Alternativen”. Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 122: 24−50.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/zstw.2010.24

Tomasello, Michael. 2013. Historia naturalna ludzkiego myślenia. Tłum. B. Kucharzyk, R. Ociepa. Kraków.
Google Scholar

Tuleja, Piotr. 2003. Stosowanie Konstytucji RP w świetle zasady jej nadrzędności. Kraków.
Google Scholar

Welz, Hans. 1939. „Studien zum System des Strafrechts“. Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 58: 491–566.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/zstw.1939.58.1.491

Wohlers, Wolfgang. 2000. Deliktstypen des Präventionsstrafrechts − zur Dogmatik “moderner” Gefährdungsdelikte. Berlin.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3790/978-3-428-49947-2

Wohlers, Wolfgang. 2002. Rechtsgutstheorie und Deliktsstruktur. Goltdammerʼs Archiv für Strafrecht: 15−20.
Google Scholar

Wojtczak, Sylwia. 2013. „Wiele pytań o normatywność prawa. Artykuł polemiczno-recenzyjny książki Bartosza Brożka Normatywność prawa”. Archiwum Filozofii Prawa i Polityki Społecznej 2: 85−97.
Google Scholar

Wolniewicz, Bogusław. 1985. Ontologia sytuacji. Warszawa.
Google Scholar

Zalewska, Monika. 2014. „Problem zarachowania w normatywizmie Hansa Kelsena”. Jurisprudencja.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-999-5

Zieliński, Maciej, Marek Zirk-Sadowski. 2011. „Klaryfikacyjność i derywacyjność w integrowaniu polskich teorii wykładni prawa”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2: 99−111.
Google Scholar

Zirk-Sadowski, Marek. 2002. „Uczestniczenie prawników w kulturze”. Państwo i Prawo 9: 3−15.
Google Scholar

Zoll, Andrzej. 2011. W Źródła prawa karnego. Red. Tadeusz Bojarski i Andrzej Marek. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck; Instytut Nauk Prawnych PAN.
Google Scholar

Zoll, Andrzej 2007. „Odpowiedzialność karna za czyn niesprowadzający zagrożenia dla dobra prawnego”. W Formy stadialne i postacie zjawiskowe popełnienia przestępstwa. Materiały III Bielańskiego Kolokwium Karnistycznego. Red. Jarosław Majewski. Toruń.
Google Scholar

Wykładnia konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty. 2014. Red. Tomasz Stawecki, Jan Winczorek. Warszawa.
Google Scholar