Stanisław Barańczak słucha Mozarta

Joanna Dembińska-Pawelec

doi:10.18778/1505-9057.52.11

Autor

Joanna Dembińska-Pawelec Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej, Zakład Teorii Literatury, pl. Sejmu Śl. 1, 40-001 Katowice https://orcid.org/0000-0001-7242-381X

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.52.11

Słowa kluczowe:

Stanisław Barańczak, Wolfgang A. Mozart, Lorenzo Da Ponte, Wesele Figara, Aria Cherubina

Abstrakt

Szkic prezentuje interpretację wiersza Stanisława Barańczaka Z okna na którymś piętrze ta aria Mozarta. Barańczak jest tłumaczem libretta operowego Lorenza Da Pontego do opery Mozarta Wesele Figara. Fragment arii Cherubina wykorzystał poeta jako cytat w wierszu Z okna na którymś piętrze ta aria Mozarta. W szkicu Autorka przybliża problematykę przekładu tekstu wokalnego w ujęciu Barańczaka i odwołuje się do współczesnych odczytań libretta Da Pontego (J. Starobinski, S. Žižek i M. Dolar) podkreślających nie tylko miłosny, ale także polityczny i rewolucyjny charakter opery Wesela Figara. W kontekście tych spostrzeżeń Autorka interpretuje wiersz Barańczaka wskazując na trwanie sztuki przeciwstawione destrukcji historii, podkreśla przy tym wpisane w tekst utworu przekonanie poety o prymarnym znaczeniu miłości w egzystencji ludzi.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Joanna Dembińska-Pawelec - Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej, Zakład Teorii Literatury, pl. Sejmu Śl. 1, 40-001 Katowice

Joanna Dembińska-Pawelec- pracuje w Zakładzie Teorii Literatury na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego. Prowadzi badania z zakresu poezji współczesnej, genologii oraz interferencji literatury i sztuki. Autorka książek: Światy możliwe w poezji Stanisława Barańczaka (1999), Villanella. Od Anonima do Barańczaka (2006), „Poezja jest sztuką rytmu”. O świadomości rytmu w poezji polskiej dwudziestego wieku (Miłosz – Rymkiewicz – Barańczak) (2010), Arabeska. Szkice o poezji (2013). Publikowała m.in. w „Pamiętniku Literackim”, „Poznańskich Studiach Polonistycznych”, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, „Śląskich Studiach Polonistycznych”, „Ruchu Literackim”. Wraz z prof. Constantinem Geambaşu przygotowywała publikację wyboru wierszy Stanisława Barańczaka w języku rumuńskim Muşcă-ţi limba. Antologie de versuri (Bucureşti 2018).

Bibliografia

Barańczak Stanisław, Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumacza poezji z dołączeniem małej antologii przekładów, Wydawnictwo a5, Poznań 1992.
Google Scholar

Barańczak Stanisław, Z okna na którymś piętrze ta aria Mozarta, w: Stanisław Barańczak, Chirurgiczna precyzja. Elegie i piosenki z lat 1995–1997, Wydawnictwo a5, Kraków 1998, s. 9
Google Scholar

Berger Karol, Koncert Barańczaka, „Gazeta Wyborcza” nr 9. 8921 (12.01.2017), s. 15.
Google Scholar

Cyz Tomasz, Barańczaka słuch (i humor) absolutny, w: Stanisław Barańczak słucha arcydzieł, wybór Ryszard Krynicki, Wydawnictwo a5, Kraków 2016, s. 362–371.
Google Scholar

Dembińska-Pawelec Joanna: Villanella. Od Anonima do Barańczaka. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2006.
Google Scholar

Judkowiak Barbara, Nowicka Elżbieta, „W operze słowo jest także ważne”: Barańczakowe „Wesele Figara”, „Poznańskie Studia Polonistyczne” Barańczak – poeta lector, 1999 nr VI (XXVI), s. 157–170.
Google Scholar

Markowski Michał Paweł, W języku jak w domu, „Tygodnik Powszechny” 2006, nr 47 (19.11), s. 8.
Google Scholar

Mozart Barańczaka, „Zeszyty Literackie” 1999, nr 67, s. 156–168.
Google Scholar

Mozart Wolfgang Amadeusz, Le Nozze di Figaro. Dramma giocoso in quattro atti, libretto Lorenzo Da Ponte, dopo Pierre Augustin Caron de Beaumarchais, Collegium Vocale Gent, dir. René Jacobs, Concerto Köln on AllMusic 2004, (CD-Audio).
Google Scholar

Mozart Wolfgang Amadeusz, Wesele Figara. Opera w 4 aktach, libretto Lorenzo Da Ponte, tłum. Stanisław Barańczak, „Res Facta Nova” 997, nr 2 (11), s. 95–150.
Google Scholar

Mozart Wolfgang Amadeusz, Wesele Figara. Opera w 4 aktach, libretto według Pierra Augustin Caron de Beaumarchais’go Lorenzo Da Ponte, reżyseria Marek Weiss-Grzesiński, Krzysztof Szaniecki, Program Teatru Wielkiego im. S. Moniuszki w Poznaniu, Poznań 1995.
Google Scholar

Pesymista, który nie podnosi głosu, ze Stanisławem Barańczakiem e-mailem rozmawia Michał Cichy, „Magazyn Gazety Wyborczej” (2.09.1999), nr 35 (349), s. 20–22.
Google Scholar

Po stronie sensu, ze Stanisławem Barańczakiem rozmawia Magdalena Ciszewska, Roman Bąk, Paweł Kozacki OP, „W drodze” 1995, nr 10, s. 51–65.
Google Scholar

Poźniak Włodzimierz, „Wesele Figara” W. A. Mozarta, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1956.
Google Scholar

Reimann Aleksandra, Muzyczny styl odbioru tekstów literackich. Iwaszkiewicz – Barańczak – Rymkiewicz – Grochowiak, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2013
Google Scholar

Stanisław Barańczak słucha arcydzieł, wybór Ryszard Krynicki, Wydawnictwo a5, Kraków 2016.
Google Scholar

Starobinski Jean, Opery Da Pontego, w: Jean Starobinski, Czarodziejki, przeł. Maryna Ochab, Tomasz Swoboda, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011, s. 61–98.
Google Scholar

Žižek Slavoj, Dolar Mladen, Druga śmierć opery, przeł. Sławomir Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2008.
Google Scholar