Trzy pytania o polską socjologię sportu

Przemysław Nosal

doi:10.18778/0208-600X.65.02

Autor

Przemysław Nosal Instytut Socjologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Szamarzewskiego 89C, 60-568 Poznań

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.65.02

Słowa kluczowe:

socjologia sportu, socjologia sportu – historia, socjologia sportu – Polska, socjologia, subdyscypliny socjologii

Abstrakt

W dwóch wydanych niedawno publikacjach pod redakcją Kevina Younga (2016, 2017) przedstawiony został światowy pejzaż socjologii sportu. Autorzy poszczególnych rozdziałów tej publikacji, reprezentujący różne państwa, zostali poproszeni o opisanie rodzimego statusu tej subdyscypliny w oparciu o zbiór pytań kluczowych dla jej scharakteryzowania. Wśród analizowanych krajów nie pojawia się jednak Polska. Niniejszy tekst jest zatem próbą opisania kondycji polskiej socjologii sportu przez pryzmat trzech jej aspektów: przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.

Bibliografia

Bauman Z. (1998), Prawodawcy i tłumacze, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
Google Scholar

Bronikowska M. (2008), Od sobótki do piłki nożnej polskiej. Polskie tradycyjne zabawy i gry w koncepcji wychowania fizycznego Eugeniusza Piaseckiego, Wydawnictwo AWF w Poznaniu.
Google Scholar

Bryl S. (2012), Filozoficzne ujęcie istoty ciała w koncepcji Floriana W. Znanieckiego, „Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu”, vol. 36.
Google Scholar

Dolata E. (2016), Galicyjscy popularyzatorzy zdrowia i higieny przełomu XIX i XX wieku, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, vol. 35 (4).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17951/lrp.2016.35.4.79

Dulczewski Z. (1984), Florian Znaniecki. Życie i dzieło, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Google Scholar

Grodecki M. (2016), „Święta wojna” klasy średniej. „Industrialna kultura” kibicowania klubom piłki ręcznej wobec wolnorynkowej nostalgii, „Studia Socjologiczne”, vol. 223 (4).
Google Scholar

Jakubowska H., Licen S. (2017), The role of newspapers in the formation of gendered national identity: Polish coverage of women’s and men’s basketball championships, “International Review for the Sociology of Sport”, Online First.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/1012690217719566

Jakubowska H., Nosal P. (red.) (2017), Socjologia sportu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Jordan H. (1891), O zabawach młodzieży, Kraków, https://fbc.pionier.net.pl/details/nnR61vc [dostęp 7.03.2018].
Google Scholar

Kosiewicz J. (2008), Socjologia sportu w Europie. Perspektywa historyczna i badawcza, „Idō – Ruch dla Kultury”, vol. 8.
Google Scholar

Kossakowski R. (2017), From communist fan clubs to professional hooligans. A history of Polish fandom as a social process, “Sociology of Sport Journal”, vol. 34 (3).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1123/ssj.2017-0019

Kossakowski R., Antonowicz D., Szlendak T. (2017), Polish ultras in the post-socialist transformation, “Sport in Society”, Online First.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/17430437.2017.1300387

Kowalska J. E. (2012), Fair play w wychowaniu do kulturalnego odbioru widowiska sportowego, http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/4068/Fair%20play%20w%20wychowaniu%20do%20kulturalnego%20odbioru%20widowiska%20sportowego%202012.pdf?sequence=1 [dostęp 7.03.2018].
Google Scholar

Krawczyk Z. (1970), O pełnię humanistycznego spojrzenia na kulturę fizyczną. Propozycja socjologiczna Floriana Znanieckiego, [w:] Z. Krawczyk, Natura, kultura, sport. Kontrowersje teoretyczne w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar

Kwilecki A. (red.) (1975), Florian Znaniecki i jego rola w socjologii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Google Scholar

Lepalczyk S. (2003), Fenomen Henryka Jordana – naukowca, lekarza społecznika, propagatora prawa dziecka do ruchu i rekreacji – recenzja, „Praca Socjalna”, nr 3.
Google Scholar

Łuczyńska B. (2002), Fenomen Henryka Jordana – naukowca, lekarza, społecznika, propagatora prawa dziecka do ruchu i rekreacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Makuła W. (2016), Eugeniusz Piasecki’s concept of physical education rules from the beginning of the last century, „Studia Humanistyczno-Społeczne”, nr 14.
Google Scholar

Niedbalski J. (2016), “Legless Aphrodite” and “Hercules in a wheelchair” – about disabled women and disabled men practicing sport, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. XII, no. 4.
Google Scholar

Nosal P. (2010), Niebyt, marginalizacja, amorficzność. Trudne przypadki polskiej socjologii sportu, [w:] P. Łuczeczko, D. Wicenty, Jedna nauka – wiele historii. Dzieje subdyscyplin socjologicznych w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Nosal P. (2015), Społeczne ujęcie sportu. (Trudne) definiowanie zjawiska i jego dyskurs, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. 12 (2).
Google Scholar

Nosal P., Jakubowska H. (2017), Kierunki rozwoju polskiej socjologii sportu, [w:] H. Jakubowska, P. Nosal (red.), Socjologia sportu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Nosal P., Kossakowski R. (2017), Doświadczenie czarnego łabędzia, mity logistyczne i okręt Tezeusza. Trzy mechanizmy wytwarzania i wzmacniania tożsamości zbiorowej kibiców, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 2.
Google Scholar

Osmolski W. (1922), Rola sportu w wychowaniu etycznym, Biblioteka Eugeniczna Polskiego Towarzystwa Walki ze Zwyrodnieniem Rasy, Warszawa.
Google Scholar

Osmolski W. (1928), Zaniedbane drogi wychowawcze, Zakłady Graficzne Tygodnika Naukowego „Medycyna”, Warszawa.
Google Scholar

Osmolski W. (1931), Zdrowie, opieka społeczna, wychowanie fizyczne i sport, Zakłady Graficzne Tygodnika Naukowego „Medycyna”, Warszawa.
Google Scholar

Osmolski W., Heryng T. (1917), Hygiena sportu, Wydawnictwo M. Arcta w Warszawie, Warszawa.
Google Scholar

Piasecki E. (1904), Zasady Wychowania Fizycznego, Kraków, Księgarnia D. E. Friedleina.
Google Scholar

Piasecki E. (1916), Zabawy i gry ruchowe dzieci i młodzieży, ze źródeł dziejowych i ludoznawczych przeważnie rodzinnych i z tradycji ustnej, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów.
Google Scholar

Piasecki E. (1925), Zarys teorii wychowania fizycznego, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów.
Google Scholar

Piasecki E., Schreiber M. (1920), Harce młodzieży polskiej, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów.
Google Scholar

Rek-Woźniak M., Woźniak W. (2018), BBC’s documentary “Stadiums of Hate” and manufacturing of the news. Case study in moral panics and media manipulation, “Journal of Sport and Social Issues”, Online First.
Google Scholar

Shilling C. (2010), Socjologia ciała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Smarzyński H. (1958), Dr Henryk Jordan, pionier nowoczesnego wychowania fizycznego w Polsce, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków.
Google Scholar

Spaaij R., Magee J., Jeanes R. (2014), Sport and Social Exclusion in Global Society, Routledge, London.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203066584

Stempień J. R (2018), Wokół pytań o polską socjologię sportu, „Studia Socjologiczne”, nr 1.
Google Scholar

Syrek E. (2011), Ciało i zdrowie w socjologii wychowania Floriana Znanieckiego, „Nowiny Lekarskie”, vol. 80 (5).
Google Scholar

Szacki J. (1986), Znaniecki, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Google Scholar

Szacki J. (2006), Historia myśli socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Szlendak T. (2010), Socjologia rodziny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Toporowicz K. (1988), Eugeniusz Piasecki, życie i twórczość, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków.
Google Scholar

Tuszyński B. (1985–1986), Prasa Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w trzech zaborach, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, vol. 24 (4).
Google Scholar

Wohl A., Młodzianowska H., Laskiewicz H. (1966), Jerzy Michałowicz – w 30-tą rocznicę śmierci. Opracowania, wspomnienia, materiały, Komisja do Badania Dziejów Robotniczego Ruchu Sportowego w Polsce przy GKKFiT, Warszawa.
Google Scholar

Wroczyński R. (1975), Henryk Jordan, propagator gier i zabaw ruchowych, Wydawnictwo „Nasza Księgarnia”, Warszawa.
Google Scholar

Wroczyński R. (2007), Ruch rekreacyjny młodzieży i dorosłych. Ogrody H. Jordana, „Pedagogika Społeczna”, nr 2.
Google Scholar

Young K. (ed.) (2016), Sociology of Sport: A Global Subdiscipline in Review, Emerald Publishing Limited, Bingley.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1108/S1476-285420179

Young K. (ed.) (2017), Reflections on Sociology of Sport, Emerald Publishing Limited, Bingley.
Google Scholar

Znaniecki F. (1973 [1928]), Socjologia wychowania, t. 1, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Zuchora K. (2005), Wkład Władysława Osmolskiego w rozwój polskiej teorii wychowania fizycznego i sportu, „Kultura Fizyczna”, nr 1–2.
Google Scholar