Ubiór seniorów funkcjonujących w „młodniejącym” społeczeństwie polskim. Perspektywa kobiet i mężczyzn w starszym wieku
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-600X.72.03Słowa kluczowe:
ubiór, senior, porządek ubioru, Polska Rzeczpospolita Ludowa, „młodniejące” społeczeństwoAbstrakt
Funkcjonowanie w warunkach „młodniejącego” społeczeństwa, jak też spuścizna czasów PRL i panujących wówczas zasad ubioru, mogą warunkować sposób ubierania się współczesnych seniorów. Niniejszy artykuł stanowi analizę tego zagadnienia, osadzonego w kontekście genderowym, gdyż opisywany w tekście porządek ubioru (the age ordering of clothes) w odmienny sposób dotyczy kobiet i mężczyzn. Podstawą prowadzonej analizy są wyniki sondażu diagnostycznego przeprowadzonego wśród osób w wieku 60 lat i więcej, opiniujących sposób ubierania się ich samych oraz ich rówieśnic i rówieśników.
Odpowiedzi badanych sugerują, że trendy charakterystyczne dla społeczeństwa „młodniejącego” przyczyniają się do odmładzania sposobu ubierania się polskich seniorów. Ich zdaniem osoby starsze ubierają się dziś modnie, gustownie i kolorowo – częściej był to głos kobiet niż mężczyzn. Wyniki sondażu potwierdzają też obecność zakorzenionych w świadomości seniorów zasad dotyczących sposobu ubierania się właściwych czasom PRL – bardziej odzwierciedlały to opinie mężczyzn niż kobiet.
Opisane w tekście wstępne wyniki badań sygnalizują dokonującą się zmianę sposobu ubierania się osób starszych w Polsce. Wymagają one pogłębienia poprzez zastosowanie technik jakościowych, mogących uzupełnić zgromadzony materiał.
Bibliografia
Barnard M. (1996), Fashion as Communication, Routledge, London.
Google Scholar
Bokszańska G. (2004), Ubiór w teatrze życia społecznego, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź.
Google Scholar
Bordo S. (2003), Unbearable Weight. Feminism, Western Culture and the Body, University of California Press, Berkeley California.
Google Scholar
Bylok F. (2013), Strategie zachowań konsumenckich seniorów na rynku dóbr i usług konsumenckich, “Problemy Zarządzania”, no. 11/1(1), pp. 123–142.
Google Scholar
Chmielińska A. (2014), Moda – między konformizmem a przekraczaniem granic (w świetle koncepcji Georga Simmla), [in:] W. Bobrowicz, D. Kubinowski, Z. Pakuła (eds.), Moda w kulturze, sztuce i edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, pp. 67–78.
Google Scholar
Czekalski T. (2008), Czasy współczesne, [in:] A. Chwalba (ed.), Obyczaje w Polsce. Od średniowiecza do czasów współczesnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, pp. 340–424.
Google Scholar
de Beauvoir S. (2003), Druga płeć, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
Google Scholar
Gibson P. (2000), “No One Expects Me Anywhere”: Invisible Women, Ageing and the Fashion Industry, [in:] S. Bruzzi, P.Ch. Gibson (eds.), Fashion Cultures: Theories, Explorations and Analysis, Routledge, London, pp. 79–90.
Google Scholar
Giddens A. (2009), Europa w epoce globalnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Gilleard C., Higgs P. (2000), Culture of Ageing: Self, Citizen and the Body, Prentice Hall, London.
Google Scholar
Główny Urząd Statystyczny (2019), Informacja o sytuacji osób starszych na podstawie badań Głównego Urzędu Statystycznego, Warszawa, https://stat.gov.pl/obszarytematyczne/osobystarsze/osoby-starsze/informacja-o-sytuacji-osob-starszych-na-podstawie-badan-glownegourzedustatystycznego,1,1.html (accessed 4.08.2019).
Google Scholar
Grajewska A. (2008), Hasło: feminizm, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Google Scholar
Greer G. (1991), The Change: Women, Ageing and the Menopause, Hamish Hamilton, London.
Google Scholar
Gromkowska-Melosik A. (2012), Ciało, moda i tożsamość kobiety epoki wiktoriańskiej – dyskursy piękna i przemocy, “Kultura − Społeczeństwo – Edukacja”, no. 2, pp. 17–30.
Google Scholar
Gromkowska-Melosik A. (2013), Kobieta epoki wiktoriańskiej. Tożsamość, ciało i medykalizacja, Oficyna Wydawnicza “Impuls”, Kraków.
Google Scholar
Jacobson D., http://www.seniorstylebible.com (accessed 2.08.2019).
Google Scholar
Jeffreis S. (2005), Beauty and Misogyny: Harmful Cultural Practies in the West, Routledge, London.
Google Scholar
Kolibabska K. (2009), Trwanie w młodości. Strategie odmładzające stosowane przez ludzi starszych z warszawskiego centrum usług socjalnych, [in:] H. Jakubowska, A. Raciniewska, Ł. Rogowski (eds.), Patrząc na starość, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań, pp. 49–63.
Google Scholar
Konieczna-Woźniak R. (2012), “Odmłodzona” starość – implikacje podmiotowe i społecznej, “Studia Edukacyjne”, no. 2, pp. 249–262.
Google Scholar
Łaciak B. (2006), Obyczaje dotyczące ciała w Polsce okresu transformacji, [in:] J. Kurczewski, B. Łaciak, A. Herman, D. Dzido, A. Suflida, Praktyki cielesne, Wydawnictwo “Trio”, Warszawa, pp. 69–111.
Google Scholar
Pawlikowska K. (2014), Modne Polki, czyli prawie każda zna się na trendach, [in:] K. Pawlikowska, D. Maison (eds.), Polki. Spełnione profesjonalistki, rodzinne panie domu czy obywatelki świata, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, pp. 124–144.
Google Scholar
Slevin K.F. (2010), “If I had lots of money… I’d have a body makeover”: Managing the Aging Body, “Social Forces”, no. 88(3), pp. 1003–1020.
Google Scholar
Szarota P. (2008), Od skarpetek Tyrmanda do krawata Leppera. Psychologia stroju dla średnio zaawansowanych, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Google Scholar
Szczepański M.S., Pawlica B., Śliz A., Zarębska-Mazan A. (eds.) (2008), Ciało spieniężone? Szkice antropologiczne i socjologiczne, Śląskie Wydawnictwa Naukowe, Tychy–Opole.
Google Scholar
Toussaint-Samat M. (2011), Historia stroju, (transl.) K. Szeżyńska-Maćkowiak, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Google Scholar
Twigg J. (2007), Clothing, age and the body: a critical review, “Ageing&Society”, no. 27, pp. 285–305.
Google Scholar
Twigg J. (2013), Fashion and age. Dress, the Body and Later Life, Bloomsbury, London.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2752/9781474290340
Więch K. (2015), Si(l)ni mężczyźni? Aktualność stereotypu kobiety jako ofiary przemocy stosowanej przez mężczyzn, [in:] W. Jakimiuk-Sawczyńska (ed.), Metamorfozy kobiecości w życiu i w literaturze, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, pp. 219–234.
Google Scholar
Williams D., Sołtysiak G. (2016), Modny PRL, Świat Książki, Warszawa.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.