Wymiary współczesnego design’u a koncepcja zrównoważonego rozwoju

Autor

  • Paulina Rojek-Adamek Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Wydział Zamiejscowy w Tychach, Katedra Pedagogiki University image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.56.02

Słowa kluczowe:

zrównoważony rozwój, design, zrównoważone projektowanie

Abstrakt

Przedmiotem rozważań zawartych w niniejszym tekście jest problematyka zrównoważonego rozwoju oraz refleksja nad jakością ludzkiego życia w perspektywie możliwości oferowanych przez nowoczesne podejście do projektowania. Współczesny design i role projektantów coraz mocniej wiążą się z poszukiwaniem rozwiązań zaspokajających społeczne oczekiwania. Takie podejście można z powodzeniem określić mianem projektowania odpowiedzialnego społecznie, dla którego przełom wieków XX/XXI stał się czasem wielkich wyzwań, możliwości, ale i oczekiwań społecznych. Od twórców wymaga się współcześnie czegoś więcej niż tylko wartości estetycznej, artystycznej czy użytkowej danego produktu. Misja współczesnego projektanta, zdaniem wielu badaczy, obejmuje także potrzebę uwzględniania w swej pracy globalnej etyki w zakresie promowania zrównoważonego rozwoju. Omówienie wskazanej tematyki osadzone zostało w perspektywie nauk społecznych, z równoczesnym podkreśleniem roli specjalistów realnie oddziałujących na kształt otoczenia, w którym żyjemy – urbanistów, architektów i projektantów. Grupy te aktywnie działają na rzecz najbliższego środowiska, wypełniają nasze otoczenie przedmiotami, tworzą nowe przestrzenie znaczące, wreszcie – projektują w sposób zrównoważony (sustainable design). W tekście zostaną zaprezentowane założenia tak pojmowanego rozwoju jako tła dla zmian zachodzących w wymiarach zawodu projektanta i redefinicji roli współczesnego design’u na podstawie przykładów pochodzących z dostępnych źródeł zastanych.

Bibliografia

Adamczyk J., Nitkiewicz T. (2007), Programowanie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar

Adapting Public Space To Climate Change (2008), Horticulture Week on behalf of CABE Space, July, http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20110118095356/http://www.cabe.org.uk/files/adapting-public-space-to-climate-change.pdf (20.09.2015).
Google Scholar

Agenda 21, http://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/agenda21.pdf (20.08.2015).
Google Scholar

Aligned For Sustainable Design. An A-B-C-D Approach To Making Better Products (2008), “Business for Social Responsibility and IDEO”, www.bsr.org (2.09.2015).
Google Scholar

Borowik R. (2004), Postulat szerszej wykładni z koncepcji zrównoważonego i trwałego rozwoju, „Prakseologia”, nr 144, s. 77–88, http://www.kozminski.edu.pl/fileadmin/wspolne_elementy/Jednostki/Czasopismo_MBA/Prakseologia_2004.pdf (20.09.2015).
Google Scholar

Buchanan R. (2001), Design and the New Rhetoric: Productive Arts in the Philosophy of Culture, “Philosophy and Rhetoric”, Vol. 34, No. 3, 2001, The Pennsylvania State University, University Park, https://www.ryanvarick.com/uploads/buchanan.pdf (25.09.2015).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/par.2001.0012

Burns T., Sinfield S., Holley D. (2006), The silent stakeholder: an exploration of the student as stakeholder in the UK Government e-learning strategy 2005, The Corporate Social Responsibility Conference, Edrine, Turkey.
Google Scholar

Ciążela H. (2004), Idea zrównoważonego rozwoju a współczesna kondycja moralna, „Prakseologia”, nr 144, s. 53–65, http://www.kozminski.edu.pl/fileadmin/wspolne_elementy/Jednostki/Czasopismo_MBA/Prakseologia_2004.pdf (20.09.2015).
Google Scholar

Creativity, Design And Business Performance (2005), “DTI Economics Paper”, No. 15 (November), http://www.ico-d.org/database/files/library/economics_paper15.pdf (20.09.2015).
Google Scholar

Cudowska-Sojko A. (2012), Zrównoważony rozwój a globalizacja konsumpcji, „Handel Wewnętrzny”, t. 1: Trendy i wyzwania zrównoważonego rozwoju w XXI wieku, s. 16–24.
Google Scholar

Emilson A., Seravalli A., Hillgren P.-A. (2011), Dealing With Dilemmas: Participatory Approaches In Design For Social Innovation, Design Research #1.11, Swedish Research Journal, http://www.design-fakulteten.kth.se/sites/default/files/participatory/approaches_in_design_for_si.pdf (10.10.2015).
Google Scholar

Gasparski W. (1984), Społeczeństwo projektujące: szansa czy utopia?, „Prakseologia”, nr 2 (90).
Google Scholar

Gawor L. (2006), Idea zrównoważonego rozwoju jako projekt nowej ogólnoludzkiej cywilizacji, „Diametros”, nr 9 (wrzesień), s. 84–104.
Google Scholar

Giddens A. (2010), Klimatyczna katastrofa, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa.
Google Scholar

Kiełczewski D. (2011), Związki idei zrównoważonego rozwoju z ideą społecznej odpowiedzialności biznesu, „Optimum. Studia Ekonomiczne”, nr 6 (54), s. 21–31.
Google Scholar

Lojacono G., (2002), Design e posizionamento delle imprese, „Economia & Management” No. 4.
Google Scholar

Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2011), Zrównoważony rozwój – problem ekskluzji społeczno-gospodarczej i realizacji strategii równowagi w gospodarce narodowej biznesu, „Optimum. Studia Ekonomiczne”, nr 6 (54), s. 92–104.
Google Scholar

Manzini E. (2006), Design, Ethics and Sustainability Guidelines For A Transition Phase, DISIndaco, Politecnico di Milano, 28.8.2006, http://designblog.uniandes.edu.co/blogs/desis/files/2009/06/060828-design-ethics-sustainability.pdf (1.10.2015).
Google Scholar

Mazé R. (2013), Who is sustainable? Querying the politics of sustainable design practices, [w:] R. Mazé, L. Olausson, M. Plöjel, J. Redström, Ch. Zetterlund (eds.), Critical perspectives and dialogues about design and sustainability, Axl Books, Stockholm.
Google Scholar

Morżoł I. (2006), Referat wygłoszony w formie prezentacji multimedialnej podczas II Konferencji Ekologicznej w Warszawie 30 marca 2006, Polski Komitet ds. UNESCO, http://www.unesco.pl/edukacja/dekada-edukacji-nt-zrownowazonego-rozwoju/unesco-a-zrownowazony-rozwoj/ (20.10.2015).
Google Scholar

Palej A., Schneider -Skalska G. (2008), Architektura od abc… czyli o tym, jak rozumieć świat, który nas otacza, PAN, Kraków.
Google Scholar

Papanek V. (2012), Dizajn dla realnego świata. Środowisko człowieka i zmiana społeczna, Recto Verso, Łódź.
Google Scholar

Papuziński A. (2007), Ekofilozofia a filozofia zrównoważonego rozwoju, [w:] B. Poskrobko (red.), Obszary badań nad trwałym i zrównoważonym rozwojem, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.
Google Scholar

Porritt J. (2009), Living within our means: avoiding the ultimate recession, Forum for the Future, http://www.forumforthefuture.org/sites/default/files/project/downloads/livingwithinour-meanssml.pdf (6.10.2015).
Google Scholar

Skowrońska A. (2009), Rola polityki logistycznej państwa we wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
Google Scholar

Sobol A. (2013), Design w przestrzeni publicznej w kontekście zrównoważonego rozwoju, [w:] Transformacja współczesnej gospodarki jako przedmiot badań ekonomicznych, red. B. Kos, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 136.
Google Scholar

Strategia Zrównoważonego Rozwoju Polski do 2015 roku. Wytyczne dla resortów (1999), Ministerstwo Środowiska, Warszawa http://www.accesszgwrp.org.pl/materiały/dokumenty/StrategiaZrównoważonegoRozwojuPolski/ (25.09.2015).
Google Scholar

Thackara J. (2007), Wouldn’ t it be great if..., Design Council, London.
Google Scholar

Thackara J. (2010), Na grzbiecie fali. O projektowaniu w złożonym świecie, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, Warszawa.
Google Scholar

Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Polski (2011), Urząd Statystyczny w Katowicach, Urząd Statystyczny w Krakowie, Urząd Statystycznego w Szczecinie, Departament Analiz i Opracowań Zbiorczych GUS Katowice, http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/oz_wskazniki_zrownowazonego_rozwoju_Polski_us_kat.pdf (24.09.015).
Google Scholar

Zabłocki G. (2002), Rozwój zrównoważony. Idee, efekty, kontrowersje, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Google Scholar

http://www.businesswire.com/news/home/20100125006673/pl/#.U5l2L_l_tYU (5.09.2015).
Google Scholar

http://www.fastcompany.com/1527731/nikes-green-innovation-evolution (2.09.2015).
Google Scholar

http://www.nikebiz.com/crreport/content/environment/4-1-1-product-design.php?cat=product-design (11.10.2015).
Google Scholar

http://www.unesco.pl/edukacja/dekada-edukacji-nt-zrownowazonego-rozwoju/unesco-a-zrownowazony-rozwoj/ (2.10.2015).
Google Scholar

http://www.csrinfo.org/pl/component/content/article/1654 (2.10.2015).
Google Scholar

http://www.sustainablebrands.com/news_and_views/blog/13-hot-sustainable-products-follow-2013 (29.01.2016).
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2016-01-01

Jak cytować

Rojek-Adamek, P. (2016). Wymiary współczesnego design’u a koncepcja zrównoważonego rozwoju. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (56), 21–35. https://doi.org/10.18778/0208-600X.56.02