O socjologię nieracjonalnego działania. Recenzja książki Marka Nowaka pt. Teoria nieracjonalnego działania. Socjologiczne studium na temat wolontariatu i społecznego aktywizmu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015

Przemysław Pluciński

doi:10.18778/0208-600X.63.11

Autor

Przemysław Pluciński Dr, Zakład Socjologii Zróżnicowania Społecznego, Instytut Socjologii, Uniwersytet Adama Mickiewicza, ul. Szamarzewskiego 89, budynek C, 60-568 Poznań

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.63.11

Słowa kluczowe:

socjologia teoretyczna, teoria działania społecznego, społeczeństwo obywatelskie, ruchy społeczne, aktywizm, voluntas, welfare state

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu recenzyjnego jest „pozytywna krytyka” – tak jak pojmowali ją Max Weber, a za nim wielu socjologów, m.in. Stanisław Kozyr-Kowalski – głównych tez oraz pól problemowych zawartych w książce Marka Nowaka pt. Teoria nieracjonalnego działania. Główne z nich to: teza o przeracjonalizowaniu współczesnej socjologii, szczególnie socjologii działania, próby teoretycznej rekonceptualizacji działań „nieracjonalnych” w odwołaniu do idei voluntas, następnie zaś dyskusja wokół warunków strukturalnych dla działań aktywistycznych. Szczególnie istotny wydaje się w tym kontekście problem badań nad trzecim sektorem oraz ambiwalentny kontekst jego postępującej NGO-izacji. Wszystkie wskazane wątki zostały poddane krytycznej dyskusji.

Bibliografia

Andreski S. (2002). Czarnoksięstwo w naukach społecznych. Oficyna Naukowa, Warszawa.
Google Scholar

Burawoy M. (2001). Neoclassical Sociology: From the End of Communism to the End of Classes, “American Journal of Sociology”, vol. 6, no. 4 (January), s. 1099–1120.
Google Scholar

Domański H. (2002). Polska klasa średnia. Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław.
Google Scholar

Jacobsson K. (ed.) (2016). Urban grassroots movement in Central and Eastern Europe. Routledge, London, New York.
Google Scholar

Jacobsson K., Saxonberg J. (eds.) (2013). The Development of Social Movements in Central and Eastern Europe. Ashgate, Farnham, Surrey.
Google Scholar

Kozyr-Kowalski S. (1999). Socjologia, społeczeństwo obywatelskie i państwo. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Google Scholar

Marzec W. (2016). Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków.
Google Scholar

Moskalewicz M. (2011). Przestrzenie pojawiania się. Miejsce lokalności w myśli Hannah Arendt, [w:] M. Nowak, P. Pluciński (red.), O miejskiej sferze publicznej. Obywatelskość i konfliktyo przestrzeń. ha! art., Kraków.
Google Scholar

Nowak M. (2012). The System’s Sticking Plaster. Voluntary Work in Late Modernity, „Studia Historiae Oeconomicae”, vol. 30, s. 129–152.
Google Scholar

Nowak M. (2015). Teoria nieracjonalnego działania. Socjologiczne studium na temat wolontariatu i społecznego aktywizmu. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
Google Scholar

Nowak M., Nowosielski M. (red.) (2006). Czy społeczny bezruch? O społeczeństwie obywatelskim i aktywności we współczesnej Polsce. Instytut Zachodni, Poznań.
Google Scholar

Nowak M., Nowosielski M. (red.) (2008). Jak badać społeczeństwo obywatelskie? Doświadczenia praktyków. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
Google Scholar

Załęski P. S. (2016). NGO-izacja społeczeństwa politycznego i segregacja ekonomiczna, „Nowy Obywatel”, http://nowyobywatel.pl/2016/10/19/ngo-izacja-spoleczenstwa-politycznego-i-segregacja-ekonomiczna/ [dostęp 07.03.2017].
Google Scholar