Angielska Bovary. O „The Doctor’s Wife” Mary E. Braddon

Aleksandra Budrewicz

doi:10.18778/1505-9057.49.03

Autor

Aleksandra Budrewicz Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Wydział Filologiczny, Instytut Neofilologii, Katedra Literatur Anglojęzycznych, ul. Karmelicka 41, 31-125 Kraków https://orcid.org/0000-0002-0654-6464

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.49.03

Słowa kluczowe:

Braddon, Flaubert, bovarism, novel, imitation

Abstrakt

This article is a comparative analysis of Mary Elizabeth Braddon’s The Doctor’s Wife and Gustave Flaubert’s Madame Bovary. Braddon’s novel has been interpreted as an imitation of Flaubert’s. The basis of the analysis is a Polish translation of Braddon’s novel (Żona doktora, „Gazeta Warszawska” 1867). This translation was published earlier than the translation of Madame Bovary (1878). Braddon’s works were quite popular in Poland and they were translated into Polish as well. It is shown that Braddon’s novel was not a copy of Flaubert’s work. The similarities concern the plot (a married woman’s affair) and psychological characterisation of the eponymous character (a girl who is absorbed her books and lives in the world of fantasy). In the crucial scene of the novel, Braddon makes a different choice than Flaubert does: her protagonist, who is in love with a seducer, does not commit adultery. Braddon explained that this was due to Protestantism and platonic concept of love which does not need physical involvement. Braddon shows three stages of the protagonist’s history: 1) her youth filled with books; 2) her unhappy marriage (the wife does not love the husband but the seducer); 3) after her husband’s and lover’s deaths the protagonist receives a large amount of money and begins to perform important social roles. This is how Braddon criticises the educational system of Victorian England and depicts a model which is a form of pedagogy preparing people for practical life.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Aleksandra Budrewicz - Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Wydział Filologiczny, Instytut Neofilologii, Katedra Literatur Anglojęzycznych, ul. Karmelicka 41, 31-125 Kraków

Aleksandra Budrewicz (dr hab. prof. UP) pracuje w Instytucie Neofilologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie. Jest polonistką i anglistką, autorką 3 książek (tytuł jej najnowszego studium to „Pan Tadeusz” po angielsku. Spory wokół wydania i przekładu, Poznań 2018) oraz ponad 40 artykułów naukowych, koncentrujących się wokół literatury porównawczej, polskiej recepcji autorów brytyjskich (w szczególności Charlesa Dickensa, Williama Shakespeare’a, George Eliot) oraz przekładu literackiego.

Bibliografia

A.M. L.[Lisicka], Z literatury zagranicznej (One thing needbull by miss Braddon. Tauchnitz Edition), „Gazeta Lwowska” R. 77: 1887, nr 128, s. 3.
Google Scholar

Atkinson Juliette, To „Serve God and Mammon”: Braddon and Literary Transgression, w: New Perspectives on Mary Elizabeth Braddon, red. J. Cox, Rodopi, Amsterdam, New York 2012, s. 133–154.
Google Scholar

Beller Anne-Marie, Mary Elizabeth Braddon: A Companion to the Mystery Fiction, Mac Farland and Company, Jefferson 2012.
Google Scholar

Beller Anne-Marie, Sensational Bildung? Infantilization and Female Maturation, w: New Perspectives on Mary Elizabeth Braddon, red. J. Cox, Amsterdam, New York, Rodopi 2012, s. 113–131.
Google Scholar

Bieniek Michał, „Pani Bovary”. Bowaryzm antytezą osobowości twórczej, s. 52. https://www.asp.wroc.pl/dyskurs/Dyskurs4/MichalBieniek.pdf (odczyt: 1.07. 2017).
Google Scholar

Braddon Mary Elizabeth, Tajemnica zamku, „Wędrowiec” t. 8: 1866, nr 207, s. 391.
Google Scholar

Braddon Mary Elizabeth, The Doctor’s Wife, opracowanie, wstęp i przypisy Lyn Pykett, Oxford University Press, Oxford 2008.
Google Scholar

Braddon Mary Elizabeth, Żona lekarza. Powieść, „Gazeta Warszawska” 1867, nr 108–200 (od 14 maja do 9 września).
Google Scholar

Doleżan Wiktor, Dzieje literatury powszechnej. Podręcznik do nauki szkolnej, Kraków 1903.
Google Scholar

Flint Kate, The Woman Reader 1837–1914, Oxford University Press, Oxford 1993.
Google Scholar

Franczak Jerzy, Równość, wielość, obojętność. Jacques Rancière czyta „Panią Bovary”, „Ruch Literacki” 2015, z. 5 (332), s. 441–459.
Google Scholar

Głowiński Michał, „Cham” czyli pani Bovary nad brzegami Niemna, w: Lalka i inne: studia w stulecie polskiej powieści realistycznej, red. J. Bachórz i M. Głowiński, IBL PAN, Warszawa 1992.
Google Scholar

Graczyk Ewa, „Jak koło rozpędzonej osi”: Kopciuszek i Emma Bovary, w: Siostry i ich Kopciuszek, red. E. Graczyk, M. Graban-Pomirska, Uraeus, Gdynia 2002, s. 305–319.
Google Scholar

Heilmann Ann, Emma Bovary’s Sisters: Infectious Desire and Female Reading Appetites in Mary Braddon and George Moore, „Victorian Review”, 2003, vol. 29, nr 1, s. 31–48.
Google Scholar

Janicki Witold, Z beletrystyki angielskiej, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne” R. 4: 1887, nr 207, s. 441.
Google Scholar

Korespondencja Karola Estreichera z Marią i Felicjanem Faleńskimi (1867–1903), z autografu wydała i komentarzem oparzyła J. Rudnicka, Ossolineum, Wrocław 1957.
Google Scholar

Marrené-Morzkowska Waleria, Studia z literatury zagranicznej. I. Powieść angielska, „Tygodnik Ilustrowany” 1873, nr 306, s. 231.
Google Scholar

Mazan Bogdan, Bowaryzm w literackich transpozycjach polskich modernistów, w: Literatura Młodej Polski. Między XIX a XX wiekiem, red. E. Paczoska i J. Sztachelska, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 1998, s. 11–27.
Google Scholar

Mazan Bogdan, Literackie transpozycje doświadczenia bowarystowskiego w miłości, w: Sztuka a erotyka, red. T. Hrankowska, słowo wstępne T. Chrzanowski, Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Warszawa 1995, s. 35–47.
Google Scholar

Mazur Aneta, Nowelistyczny tryptyk Stefanii Chłędowskiej – zagubione ogniwo polskiego „bowaryzmu”?, „Pamiętnik Literacki” R. 103: 2012, z. 4, s. 27–43.
Google Scholar

Naganowski Edmund, Kronika londyńska, „Biblioteka Warszawska” t. 201: 1891, t. 1, s. 514–515.
Google Scholar

Naganowski Edmund, Kronika londyńska z życia społecznego, z literatury, sztuki i nauki, „Biblioteka Warszawska” t. 177: 1885, t. 1, s. 289.
Google Scholar

Ołdak Anna Sabina, Recepcja twórczości popularnych pisarek angielskich w polskiej krytyce literackiej drugiej połowy XIX wieku (fenomen Ouidy), w: Wiktorianie nad Tamizą i nad Wisłą, red. E. Paczoska, A. Budrewicz, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, s. 308–318.
Google Scholar

Parandowski Jan, Przedmowa, w: G. Flaubert, Pani Bovary, przełożyła A. Micińska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1984, s. 5–23.
Google Scholar

Schroeder Natalie, Schroeder Ronald A., From Sensation to Society: Representations of Marriage in the Fiction of Maary Elissabeth Braddon, 1862–1866, University of Delaware Press 2006.
Google Scholar

Szczuka Kazimiera, Nuda buduaru, w: Nuda w kulturze, red. P. Czapliński, W. Śliwiński, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 1999, s. 18–24.
Google Scholar

Tomaiulo Saveiro, In Lady Audley’s Shadow. Mary Elizabeth Braddon and Victorian Literary Genres, Edinburgh University Press, Edinburgh 2010.
Google Scholar

Trzeszczkowski L., Najstarszy dziennik imperium. Nowa autobiografia powieściopisarza, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1938, nr 104 B, s. 5.
Google Scholar

Wolff Robert Lee, „Devoted Disciple”: the Letters of Mary Elizabeth Braddon to Sir Edward Bulwer-Lytton, 1862–1873, Harvard Library Bulletin, 22, 1974.
Google Scholar

Wolff Robert Lee, Sensational Victorian: The Life and Fiction of Mary Elizabeth Braddon, Garland, New York 1970.
Google Scholar

Zalewski Cezary, Monotonia odwiecznej namiętności: mityczne konteksty „Pani Bovary” Flauberta, „Ruch Literacki” R. 45: 2004, z. 4–5 (265–266), s. 421–436.
Google Scholar

Zgliński Daniel, Z bliska i z daleka, „Przegląd Tygodniowy” R. 9: 1874, nr 17, s. 140.
Google Scholar