Krajobraz językowy polsko-czeskiego pogranicza jako przestrzeń dyskursu wielojęzyczności — analiza tablic informacyjnych z sektora publicznego
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6077.53.05Słowa kluczowe:
polsko-czeskie pogranicze, dyskurs wielojęzyczności, krajobraz językowyAbstrakt
Celem artykułu jest analiza krajobrazu językowego polsko-czeskiego pogranicza jako przestrzeni wielojęzycznych praktyk dyskursywnych. Materiał badawczy stanowią tabliczki informacyjne z sektora publicznego pochodzące z kilku miejscowości: po stronie czeskiej — z Adršpach, Náchodu i Hronova, po stronie polskiej — z Kudowy-Zdroju, Karłowa oraz Dusznik-Zdroju. Pogranicze jest rozumiane w sensie geograficzno-terytorialnym jako strefa zetknięcia się i przenikania różnych narodów i grup etnicznych, kultur i języków na terenach przygranicznych. Zmienne konfiguracje i hierarchia języków występujących na tabliczkach informacyjnych świadczą zarówno o historycznych zaszłościach, jak i aktualnej społecznej dynamice na terenie polsko-czeskiego pogranicza.
Pobrania
Bibliografia
Barwiński M., 2014, Pogranicze jako przedmiot badań geografii politycznej, „Pogranicze. Polish Borderlands Studies” 2/1.
Google Scholar
Bednarczuk L., 2017, Językowe pogranicza polszczyzny, „Gwary Dziś” 9. https://doi.org/10.14746/gd.2017.9.7
Google Scholar
Dejna K., 1955, Z zagadnień polsko-czeskiego pogranicza językowego, w: M. Kudělka (red.), Česko-polský sbornik vědeckých praci, t. 2, Praha: SPN.
Google Scholar
Dubisz S., Nagórko A. (red.), 1994, Granice i pogranicza — język i historia: materiały międzynarodowej konferencji naukowej, Warszawa, 27–28 maja 1993 r., Warszawa: Wydawnictwo „Elipsa”.
Google Scholar
Gala S., 1994, Małopolsko-śląsko-wielkopolskie pogranicze językowe, Łódź: Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.
Google Scholar
Handke K. (red.), 1992, Słowiańskie pogranicze językowe: zbiór studiów, seria: Język na pograniczach, Warszawa: Wydawnictwo „Ress Publica Press”.
Google Scholar
Janiak B., 2004, Pogranicze językowe polsko-wschodniosłowiańskie (na podstawie fleksji ukraińskiej i polskiej gwary Niemirowa nad Bugiem), Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Karaś H., 2017, Język polski pogranicza litewsko-łotewsko-białoruskiego w świetle frekwencji cech językowych, Warszawa: Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Karmowska A., 2019, Krajobraz językowy polsko-czeskiego pogranicza: przypadek czeskiego Adršpach i polskiego Karłowa (ujęcie porównawcze), „Studia Slavica” XXIII/2.
Google Scholar
Labocha J., 1997, Polsko-czeskie pogranicze na Śląsku Cieszyńskim: zagadnienia językowe, Kraków: Księgarnia Akademicka.
Google Scholar
Popowska-Taborska H., 1965, Dawne pogranicze językowe polsko-dolnołużyckie (w świetle danych toponomastycznych), Wrocław—Warszawa—Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich — Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar
Prokop-Janiec E., 2013, Pogranicze polsko-żydowskie. Topografie i teksty, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego.
Google Scholar
Prokopczuk O. (red.), 2001, Wschód—Zachód. Pogranicze kultur. Kultura, literaturoznawstwo, językoznawstwo. Materiały z II Międzynarodowej Konferencji Naukowej, Słupsk 14–15.09.2000 r., Słupsk: Pomorska Akademia Pedagogiczna.
Google Scholar
Rembiszewska D., Siatkowski J., 2017, Nawiązania czy pożyczki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim? Cz. II, „Rocznik Slawistyczny” LXVI.
Google Scholar
Sadanowicz E., 2018, Podlaska wielokulturowość i związane z nią problemy językowe mniejszości narodowych, „Pogranicze. Studia Społeczne” XXXII. https://doi.org/10.15290/pss.2018.32.13
Google Scholar
Sebba M., 2013, Multilingualism in writtendiscourse: anapproach to the analysis of multilingualtexts, „International Journal of Bilingualism” 17/1. https://doi.org/10.1177/1367006912438301
Google Scholar
Siatkowski J., 2017, Czesko-polskie pogranicze językowe w świetle ankiet Georga Wenkera, Warszawa: Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej.
Google Scholar
Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl (dostęp: 10.11.2019).
Google Scholar
Smułkowa E., 2003, Badanie pograniczy językowych — uwagi metodologiczne, w: J. Sierociuk (red.), Gwary dziś 2. Regionalne słowniki i atlasy gwarowe, Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
Google Scholar
Straczuk J., 1999, Język a tożsamość człowieka w warunkach społecznej wielojęzyczności: pogranicze polsko-litewsko-białoruskie, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Stroud C., Mpendukana S., 2009, Towards a material ethnography of linguistic landscape: Multilingualism, mobility and space in a South African township, „Journal of Sociolinguitics” 13/3. https://doi.org/10.1111/j.1467-9841.2009.00410.x
Google Scholar
Witosz B., 2012, Badania nad dyskursem we współczesnym językoznawstwie polonistycznym, „Oblicza Komunikacji” 5.
Google Scholar
Witosz B., 2016, Kategoria dyskursu w polonistycznej edukacji akademickiej, w: W. Czachur, A. Kulczyńska, Ł. Kumięga (red.), Jak analizować dyskurs? Perspektywy dydaktyczne, Kraków: Universitas.
Google Scholar
Zielińska A., 2013, Mowa pogranicza. Studium o językach i tożsamościach w regionie lubuskim, seria: Język na pograniczach, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy PAN.
Google Scholar
Zieniukowa J. (red.), 1997, Obraz językowy słowiańskiego Pomorza i Łużyc. Pogranicza i kontakty językowe, seria: Język na pograniczach, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy PAN.
Google Scholar
Żmigrodzki P. (red.), 2007, Wielki słownik języka polskiego, https://www.wsjp.pl (dostęp: 10.11.2019).
Google Scholar
Żurek A., 2008, Grzeczność językowa w polszczyźnie cudzoziemców: wybrane zagadnienia, Łask: Oficyna Wydawnicza „Leksem”.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.