Dziewiętnastowieczne edycje literatury staropolskiej a światopogląd polskiego modernizmu. Rekonesans
DOI:
https://doi.org/10.18778/1505-9057.33.05Słowa kluczowe:
literatura staropolska – recepcja, edytorstwo – historia, historia książki – XIX wiekAbstrakt
1890–1918 was a time of intensive development of editorial works on literary texts, continuing workshop and ideological explorations in publishing work that started in the early nineteenth century. Chief editorial tasks and objectives were defined, principles were developed and a growing number of new editions of Old Polish works were made available. Did introducing them into readership and social awareness contributed to changing the outlook of the modernist era? Did historical phenomena, national traditions and myths found in traditional Polish literary works became a component of the modernist worldview thanks to those editions? The article is an invitation to examine an important aspect of publishing movement of 1890–1918, arguing that finding an answer to the question about the place of editions of Old Polish literature in the cultural and literary life as well as intellectual and artistic profile of Polish modernism may contribute to its specificity being recognised within European culture.Pobrania
Bibliografia
Baryka Piotr, Z chłopa król. Komedya dworska (1637), wyd. Ludwik Bernacki, Akademia Umiejętności, Kraków 1904, „Biblioteka Pisarzów Polskich”, nr 49.
Google Scholar
Berent Wacław, Źródła i ujścia nietzscheanizmu, „Chimera” 1905, t. IX, z. 25, s. 118–139.
Google Scholar
Brandes Georg, Umysły współczesne. Portrety literackie XIX wieku, przeł. M. Posner-Garfein, t. 2, Redakcja „Głosu”, Warszawa 1894.
Google Scholar
Bukowiński Władysław, Przegląd teatralny, „Prawda” 1907, nr 44, s. 521–522.
Google Scholar
Burckhardt Jacob, Kultura odrodzenia we Włoszech, tłum. wg III wydania, popr. przez L.[udwiga]. Geigera, przez L.[udwikę] M.[ycielską], t. I, Spółka Wydawnicza Polska, Kraków 1895, t. II, Spółka Wydawnicza Polska, Kraków 1897.
Google Scholar
Chlebowski Bronisław, Indywidualizm jako czynnik rozwoju artyzmu polskiego w wieku XVI, w: Prawda. Książka zbiorowa dla uczczenia dwudziestopięcioletniej działalności Aleksandra Świętochowskiego. 1870–1895, Księgarnia H. Altenberga – K. Grendyszyński, Lwów–Petersburg 1899, s. 80–93.
Google Scholar
Chmielowski Piotr, Z czasów Odrodzenia (Jacob Burckhardt „Kultura Odrodzenia we Włoszech”), „Kurier Codzienny” 1897, nr 307, s. 2.
Google Scholar
Cysewski Kazimierz, Między historią badań literackich a teorią literatury, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2002.
Google Scholar
Cysewski Kazimierz, Z zagadnień literaturoznawstwa polskiego doby pozytywizmu 1860–1914, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Słupsk 1986.
Google Scholar
Czachowski Kazimierz, Obraz współczesnej literatury polskiej, t. II, Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Lwów 1934.
Google Scholar
Daszyńska Zofia, Nietzsche – Zarathustra. Studium literackie, Drukarnia Narodowa F.K. Pobudkiewicza, Kraków 1896.
Google Scholar
De morte prologus i żale konającego, wyd. Jan Rozwadowski, Akademia Umiejętności, Kraków 1903, „Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie”, t. I.
Google Scholar
Fidelus Michał, O wydawnictwach staropolskich tekstów literackich przed rokiem 1918, „Ruch Literacki” 1971, z. 1, s. 45–50.
Google Scholar
Galli Anonymi chronicon, wyd. Stanisław Kętrzyński, Ludwik Finkel, Lwów 1899, „Fontes rerum Polonicarum in usum scholarum”, t. 1.
Google Scholar
Geiger Ludwig, Odrodzenie i humanizm we Włoszech i Niemczech, przeł. S. Mieczyński, druk. S. Lewentala, Warszawa 1896.
Google Scholar
Glass Grzegorz, Wizerunek człowieka w r. 1906 w Polsce poczciwego. Pamiętnik śp. Wiesława Wrony, przemysłowca, kupca, obywatela, wyborcy, [s.n.], Kraków 1908.
Google Scholar
Górski Konrad, Jan Kasprowicz. Studia, PIW, Warszawa 1977.
Google Scholar
Górski Konrad, Rozważania teoretyczne. Literatura, muzyka, teatr, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1984.
Google Scholar
Hahn Wiktor, Bibliografia o Mikołaju Reju za rok 1905, „Pamiętnik Literacki” 1905, s. 569–578.
Google Scholar
Kacprzak Marta M., Edycje literatury staropolskiej w życiu Polaków XIX w. na przykładzie wydań „Zwierciadła” Mikołaja Reja, w: Na co dzień i od święta. Książka w życiu Polakóww XIX–XXI wieku, red. nauk. A. Chamera-Nowak, D. Jarosz, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2015, s. 71–90.
Google Scholar
Kasprowicz Jan, Marchołt gruby a sprośny. Jego narodzin, życia i śmierci misterium tragikomiczne, Gubrynowicz, Lwów 1920.
Google Scholar
Kętrzyński Stanisław, Gall-Anonim i jego kronika, Akademia Umiejętności, Kraków 1898.
Google Scholar
Komedya rybałtowska z r. 1615 i Sołtys z Klecha z r. 1616, wyd. Teodor Wierzbowski, Kasa im. J. Mianowskiego, Warszawa 1902, „Biblioteka Zapomnianych Poetów i Prozaików Polskich XVI–XVIII w.”, z. 18.
Google Scholar
Kopij Marta, Friedrich Nietzsche w literaturze i publicystyce polskiej lat 1883–1918. Struktura recepcji, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2005.
Google Scholar
Korzon Krystyna, Ludwik Bernacki, Bibliolog i edytor, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1974.
Google Scholar
Kowalczuk Urszula, Powinność i przygoda. Pisarze polscy drugiej połowy XIX wieku wobec kultury renesansu, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2011.
Google Scholar
Kowalczuk Urszula, 1884 – jubileuszowa „renowacja” Kochanowskiego, w: Upominki od narodu. Jubileusze, rocznice, obchody pisarzy, red. T. Budrewicz, P. Bukowski, R. Stachura-Lupa, Muzeum Marii Konopnickiej, Żarnowiec 2010, s. 103–119.
Google Scholar
Kulczycka-Saloni Janina, Maciejewska Irena, Makowiecki Andrzej Z., Taborski Roman, Młoda Polska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
Google Scholar
Lange Antoni, J. Burckhardt „Kultura Odrodzenia we Włoszech”, „Ateneum” 1896, t. I, z. 3, s. 587–592.
Google Scholar
Lewański Julian, „Odprawa posłów greckich” w teatrach XIX i XX wieku, w: Jan Kochanowski i epoka renesansu. W 450 rocznicę urodzin poety 1530–1980, red. T. Michałowska, PWN, Warszawa 1984, s. 381–392.
Google Scholar
Makowiecki Andrzej Z., Młoda Polska wobec tradycji czarnoleskiej, w: Jan Kochanowski 1584–1984. Epoka – Twórczość – Recepcja, red. J. Pelc, P. Buchwald-Pelcowa, B. Otwinowska, t. 2, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1989, s. 331–342.
Google Scholar
Makowiecki Andrzej Z., Wzajemne związki literatury i sztuk pięknych, w: J. Kulczycka-Saloni, I. Maciejewska, A.Z. Makowiecki, R. Taborski, Młoda Polska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992, s. 209–210.
Google Scholar
Markiewicz Henryk, Polska nauka o literaturze. Zarys rozwoju, PWN, Warszawa 1981.
Google Scholar
Matuszewski Ignacy, Wzniosłość u Słowackiego (Przyczynek do psychologii geniuszu poety), w: Słowacki Juliusz, Dzieła (wydanie ilustrowane), red. F. Hoesick i L. Méyet, t. I, „Wędrowiec”, Warszawa 1903, s. V–XXIV.
Google Scholar
Namerła Witold, Inscenizacje „Odprawy posłów greckich” 1870–1978, „Pamiętnik Teatralny” 1978, z. 3, s. 365–382.
Google Scholar
Niewolak-Krzywda Anna, W kręgu rzeczy czarnoleskiej, Krajowa Agencja Wydawnicza, Rzeszów 1987.
Google Scholar
Nowaczyński Adolf, Jegomośćpan Rej w Babinie. Świecka krotofila w trzech sprawach na czterechsetny anniwersarz napisana, W. Wiediger, Kraków 1906.
Google Scholar
Nowaczyński Adolf, Wizerunek Mikołaja Reja z Nagłowic, J. Fiszer, Warszawa 1905.
Google Scholar
Nowosielska-Koźlińska Joanna, Teatr poety. Sztuka dramatopisarska Jana Kasprowicza, [s.n.], Inowrocław 2009.
Google Scholar
Okoń Jan, Wokół jubileuszy Mikołaja Reja (Obchody 400. rocznicy urodzin w Akademii Umiejętności w Krakowie), „Ruch Literacki” 2004, z. 2, s. 155–171.
Google Scholar
Olszewska Maria Jolanta, W poszukiwaniu sensu. Szkice o literaturze polskiej XIX i XX wieku, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2005.
Google Scholar
Pamiętnik zjazdu historyczno-literackiego imienia Jana Kochanowskiego, „Archiwum do dziejów literatury i oświaty w Polsce, wydawane przez komisję do badań tego zakresu przez Wydział Filologiczny Akademii Umiejętności w Krakowie powołaną”, t. V, Kraków 1886.
Google Scholar
Piotrowska Małgorzata, „Wizerunek Mikołaja Reja z Nagłowic” Adolfa Nowaczyńskiego – źródła kreacji postaci, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2003, nr 6, s. 219–227.
Google Scholar
Podraza-Kwiatkowska Maria, Literatura Młodej Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
Google Scholar
Podstawka Anna, Świat, który się nie kończy. Człowiek i transcendencja w teatrze Jana Kasprowicza, Wydawnictwo KUL, Lublin 2014.
Google Scholar
Pro memoria. Jan Kasprowicz w osiemdziesiątą rocznicę śmierci, red. M. Sosnowski, G. Igliński, Polskie Bractwo Kawalerów Gutenberga, Warszawa 2006.
Google Scholar
Przewóska Maria, Fryderyk Nietzsche jako moralista i krytyk. Studium filozoficzne, H. Cohn, Warszawa 1894.
Google Scholar
Przybyszewski Stanisław, Listy, t. II, „Parnas Polski”, Warszawa 1938.
Google Scholar
Przybyszewski Stanisław, Moja autobiografia, „Wiadomości Literackie” 1928, nr 18, s. 2.
Google Scholar
Przybyszewski Stanisław, Szlakiem duszy polskiej, Ostoja, Poznań 1917.
Google Scholar
Rej Mikołaj, Figliki, wyd. Wiktor Wittyg, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1905.
Google Scholar
Rej Mikołaj, Wizerunk własny żywota człowieka poczciwego Podług edycyi z r. 1560, wyd. Stanisław Ptaszycki, Księgarnia Polska, Petersburg–Warszawa 1881–1889.
Google Scholar
Rej Mikołaj, Zwierciadło podług wydania pierwszego z roku 1567/8, wyd. Samuel Adalberg, z. 1, E. Wende, Kraków 1897.
Google Scholar
Rej Mikołaj, Zwyerciádło, [red. Jan Czubek, Jan Łoś, Akademia Umiejętności, Kraków 1905].
Google Scholar
Rej Mikołaj, t. 1–2 Żywot człowieka poczciwego, t. 3–4 Spólne narzekanie na niedbałość naszę, A.T. Jezierski, Warszawa 1903, „Biblioteka Dzieł Wyborowych”, nr 263, 268, 273, 308, „Zbiór Pisarzy Polskich” wyd. pod kier. J. Kallenbacha.
Google Scholar
Rozmowy ktore myał Krol Salomon madry z Marchołtem grubym a sprosnym…, wyd. Ludwik Bernacki, nakładem Wydawcy, Haarlem 1913.
Google Scholar
Słownik pracowników książki polskiej, [red. I. Treichel], PWN, Warszawa–Łódź 1972.
Google Scholar
Sosnowski Mirosław, W zgodzie z bytem i przeznaczeniem. Rozważania o osobowości Jana Kasprowicza. Psychologiczny portret twórcy, Polskie Bractwo Kawalerów Gutenberga, Warszawa 2010.
Google Scholar
Sowiński Janusz, Między oryginałem, kopią a falsyfikatem. Polskie edycje faksymilowe, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2009.
Google Scholar
Starnawski Jerzy, Kronika edytorstwa naukowego w Polsce, w: tenże, Praca wydawcy naukowego, wyd. 2 poszerz., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1992, s. 147–196.
Google Scholar
Starnawski Jerzy, Refleksje rocznicowe. 1884–1930–1980/1984, w: Jan Kochanowski 1584–1984. Epoka – Twórczość – Recepcja, red. J. Pelc, P. Buchwald-Pelcowa, B. Otwinowska, t. 2, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1989, s. 371–390.
Google Scholar
Taine Hippolyte, Filozofia sztuki, przeł., przypisami i skorowidzem opatrzył A. Sygietyński, druk. S. Lewentala, Warszawa 1896.
Google Scholar
Taine Hippolyte, Podróż po Włoszech, przeł. A. Sygietyński, wyd. nowe, opatrzone objaśnieniami, Księgarnia Powszechna, Warszawa 1908.
Google Scholar
Vaihinger Hans, Filozofia Nietzschego, przeł. K. Twardowski, H. Altenberg – E. Wende, Lwów–Warszawa 1904.
Google Scholar
Weiss Tomasz, Fryderyk Nietzsche w piśmiennictwie polskim lat 1890–1914, PWN, Warszawa 1961.
Google Scholar
Wojciechowski Tadeusz, Szkice historyczne jedynastego wieku, Akademia Umiejętności, Kraków 1904.
Google Scholar
Zapolska Gabriela, Listy, oprac. S. Linowska, t. I, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1970.
Google Scholar
Zawodziński Karol Wiktor, Czterdzieści lat z Kochanowskim, czyli metamorfozy pojęcia poezji, „Twórczość” 1946, z. 5, s. 58–78.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
