Nowe szaty healthismu. Self-tracking, neoliberalizm i kapitalizm kognitywny

Michał Wróblewski

doi:10.18778/0208-600X.58.01

Authors

Michał Wróblewski Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Humanistyczny, Instytut Filozofii

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.58.01

Keywords:

neoliberalism, cognitive capitalism

Abstract

Self-tracking refers to all kinds of ways to measuring and analyzing one’s biological condition. Self-trackers use various kinds of mobile technologies (smart phones, bands, buttons, rings etc.) and applications. Using this devices, it is possible to measure heart rate, distance traveled every day or to monitor sleep phases. Generally speaking, self-tracking is contemporary expression of healthism ideology, described by Robert Crawford in his famous paper. This article put the phenomenon of self-tracking in two contexts: neoliberal ideology and cognitive capitalism. Self-tracking devices can produce certain type of subjectivity which is individualistic, self-disciplining, enterprising and concerned with control in daily life. At the same time quantification practice fits well into new regime of capitalist production, which are based on creativity, ingenuity and concentration.

References

Althusser L. (2006), Ideologie i ideologiczne aparaty państwa, http://www.filozofia.uw.edu.pl/skfm/publikacje/althusser05.pdf [dostęp: 12.05.2017].
Google Scholar

Barcena M.B., Wueest C., Lau H. (2014), How Safe is You Quantified Self?, Symantec, Mountain View.
Google Scholar

Barta K., Neff G. (2016), Technologies for Sharing: Lessons from Quantified Self About the Political Economy of Platforms, “Information, Communication and Society”, Vol. 19, Issue 4, s. 1‒14.
Google Scholar

Borowiec A., Lignowska I. (2012), Czy ideologia healthismu jest cechą dystynktywną klasy średniej w Polsce?, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3, s. 95‒111.
Google Scholar

Butler J. (2008), Uwikłani w płeć, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Google Scholar

Charles N. (2013), Mobilizing the Self-Governance of Pre-damaged Bodies: Neoliberal Biological Citizenship and HPV Vaccination Promotion in Canada, “Citizenship Studies”, Vol. 16, Issue 6–7, s. 770‒784.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/13621025.2013.834128

Clarke A. et al. (2003), Biomedicalization: Technoscientific Transformations of Health, Illness, and U.S. Biomedicine, “American Sociological Review”, Vol. 68, No. 2, s. 161‒194.
Google Scholar

Crawford R. (1977), You Are Dangerous to Your Health: The Ideology and Politics of Victim Blaming, “International Journal of Health Services”, Vol. 7, No. 4, s. 10‒20.
Google Scholar

Crawford R. (1980), Healthism and the Medicalization of Everyday Life, “International Journal of Health Services”, Vol. 10, No. 3, s. 365‒388.
Google Scholar

Crawford R. (2006), Health as Meaningful Practice, “Health”, Vol. 10, No. 4, s. 401‒420.
Google Scholar

Crouch C. (2015), Osobliwa nie-śmierć neoliberalizmu, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
Google Scholar

Foucault M. (2009), Nadzorować i karać, Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Foucault M. (2011), Narodziny biopolityki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Fox N.J. (2015), Personal Health Technologies, Micropolitics and Resistance: A New Materialist Analysis, “Health”, Vol. 20, s. 1‒18.
Google Scholar

Hardt M., Negri A. (2005), Imperium, Wydawnictwo AB, Warszawa.
Google Scholar

Hardt M., Negri A. (2012), Rzeczpospolita. Poza własność prywatną i dobro publiczne, Korporacja Ha!art, Kraków.
Google Scholar

Harvey D. (2008), Neoliberalizm. Historia katastrofy, przeł. J. P. Listwan, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa.
Google Scholar

Laurent J. (2015), Healthscapes of Self-Quantification. Quantifying, Knowing and Improving One’s Self: Transforming Health, “eä Journal”, Vol. 7, No. 1, s. 107‒124.
Google Scholar

Lemke T. (2004), Disposition and Determinism – Genetic Diagnostics in Risk Society, “The Sociological Review”, Vol. 52, Issue 4, s. 550‒566.
Google Scholar

Lupton D. (1995), The Imperative of Health. Public Health and the Regulated Body, Sage, London.
Google Scholar

Lupton D. (2013), Quantifying the body: monitoring and measuring health in the age of mHealth technologies, “Critical Public Health”, Vol. 23, No. 3, s. 393‒403.
Google Scholar

Maturo A. (2015), Doing Things with Numbers. The Quantified Self and the Gamification of Health, “eä Journal”, Vol. 7, No. 1, s. 87‒105.
Google Scholar

Michałowska D.A. (2013), Neoliberalizm i jego (nie)etyczne implikacje edukacyjne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Google Scholar

Nafus D., Sherman J. (2014), This One Does Not Go Up to 11: The Quantified Self Movement as an Alternative Big Data Practice, “Internationl Journal of Communication”, Vol. 8, s. 1784‒1794.
Google Scholar

Nowakowski M. (2015), Medykalizacja i demedykalizacja. Zdrowie i choroba w czasach kapitalizmu zdezorganizowanego, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Google Scholar

Przegalińska A.(2014), Nawroty bylejakości, „Dwutygodnik”, nr 144, http://www.dwutygodnik.com/artykul/5472-nawroty-bylejakosci.html [dostęp: 12.05.2017].
Google Scholar

Przegalińska A. (2015), The Melon App, Quantified Self, and the Internet of Things [w:] G. Mazurek (ed.), Management in Virtual Environments. Case Studies, Kozminski University, Warsaw, s. 90‒100.
Google Scholar

Rose N. (2011), Polityka życia samego, „Praktyka Teoretyczna”, nr 2–3, s. 187–209.
Google Scholar

Sowa J. (2010), Prekariat – proletariat epoki globalizacji [w:] J. Sokołowska (red.), Robotnicy opuszczają miejsca pracy, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź, s. 101–131.
Google Scholar

Standing G. (2014), Prekariat: nowa niebezpieczna klasa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Stiefmayer T., Roggen D., Ogris G., Lukowicz P. (2008), Wearable Activity Tracking in Car Manufacturing, “IEEE Pervasive Computing”, Vol. 6, No. 2, s. 42–50.
Google Scholar

Sunder Rajan K. (2006), Biocapital. The Constitution of Postgenomic Life, Duke University Press, Durham−London.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1215/9780822388005

Szahaj A. (2014), Kapitalizm drobnego druku, Książka i Prasa, Warszawa.
Google Scholar

Vigarello G. (2011), Historia zdrowia i choroby, Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Zespół Praktyki Teoretycznej (2012), Rzeczpospolita i aktualność komunizmu. Genealogia i krytyki polityczno-filozoficznego projektu dobra wspólnego, [w:] M. Hardt, A. Negri, Rzecz-pospolita, Korporacja Ha!art, Kraków, s. 7–83.
Google Scholar

https://alxd.org/neuroon-krol-jest-nagi-pl.html [dostęp: 7.09.2016].
Google Scholar

http://gadzetomania.pl/2808,7-sposobow-w-jakie-fitbit-zmienil-moje-zycie-opaska-zmotywuje-do-cwiczen [dostęp: 23.08.2016].
Google Scholar

http://gadzetomania.pl/3422,homo-quantificatus-lepsze-zycie-dzieki-pomiarom [dostęp: 22.08.2016].
Google Scholar

http://gethowareyou.com/pl/ [dostęp: 25.08.2016].
Google Scholar

https://jawbone.com/up [dostęp: 25.08.2016].
Google Scholar

http://mamstartup.pl/inside/7416/na-czym-oni-zarabiaja-4-popularne-aplikacje-mobilne-i-ich-nieoczywiste-modele-biznesowe [dostęp: 22.08.2016].
Google Scholar

http://michalik.komorkomania.pl/1087,quantified-self-gdy-zmierzymy-wszystko-nasze-zycie-bedzie-lepsze [dostęp: 23.08.2016].
Google Scholar

http://natemat.pl/70861,self-tracking-czyli-jak-dzieki-technologii-zmierzyc-swoje-zycie-od-a-do-z [dostęp: 22.08.2016].
Google Scholar

https://neurocritic.blogspot.co.uk/2014/01/neurocrap-funded-by-masses-neuroon-and.html [dostęp: 7.09.2016].
Google Scholar

http://wellnessforce.com/resource/why-under-armour-wants-all-your-fitness-data/ [dostęp: 22.08.2016].
Google Scholar

http://www.buzuk.pl/blog/maly-krok-dla-ludzkosci-fitbit-one [dostęp: 22.08.2016].
Google Scholar

http://www.forbes.com/sites/parmyolson/2016/01/08/fitbit-wearables-corporate-wellness/ #40d1492f4527 [dostęp: 23.08.2016].
Google Scholar