Literaccy merkurianie Łodzi u Reymonta, Singera i innych
DOI:
https://doi.org/10.18778/1505-9057.69.03Słowa kluczowe:
nowoczesność, dziedzina Hermesa, merkurianie i apollinianie, łódzka burżuazja i jej literaccy bohaterowieAbstrakt
Artykuł rekonstruuje na podstawie dzieł literackich (W.S. Reymonta, I. Singera, W. Kosiakiewicza) i literackich reportaży (Z. Bartkiewicz) lokalny obraz łódzkiej burżuazji w okresie la belle epoque. Jako rama interpretacyjna służy merkuriański model rozwoju nowoczesności Yurija Slezkina, zainspirowany dziedziną Hermesa (funkcje boskiego pośrednika), jedynego antycznego grecko-rzymskiego boga, którego wizerunek został powiązany w XIX-wiecznej kulturze europejskiej z handlem i przemysłem. Łódzka burżuazja jawi się w ten sposób jako klasa społeczna pełniąca merkuriańskie funkcje pośredników, kupców, przedsiębiorców – fabrykantów i przedstawicieli finansjery. Ci twórcy nowoczesnej Łodzi są emigrantami i wychodźcami z własnej tradycji kulturowej, a ich literackie personifikacje silnie naznaczają wymienione dzieła.
Pobrania
Bibliografia
Attali Jasques, Żydzi, świat, pieniądze, Wydawnictwo Cyklady, Warszawa 2003.
Google Scholar
Bartkiewicz Zygmunt, Złe miasto, Fundacja Anima Tygiel Kultury, Łódź 2001.
Google Scholar
Detienne Marcel, Vernant Jean-Pierre, Cunning Intelligence in Greek Culture and Society, Sussex–New Jersey 1978.
Google Scholar
Girard René, Kozioł ofiarny, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1993.
Google Scholar
Hymny homeryckie, tekst, przekł. wst. i oprac. W. Appel, Algo, Toruń 2001.
Google Scholar
Johnson Paul, Historia Żydów, Wydawnictwo Platan, Kraków 1994.
Google Scholar
Kerényi Karl, Hermes przewodnik dusz, Wydawnictwo Sen, Warszawa 1993.
Google Scholar
Kerényi Karl, Mitologia Greków, Wydawnictwo KR, Warszawa 2002.
Google Scholar
Kerényi Karl, Trickster a mitologia grecka, [w:] P. Radin, Studium mitologii Indian północnoamerykańskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012.
Google Scholar
Kosiakiewicz Wincenty, Bawełna, Wydawnictwo eConn, Łódź 2008.
Google Scholar
Kubiak Zygmunt, Mitologia Greków i Rzymian, Świat Książki, Warszawa 1997.
Google Scholar
Marks Karol, Manifest komunistyczny, [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła wybrane, Książka i Wiedza, Warszawa 1981.
Google Scholar
Popiel Magdalena, Od topografii do przestrzeni mitycznej: analiza przestrzeni w „Ziemi obiecanej” Reymonta, „Pamiętnik Literacki” 1979, nr 70/4, s. 89–131.
Google Scholar
Popiel Magdalena, Wstęp, [w:] W.S. Reymont, Ziemia obiecana, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2014.
Google Scholar
Prokopiuk Jerzy, Hermes wysłannik bogów, Wydawnictwo Constanti, Warszawa 2008.
Google Scholar
Reymont Władysław Stanisław, Ziemia obiecana, Mediasat Group, Warszawa 2005.
Google Scholar
Reymont Władysław Stanisław, Ziemia obiecana, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2014.
Google Scholar
Simmel Georg, Mentalność mieszkańców wielkich miast, [w:] G. Simmel, Most i drzwi, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
Google Scholar
Singer Izrael Joshua, Bracia Aszkenazy, t. 2, Sigitta S.C., Warszawa 1992.
Google Scholar
Slezkine Yurij, Wiek Żydów, Nadir Media Lazar, Warszawa 2006.
Google Scholar
Sznajderman Monika, Błazen: maski i metafory, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2014.
Google Scholar
Vernant Jean-Pierre, Mythes et pensée chez les Grecs, Maspero, Paris 1974.
Google Scholar
Zaidman Louise Bruit, Grecy i ich bogowie, Mówią Wieki Wymiary, Warszawa 2008.
Google Scholar
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
