Philomela, a nightingale and a poet. On the translation of the Jean‑Baptise Rousseau’s ode by Naruszewicz

Authors

  • Roman Dąbrowski Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki, Katedra Historii Literatury Oświecenia i Romantyzmu, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.34.04

Keywords:

ode, translation, style, mythology, nature

Abstract

The article is devoted to the analysis of the poem by Adam Naruszewicz Duma do słowika that is the translation of the ode by Jean‑Baptise Rousseau, A Philomele. The poem’s narrative order is marked out by the comparison of the two texts; and all that is done to show the way Polish poet rendered the original text. In the article particular attention is paid to the differences between fragments of the French work and Polish Duma do słowika. But above all, the analysis brings out the fact that Naruszewicz’s style was quite distinct, and the relation of lyrical I to the recipient of the utterance is slightly different from that in the Rousseau’s poem, which is particularly noticeable in the ending passage of the Polish work. Important features of the Naruszewicz‑as‑a‑translator’s technique are also discussed.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Naruszewicz Adam Stanisław, Poezje zebrane, t. 1, wyd. B. Wolska, Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo – Akademia Humanistyczna, Warszawa 2005, Biblioteka Pisarzy Polskiego Oświecenia, t. 4.
Google Scholar

Owidiusz, Przemiany (Metamorfozy), tłum. B. Kiciński, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2002.
Google Scholar

Rousseau Jean‑Baptiste, Oevres de… avec une introduction sur sa vie et ses ouvrages et un nouveau commentaire par Antoine Latour, Paris 1769.
Google Scholar

Borowy Wacław, O poezji polskiej w wieku XVIII, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978.
Google Scholar

Brayer Jean, Rousseau (Jean‑Baptiste), w: Dictionnaire des lettres françaises. Le XVII e siècle, sous la direction du cardinal G. Grente. Ėdition revue et mis à jour sous la direction de F. Moureau, Fayard et Librairie Générale Française, Paris 1995, s. 1142–1143.
Google Scholar

Dąbrowski Roman, Między przemijaniem a wiecznością. „Hymn do Czasu”, w: Czytanie Naruszewicza, cz. 1, pod red. B. Wolskiej, T. Kostkiewiczowej i B. Mazurkowej, Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo, Warszawa 2015, s. 303–327, Czytanie Poetów Polskiego Oświecenia, t. 3, cz. 1.
Google Scholar

Klimowicz Mieczysław, Oświecenie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1998. Wielka Historia Literatury Polskiej.
Google Scholar

Kostkiewiczowa Teresa, Duma, w: Słownik literatury polskiego oświecenia, pod red. tejże, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2006, s. 85–88.
Google Scholar

Platt Julian, „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” 1770–1777. Zarys monografii pierwszego polskiego czasopisma literackiego, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 1986.
Google Scholar

Platt Julian, Inspiracje literackie Naruszewicza i innych poetów „Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych”, „Pamiętnik Literacki” 1970, t. 61, z. 2, s. 241–280.
Google Scholar

Pomeau René, L’Age classique III. 1680–1720, wyd. B. Arthaud, Paris 1971. Littérature Française, collection dirigée par Claude Pichois.
Google Scholar

Sabatier Robert, Histoire de la poésie française, t. 4: La Poésie du dix‑huitième siècle, Albin Michel, Paris 1975.
Google Scholar

Wolska Barbara, Adama Naruszewicza przekłady nowożytnej poezji europejskiej, „Wiek Oświecenia” 2013, t. 29: Przekład, s. 215–216.
Google Scholar

Zgorzelski Czesław, Naruszewicz‑poeta, w: Od Oświecenia ku Romantyzmowi i współczesności: (szkice historyczno‑literackie), Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978, s. 51–83.
Google Scholar

Published

2017-01-27

How to Cite

Dąbrowski, R. (2017). Philomela, a nightingale and a poet. On the translation of the Jean‑Baptise Rousseau’s ode by Naruszewicz. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 34(4), 25–33. https://doi.org/10.18778/1505-9057.34.04