Istnieje nowsza wersja tego artykułu opublikowanego 10-11-2024. Przeczytaj wersję najnowszą.

Eksplikacje perswazyjne: przypadek nauk społecznych

Autor

Michał Węsierski Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.91.01

Słowa kluczowe:

eksplikacja, język naukowy, nauki społeczne, perswazja, aparatura pojęciowa

Abstrakt

Przedmiotem pracy jest jedna z podstawowych procedur metodologicznych służących analizie pojęciowej, jaką jest eksplikacja. W artykule uwaga skoncentrowana została na eksplikacjach perswazyjnych spotykanych na polu nauk społecznych. Praca zawiera ujęcie modelowe takich eksplikacji i analizę ich reprezentatywnych przykładów. W ramach omówienia zagadnień preliminaryjnych, komplementarnych wobec głównego wątku problemowego, w tekście podana także została ogólna charakterystyka języka nauk społecznych, oraz własności aparatury pojęciowej i aparatu terminologicznego będących składowymi tego języka, a także przedstawiono generalne uwagi na temat polaryzacji stanowisk epistemologicznych w naukach społecznych i humanistycznych.

Bibliografia

Ajdukiewicz K. (1985a), Obraz świata i aparatura pojęciowa, [w:] Ajdukiewicz K., Język i poznanie, t. I, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Ajdukiewicz K. (1985b), Konwencjonalne pierwiastki w nauce, [w:] Ajdukiewicz K., Język i poznanie, t. II, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Amsterdamski S. (1983a), Między doświadczeniem a metodą. Spory o racjonalność nauki, PIW, Warszawa.
Google Scholar

Amsterdamski S. (1983b), Nauka a porządek świata, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Andersen K.E. (1971), Persuation: Theory and Practice, Allyn and Bacon, Boston.
Google Scholar

Asher N. (2011), Lexical Meaning in Context: a Web of Words, Cambridge University Press, New York.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511793936

Auletta K. (1982), Underclass, Random Hause, New York.
Google Scholar

Brun G. (2016), Explication as a Method of Conceptual Re-engineering, „Erkenntnis”, t. 81, nr 6.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/s10670-015-9791-5

Carnap R. (1950), Logical Foundations of Probability, Routledge & Kegan Paul, London.
Google Scholar

Ciercierski T. (2011), Zależność kontekstowa. Wprowadzenie do problematyki, OBF, Warszawa.
Google Scholar

Dahl R.A. (1971), Polyarchy: Participation and Opposition, Yale University Press, New Haven–London.
Google Scholar

Dahl R.A (1995), Demokracja i jej krytycy, Znak, Kraków.
Google Scholar

Dahrendorf R. (1993), Nowoczesny konflikt społeczny. Esej o polityce wolności, „Czytelnik”, Warszawa.
Google Scholar

Dąmbska I. (1975), O konwencjach i konwencjonalizmie, Ossolineum, Wrocław.
Google Scholar

Diankov B. (1996), W sprawie adekwatnej interpretacji logiczno-semantycznej języków naturalnych, [w:] Jadacki J.J., Strawiński W. (red.), W świecie znaków. Księga pamiątkowa ku czci profesora Jerzego Pelca, PTF, Warszawa.
Google Scholar

Erikson R. (1992), The Constant Flux: A Study of Class Mobility in Industrial Societies, Clarendon Press, Oxford.
Google Scholar

Glanzberg M. (2007), Contexst, Content, and Relatywizm, „Philosophical Studies”, t. 136, nr 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/s11098-007-9145-5

Goldthorpe J.H. (1980), Social Mobility and Class Structure in Modern Britan, Clarendon Press, Oxford.
Google Scholar

Grice P. (1977), Logika i konwersacja, „Przegląd Humanistyczny”, z. 6.
Google Scholar

Grotowska-Leder J. (2002), Fenomen wielkomiejskiej biedy. Od epizodu do underclass, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Hanna J.F. (1968), An Explication of ‘Explication’, „Philosophy of Science”, t. 35, nr 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/288185

Harrington M. (1962), Other Amnerica. Poverty in the Unites States, Macmillan, New York.
Google Scholar

Heck R.G. (1995), The Sense of Communication, „Mind”, t. 104, nr 413.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/mind/104.413.79

Hołówka T. (2005), Kultura logiczna w przykładach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Huntington S.P. (1999), The Lonely Superpower, „Foreign Affairs”, t. 78, nr 2.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/20049207

Jaszczolt K.M. (2007), Default Semantics. Foundations of a Compositional Theory of Acts of Communication, Oxford University Press, Oxford.
Google Scholar

Karwacki A. (2006), Błędne Koło. Reprodukcja kultury podklasy społecznej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Google Scholar

Kornai J. (1985), Niedobór w gospodarce, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar

Korolko M. (1990), Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, „Wiedza Powszechna”, Warszawa.
Google Scholar

Krauthammer Ch. (1990/1991), The Unipolar Moment, „Foreign Affairs”, t. 70, nr 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/20044692

Kotarbiński T. (1986), Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Kurki M. (2020), International Relations in a Relational Universe, Oxford University Press, Oxford.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780198850885.001.0001

Lavers G. (2013), Frege, Carnap, and Explication: ‘Our Concern Here Is to Arrive at a Concept of Number Usable for the Purpose of Science’, „History and Philosophy of Logic”, t. 34, nr 3.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/01445340.2013.806396

Levinson S.C. (2010), Pragmatyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Łuszczewska-Romahnowa S. (1971), [w:] Pelc J. (red.), Semiotyka polska 1894–1969, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Marciszewski W. (1972), Podstawy logicznej torii przekonań, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Marks K. (1957–1959), Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej. Tom trzeci. Cz. 1–2, „Książka i Wiedza”, Warszawa.
Google Scholar

Marks K., Engels F. (1961), Ideologia niemiecka, [w:] Marks K., Engels F., Dzieła t. 3, Warszawa, „Książka I Wiedza”.
Google Scholar

Michałek K. (1995), Mocarstwo. Historia Stanów Zjednoczonych 1945–1992, Warszawa, „Książka i Wiedza”.
Google Scholar

Morris L. (1994), Dangerous Classes. The Underclass and Social Citizenship, Routledge, London.
Google Scholar

Niżnik J. (1979), Przedmiot poznania w naukach społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Nossal K.H. (1999), Lonely Superpower or Unapologetic Hyperpower? Analyzing American Power in the Post Cold War Era, (Paper for presentation at the biennial meetings of the South African Political Studies Association, 29 June–2 July 1999, http://post.queensu.ca/~nossalk/papers/hyperpower.htm ).
Google Scholar

O’Keefe D.J. (1990), Persuasion: Theory and Research, Sage Publications, London.
Google Scholar

Pawłowski T. (1977), Pojęcia i metody współczesnej humanistyki, Ossolineum, Wrocław.
Google Scholar

Pawłowski T. (1986), Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Perelman (2002), Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Przełęcki M. (2000), Postulat ścisłości, [w:] Pelc J., Język współczesnej humanistyki, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, Warszawa.
Google Scholar

Puzynina J. (2013), Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa, PAU, Kraków.
Google Scholar

Recanti F. (2004), Literal Meaning, Cambridge University Press, Cambridge.
Google Scholar

Roemer J.E. (1982), A General Theory of Exploitation and Class, Harvard University Press, Cambridge, Mass.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4159/harvard.9780674435865

Szymanek K. (2012), Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Tokarz M. (1993), Elementy pragmatyki logicznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Topolski J. (1983), Teoria wiedzy historycznej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Google Scholar

Weber M. (2002), Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Wilson J.W. (1990), The Truly Disadvabtaged. The Inner City, the Underclass, and Public Policy, University of Chicago Pess, Chicago.
Google Scholar

Wright E.O. (1978), Class, Crisis and State, Verso, London.
Google Scholar

Wright E.O. (1979), Class Structure and Income Determination, Verso, London.
Google Scholar

Wright E.O. (1997), Class Counts: Comparative Studies in Class Analysis, Cambridge University Press, Cambridge–New York.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

10-11-2024

Wersje

03-01-2025 - (2)
10-11-2024 - (1)

Jak cytować

Węsierski, M. (2024). Eksplikacje perswazyjne: przypadek nauk społecznych. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (91), 5–23. https://doi.org/10.18778/0208-600X.91.01