Środki karne w świetle nowelizacji Kodeksu karnego z dnia 7 lipca 2022 roku – wybrane problemy

Damian Szeleszczuk

doi:10.18778/0208-6069.105.07

Authors

Damian Szeleszczuk Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Katedra Prawa Karnego https://orcid.org/0000-0002-7062-3145

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.105.07

Keywords:

amendment, penal code, penal measures, penal policy

Abstract

The subject of the article are the changes regarding penal measures resulting from the amendment to the Penal Code and some other acts of July 7, 2022. They constitute a far-reaching interference in the system of penal measures. Basically, they aim at increasing the repressive nature of criminal law by extending the grounds for adjudicating these criminal policy instruments and by introducing solutions limiting the judgeʼs discretionary power (mandatory mode of adjudicating many criminal measures). The aim of the article is an attempt to evaluate the adopted solutions through the prism of political and criminal assumptions justifying the introduced changes and the criteria of rational law-making.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Buchała, Kazimierz. Andrzej Zoll. 1998. Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1–116 k.k. Kraków: Wydawnictwo Zakamycze.
Google Scholar

Daniluk, Paweł. 2021. „Spożywanie alkoholu lub zażywanie środka odurzającego po zdarzeniu a przed wykonaniem stosownego badania w projekcie nowelizacji kodeksu karnego z 16.09.2021 roku”. Palestra 12: 6–25.
Google Scholar

Daniluk, Paweł. 2022. „Konstytucyjny standard swobody orzeczniczej sądu a obligatoryjne środki reakcji karnej”. W Aktualne problemy i perspektywy prawa karnego. 217–245. Red. Marek Mozgawa, Piotr Poniatowski, Krzysztof Wala. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Gardocki, Lech. 1979. „Kształtowanie polityki karnej drogą ustawodawczą”. Studia Iuridica 8: 59–64.
Google Scholar

Kaczmarek, Tomasz. 1998. „Nowy polski kodeks karny i jego aksjologiczne i kryminalnopolityczne założenia”. Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 3: 10–27.
Google Scholar

Leciak, Michał. 2004. „Świadczenie pieniężne za przestępstwa komunikacyjne w świetle zmian kodeksu karnego z października 2004 roku”. Prokuratura i Prawo 7–8: 125–134.
Google Scholar

Leciak, Michał. 2010. „Świadczenie pieniężne i nawiązka po zmianach KK i KKW”. Wojskowy Przegląd Prawniczy 4: 69–84.
Google Scholar

Leciak, Michał. 2017. „Świadczenie pieniężne”. W Środki karne, przepadek i środki kompensacyjne w znowelizowanym kodeksie karnym. 307–330. Red. Paweł Daniluk, Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar

Limburska, Alicja. Konrad Lipiński. 2020. „Problem (nie)racjonalności projektodawcy na przy¬kładzie wybranych uregulowań ustawy nowelizującej kodeks karny z 13 czerwca 2019 roku”. Acta Universitatis Wratislaviensis 120(2): 153–166. https://doi.org/10.19195/0137-1134.120.59
Google Scholar

Marek, Andrzej. 2005. „Nieprzemyślane zaostrzenie kar za pedofilię”. Rzeczpospolita, 14.06, 137.
Google Scholar

Marek, Andrzej. 2010. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Melezini, Mirosława. 2013. Środki karne jako instrument polityki kryminalnej. Białystok: Wydawnictwo Temida.
Google Scholar

Melezini, Mirosława. 2020a. „Problemy reformy prawa karnego. Uwagi na tle ustaw z 13 czerwca 2019 roku”. W Reforma prawa karnego w latach 2015–2019. Zagadnienia wybrane. 131–144. Red. Piotr Góralski, Anna Muszyńska. Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo.
Google Scholar

Melezini, Mirosława. 2020b. „Selected Issues Concerning a New Approach to the Idea of Punishment in the Light of Act of 13 June 2019”. Ius Novum 2: 38–54.
Google Scholar

Muszyńska, Anna. 2020. „Uwagi na temat kierunku zmian prawa karnego materialnego w latach 2015–2019”. Acta Universitatis Wratislaviensis 120: 191–202.
Google Scholar

Siemaszko, Andrzej. Paweł Ostaszewski. Joanna Klimczak. 2018. Badanie poparcia dla zaostrzenia polityki karnej. Wyniki trzech sondaży opinii publicznej. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.
Google Scholar

Szeleszczuk, Damian. 2019. „Zmiany w zakresie środków karnych w świetle nowelizacji Kodeksu karnego z 13 czerwca 2019 r.”. Studia Prawnicze KUL 3: 183–207. https://doi.org/10.31743/sp.8903
Google Scholar

Szeleszczuk, Damian. 2022a. „Pozbawienie praw publicznych po nowelizacji Kodeksu karnego z 14.10.2021 roku”. Przegląd Sądowy 4: 32–47.
Google Scholar

Szeleszczuk, Damian. 2022b. „Środek karny w postaci zakazu zajmowania stanowiska, wykonywania zawodu lub pracy w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego, a także w spółkach prawa handlowego”. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 8: 28–35. https://doi.org/10.33226/0137-5490.2022.8.4
Google Scholar

Szewczyk, Maria. 1988. „Uwagi dotyczące niektórych kar dodatkowych w kodeksie karnym”. Państwo i Prawo 5: 103–108.
Google Scholar

Szymaniak, Piotr. 2023. „Nieplanowana ulga dla pijanych recydywistów”. Dziennik Gazeta Prawna 5: B 7.
Google Scholar

Wiak, Krzysztof. 2012. „Nowe tendencje w zakresie przeciwdziałania przestępstwom związanym z wykorzystywaniem dzieci w celach seksualnych na tle nowelizacji Kodeksu karnego”. W Nauki penalne wobec szybkich przemian socjokulturowych. Księga jubileuszowa Profesora Mariana Filara. T. 1. 490–505. Red. Andrzej Adamski, Janusz Bojarski, Piotr Chrzczonowicz, Michał Leciak. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Zabłocki, Stanisław. 1977. „Glosa do wyr. SN z 29.03.1977 r., VI KRN 395/76”. Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych 10: 171–173. https://doi.org/10.1016/S1474-6670(17)66552-2
Google Scholar

Zoll, Andrzej. 2011. „Potrzeba racjonalności w reformowaniu prawa karnego”. W Teoretyczne i praktyczne problemy współczesnego prawa karnego. 25–37. Red. Tadeusz Bojarski, Aneta Michalska-Warias, Ireneusz Nowikowski, Katarzyna Nazar-Gutowska, Joanna Piórkowska-Fliegier. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar

Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20.11.1989 r., Dz.U. z 1991 r. nr 120 poz. 526 ze zm.
Google Scholar

Ustawa z dnia 6.06.1997 r. – Kodeks karny, t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1138 ze zm.
Google Scholar

Ustawa z dnia 6.06.1997 r. – Kodeks postępowania karnego, t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 534 ze zm.
Google Scholar

Ustawa z dnia 20.02.2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2015 r. poz. 396.
Google Scholar

Ustawa z dnia 13.05.2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 152.
Google Scholar

Ustawa z dnia 14.10.2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2021 r. poz. 2054.
Google Scholar

Ustawa z dnia 7.07.2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2022 r. poz. 2600.
Google Scholar

Ustawa z dnia 5.08.2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw Dz.U. z 2022 r. poz. 1855.
Google Scholar

Ustawa z dnia 26.01.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (na dzień 24.02.2023 r. ustawa nie została jeszcze opublikowana w Dz.U.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 13.06.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3451. http://orka.sejm.gov.pl/opinie8.nsf/nazwa/3451_u/$file/3451_u.pdf (dostęp: 23.11.2022).
Google Scholar

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z dnia 16.09.2021 r. https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12351306/12815606/12815607/dokument521206.pdf (dostęp: 23.11.2022).
Google Scholar

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z dnia 22.02.2022 r. (druk nr 2024). https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/2851BC6F8739C593C12587F10042 EF6E/%24File/2024.pdf (dostęp: 23.11.2022).
Google Scholar

Uchwała SN z 23.04.2002 r., I KZP 12/02, OSNKW 2002, nr 7–8, poz. 50.
Google Scholar

Wyrok SN z 17.04.1973 r., V KRN 595/72, OSNKW 1973, nr 12, poz. 154.
Google Scholar

Wyrok TK z 14.07.2020 r., Kp 1/19, OTK-A 2020, nr 36.
Google Scholar

Giezek, Jacek. Dagmara Gruszecka. Konrad Lipiński. 2022. Opinia na temat ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 762). https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/6468/plik/oe-412.pdf (dostęp: 21.11.2022).
Google Scholar

Opinia Rządowego Centrum Legislacji z dnia 14.02.2019 r. dotycząca projektu ustawy z dnia 25.01.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12320403/12565603/12565606/dokument383421.pdf (dostęp: 23.11.2022).
Google Scholar

Uwagi RPO skierowane w dniu 15.07.2022 r. do Senatu w piśmie II. 510.1043.2021.PZ. https://www.senat.gov.pl/prace/proces-legislacyjny-w-senacie/ustawy-uchwalone-przez-sejm/ustawy-uchwalone-przez-sejm/ustawa,1368.html (dostęp: 23.11.2022).
Google Scholar