„Tymczasem kryminały mają również swoje zalety” – polska proza kryminalna w „Przyjaciółce” w latach 1948-1989: od negacji do akceptacji

Katarzyna Wodniak

doi:10.18778/1505-9057.66.06

Authors

Katarzyna Wodniak Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy https://orcid.org/0000-0003-1844-418X

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.66.06

Keywords:

Polish crime fiction, „Przyjaciółka” weekly 1948-1989, press fiction

Abstract

The aim of the article is to examine the status of Polish criminal literature in the most widely read women’s weekly of People’s Poland in the years 1948–1989. It uses the method of content analysis, focusing mainly on fictional texts and reviews, notes, lists of new publications on the book market. All the issues are listed in chronological order, adequate to the changing publishing formula of the weekly. The results of the study showed that “Przyjaciółka” did not bring anything new to the development of the Polish crime novel, nor was it a channel to promote it in a wide circulation of readers. Nevertheless, its pages show a change in the perception of this popular genre of prose – from negation to acceptance in the mid-1970s.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Katarzyna Wodniak, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Katarzyna Wodniak – doktor, absolwentka bibliotekoznawstwa i informacji naukowej, studiów polonistycznych oraz edytorstwa komputerowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Adiunkt w Instytucie Komunikacji Społecznej i Mediów Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Zainteresowania naukowe: prasoznawstwo (szczególnie dzieje prasy kobiecej); literatura i kultura popularna; kobieca przestrzeń medialna. Autorka książek: Współczesna prasa kobieca a sprawy książki: treści literackie w czasopismach: „Przyjaciółka”, „Twój Styl”, „Cienie i Blaski” (2004); Beletrystyka w „Przyjaciółce”: bibliografia 1948–1989 (2018); „Moja Przyjaciółka” (1934–1939): przebój prasowy żnińskich Zakładów Wydawniczych Alfreda Krzyckiego (2020).

References

Bojarski A., Franka znalazła sprawiedliwość, „Przyjaciółka” 1950, nr 27, s. 6.
Google Scholar

Bronisławski Jerzy, W sieci, cz. 1–2, „Przyjaciółka” 1968, nr 36, s. 4 – nr 37, s. 4.
Google Scholar

Długosz Czesław, Mleko i pistolety, oprac. lit. K. Madeja, „Przyjaciółka” 1970, nr 42, s. 4.
Google Scholar

Issat[-Koszutska] Jadwiga, Afrodyta Ezia, „Przyjaciółka” 1960, nr 20, s. 6.
Google Scholar

Issat[-Koszutska] Jadwiga, Opowieść z kryminału, „Przyjaciółka” 1960, nr 8, s. 6.
Google Scholar

Kuczyński Bogusław, Hiszpaneczka, cz. 1–8, „Przyjaciółka” 1955, nr 2, s. 6 –nr 9, s. 6.
Google Scholar

Łopalewski Tadeusz, Człowiek, który uratował mi życie, cz. 1–2, „Przyjaciółka” 1960, nr 40, s. 6 – nr 41, s. 6, 10.
Google Scholar

Łopalewski Tadeusz, Łamacz serc, „Przyjaciółka” 1969, nr 32, s. 4.
Google Scholar

Majewski Stanisław, Szczęście starego Felipe, „Przyjaciółka” 1969, nr 28, s. 4.
Google Scholar

Perzyński Włodzimierz, Uczeń Sherlocka Holmesa, „Przyjaciółka” 1962, nr 37, s. 4.
Google Scholar

Perzyński Włodzimierz, Złodziejka: nowela, „Przyjaciółka” 1958, nr 47, s. 6.
Google Scholar

Segal Kalman, Zwierzenia doświadczonej, „Przyjaciółka” 1966, nr 43, s. 3, 6.
Google Scholar

Sołtys Józef, Tajemnica panów z Capocotta, cz. 1–2, „Przyjaciółka” 1955, nr 11, s. 6 –nr 12, s. 6.
Google Scholar

Sroka Leszek, Tajemnica ekspresu Paryż–Moskwa, „Przyjaciółka” 1966, nr 33, s. 4.
Google Scholar

Trzcianka Janusz, Broszka z lunitu, „Przyjaciółka” 1970, nr 47, s. 4.
Google Scholar

(w), Wśród książek, „Przyjaciółka” 1984, nr 33, s. 11.
Google Scholar

B.O., Tak ich wychowują, „Przyjaciółka” 1951, nr 45, s. 10.
Google Scholar

Bielecki Tadeusz, Czytajcie, „Przyjaciółka” 1952, nr 21, s. 10.
Google Scholar

Co czytać?, „Przyjaciółka” 1960, nr 51, s. 12.
Google Scholar

Co czytać?, „Przyjaciółka” 1962, nr 1, s. 11.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0588-8174(62)90011-6

Co czytać?, „Przyjaciółka” 1962, nr 2, s. 7.
Google Scholar

Duży łyk emocji, „Przyjaciółka” 1959, nr 32, s. 12.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1063/1.3060716

Jaka książka radziecka podoba mi się najbardziej i dlaczego?, „Przyjaciółka” 1953, nr 41, s. 9.
Google Scholar

Jarochowska Maria, Czy chcesz przeczytać ciekawą książkę?, „Przyjaciółka” 1957, nr 5, s. 12.
Google Scholar

K.K., Co czytać?, „Przyjaciółka” 1955, nr 44, s. 14.
Google Scholar

Kosińska Maria „Samotny biały żagiel” – w czytaniu, „Przyjaciółka” 1956, nr 9, s.5, 9.
Google Scholar

Książka – przyjaciółka, „Przyjaciółka” 1972, nr 16, s. 8.
Google Scholar

Książka – przyjaciółka, „Przyjaciółka” 1972, nr 32, s. 4.
Google Scholar

M.B., Jak z powieści kryminalnej, „Przyjaciółka” 1958, nr 38, s. 12.
Google Scholar

O Książkach, „Przyjaciółka” 1971, nr 1, s. 6.
Google Scholar

O Książkach, „Przyjaciółka” 1971, nr 8, s. 4.
Google Scholar

O Książkach, „Przyjaciółka” 1974, nr 40, s. 5.
Google Scholar

O Książkach, „Przyjaciółka” 1974, nr 48, s. 5.
Google Scholar

Orsza Władysław, Z sali sądowej, „Przyjaciółka” 1956, nr 27, s. 3, 5.
Google Scholar

Piątka z ulicy Barskiej. Opowieść filmowa, „Przyjaciółka” 1954, nr 14, s. 2.
Google Scholar

Pościg. Opowieść filmowa, „Przyjaciółka” 1948, nr 12, s. 2.
Google Scholar

Proces, który jest przestrogą, „Przyjaciółka” 1951, nr 47, s. 5.
Google Scholar

Ruszczyc Marek, Pierwsza dama kryminału, „Przyjaciółka” 1978, nr 10, s. 10.
Google Scholar

Sołtys Józef, Zbrodniarze z Capocotta, „Przyjaciółka” 1954, nr 15, s. 10.
Google Scholar

Strumińska Felicja, Na przykładzie „Akcji Violet”, „Przyjaciółka” 1955, nr 35, s. 9.
Google Scholar

Szeląg Jan [Zbigniew Mitzner], Milionerka, „Przyjaciółka” 1948, nr 37, s. 3.
Google Scholar

W Hollywood, tł. I.S., „Przyjaciółka” 1956, nr 6, s. 8–9.
Google Scholar

Werfel Edda, Co widziałam w Nowym Jorku, „Przyjaciółka” 1953, nr 10, s. 8–9, 14.
Google Scholar

Wśród książek, „Przyjaciółka” 1975, nr 47, s. 15.
Google Scholar

Wśród książek, „Przyjaciółka” 1977, nr 30, s. 13.
Google Scholar

Jesionowska Ewa, Powieści w odcinkach jako element kultury masowej w Polsce, „Przegląd Socjologiczny” 1966, nr 2, s. 151–155.
Google Scholar

Jesionowska Ewa, Powieść w odcinkach na łamach dzienników polskich, „Zeszyty Prasoznawcze” 1965, nr 3, s. 35–43.
Google Scholar

Kłoskowska Antonina, Kształtowanie się kultury masowej w Polsce Ludowej, „Studia Socjologiczne” 1965, nr 3, s. 111–137.
Google Scholar

Koszutska Halina, „Przyjaciółka” i jej kontakty z czytelnikami, „Zeszyty Prasoznawcze” 1964, nr 3, s. 132–142.
Google Scholar

Koźniewski Kazimierz, Historia co tydzień: szkice o tygodnikach społeczno-kulturalnych 1944–1950, Czytelnik, Warszawa 1977.
Google Scholar

Martuszewska Anna, Powieść kryminalna, [hasło w:] Słownik literatury popularnej, pod red. T. Żabskiego, wyd. 2 popr. i uzup., Wydawnictwo UWr, Wrocław 2006, s.464–471.
Google Scholar

mg [Michał Głowiński], Powieść kryminalna, [hasło w:] Słownik terminów literackich, pod red. J. Sławińskiego, wyd. 2 poszerz. i popr., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1989, s. 384–385.
Google Scholar

Morawska Dorota, Ostrowski Krzysztof, Wiatr Jerzy Józef, Czytelnictwo prasy w środowisku wiejskim województwa warszawskiego, „Studia Socjologiczne” 1961, nr 3, s. 139–162
Google Scholar

Paluch Maria Literatura piękna w masowych magazynach – tematyka, wartości, „Wrocławski Rocznik Prasoznawczy” 1975/1976, s. 117–125.
Google Scholar

Plan wydawniczy 1968 roku. Iskry, Iskry, Warszawa 1968.
Google Scholar

„Serią po kryminałach” czyli Katalog konesera kryminałów z PRL, red. A. Lewandowska, B. Brzózka, G. Cielecki, Wielki Sen, Warszawa 2009.
Google Scholar

Siewierski Jerzy, Powieść kryminalna, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1979.
Google Scholar

Skotarczak Dorota, Otwierać, milicja!: o powieści kryminalnej w PRL, IPN. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa 2019.
Google Scholar

Sokołowski Stanisław, Posłowie, [w:] Sprawa Pana X i inne, oprac. S. Sokołowski, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1970, s. 383–388.
Google Scholar

Sołtys Józef, „Myśliwi” z Capocotta, [w:] J. Sołtys, 80 lirów ojca Ambrożego, Iskry, Warszawa 1955, s. 127–170.
Google Scholar

Toeplitz Krzysztof Teodor, Zbrodnia po polsku, [w:] K.T. Toeplitz, Mieszkańcy masowej wyobraźni, PIW, Warszawa 1977, s. 132–157.
Google Scholar

Wodniak Katarzyna, Beletrystyka w „Przyjaciółce”: bibliografia 1948–1989, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz 2018.
Google Scholar