Czy progresja podatkowa stabilizuje gospodarkę? Porównanie podatku progresywnego i liniowego

Abstrakt

Cel artykułu stanowi zbadanie wpływu progresywności podatku PIT na jego skuteczność jako automatycznego stabilizatora koniunktury. Ocenę efektywności tego podatku w niwelowaniu wahań koniunktury przeprowadzono w oparciu o szacunki komponentów cyklicznych. Z badania wynika, że elastyczność wpływów podatkowych z podatku PIT względem PKB jest wyższa od jedności, co oznacza, że podatek dochodowy od osób fizycznych jest skutecznym stabilizatorem koniunktury. Jednocześnie uzyskano jednak, że występowanie progresji podatkowej nie jest głównym powodem wysokiej efektywności tego podatku w stabilizowaniu fluktuacji gospodarczych. Wyniki przeprowadzonych oszacowań wskazują, że zmiany w progresywności podatku PIT, odmiennie niż wynikałoby z powszechnych opinii na ten temat, jedynie w niewielkim stopniu wpływają na efektywność biernej polityki fiskalnej. Podatek dochodowy od osób fizycznych działa bowiem jako automatyczny stabilizator głównie nie poprzez progresję podatkową, lecz na skutek zmian poziomu zatrudnienia wynikających z fluktuacji gospodarczych.