Aksjologiczne funkcje pojęciowe „świata rosyjskiego” (Russkiy mir): mitologem, kulturem i ideologem
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6077.58.2.26Słowa kluczowe:
aksjologiczne funkcje pojęciowe, ideologem, koncept „Russkiy mir”, kulturem, mitologemAbstrakt
W artykule analizujemy pojęcie „Russkiy mir”, które pomimo rosnącej popularności w różnych dyskursach, nie osiągnęło jeszcze ostatecznego zrozumienia jako konstrukt poznawczy. Brak tej jasności jest dodatkowo komplikowany przez jego socjokulturowe, mitologiczne i ideologiczne wymiary, zwłaszcza promowane przez rząd rosyjski. W ramach badania prezentujemy krótką analizę różnorodnych interpretacji pojęcia wraz z jego konceptualizacją uwzględniającą trzy aksjologiczne funkcje: mitologem, kulturem i ideologem. Mitologem „Russkiy mir” jest postrzegany jako system przekonań leżących u podstaw relacji wartości w społeczeństwie, kulturem jako zbiór wiedzy kulturowej aktywnie kultywowanej przez jej zwolenników – mianowicie rosyjską inteligencję, oraz ideologem regulując politykę krajową i międzynarodową państwa rosyjskiego. Podkreślając te funkcje ujawniamy złożone warstwy pojęcia „Russkiy mir” oraz jego rolę w kształtowaniu złożonych tożsamości i dynamiki społecznej.
Pobrania
Bibliografia
Bakhtin M.M., 1981, Forms of Time and of the Chronotope in the Novel, in: M. Holquist (ed.), The Dialogic Imagination, Austin: University of Texas Press, pp. 84–258.
Google Scholar
Curanović A., 2010, Czynnik religijny w polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, https://doi.org/10.31338/uw.9788323529293.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323529293
Czupryński S.C., 2015, Przemiany mitów i mitologizacja w warunkach tworzenia się społeczeństwa pluralistycznego na przykładzie mieszkańców Białegostoku, Białystok: Uniwersytet w Białymstoku.
Google Scholar
Delong M., 2020, “Ruski mir” jako narzędzie rosyjskiej ekspansji geopolitycznej na terytorium Ukrainy, “Przegląd Geopolityczny”, vol. 33, pp. 50–64.
Google Scholar
Eberhardt P., 2005, Rosyjski eurazjatyzm i jego konsekwencje geopolityczne, “Przegląd Geograficzny”, vol. 77, no. 2, pp. 171–192.
Google Scholar
Gorham M., 2011, Virtual Russophonia: Language Policy as ‘Soft Power’ in the New Media Age, “Digital Icons: Studies in Russian, Eurasian and Central European New Media”, vol. 5, pp. 23–48.
Google Scholar
Laruelle M., 2015, The “Russian world”: Russia’s Soft Power and Geopolitical Imagination, Washington: Center for Global Interest.
Google Scholar
Leszczak О., 2008, Lingwosemiotyczna teoria doświadczenia. Funkcjonalnopragmatyczna metodologia badań lingwosemiotycznych, Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego.
Google Scholar
Leszczak O., Stefański R., 2022, Wojna w Ukrainie jako konflikt cywilizacyjny, Uniwersytet Otwarty UJK, https://www.youtube.com/watch?v=H3jBO2CLQrk (accessed: 16.03.2024).
Google Scholar
Łoś R., 2017, Soft power Rosji, “Przegląd Strategiczny”, vol. 10, pp. 565–579, https://doi.org/10.14746/ps.2017.1.30.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/ps.2017.1.30
Starodubtseva A., 2022, The Russian world: a problem of conceptualization, w: O. Leszczak (ed.), Conceptualization and verbalization of human experience, Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, pp. 151–172.
Google Scholar
Suslov M., 2017, “Russian world”: Russia’s Policy towards its Diaspora, “Russie.Nei.Visions”, vol. 103, pp. 5–28.
Google Scholar
Szacka B., 2009, Mit i mitologizacja przeszłości w pamięci zbiorowej, in: A. Szpociński (ed.), Historia, pamięć zbiorowa, mit, Warszawa: Wydawnictwo Scholar, pp. 91–93.
Google Scholar
Van Herpen M., 2015, Putin’s Propaganda Machine: Soft Power and Russian Foreign Policy, Lanham: Rowman & Littlefield Publ.
Google Scholar
Wasiuta O., 2017, “Russki mir” jako narzędzie imperialnej polityki Kremla, “Przegląd Geopolityczny”, vol. 21, pp. 67–87.
Google Scholar
Wierzbicki A., 2015, “Russkij mir“ jako projekt restauracyjny imperium, w: S. Bieleń, A. Skrzypek (eds.), Rosja. Rozważania imperiologiczne, Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, pp. 101–136.
Google Scholar
Wilfried J., 2016, Russkiy Mir: “Russian World”, German Council on Foreign Relations, http://dgap.org/en/events/russkiy-mir-russian-world (accessed: 28.07.2024).
Google Scholar
Астахов Е.М., 2011, Россия и «Русский мир», “Вестник МГИМО”, https://cyberleninka.ru/article/n/rossiya-i-russkiy-mir (accessed: 26.09.2024). [Astakhov E.M., 2011, Rossiya i «Russkiy mir», “Vestnik MGIMO”]
Google Scholar
Волхонский М.А., Муханов В.М., 2019, Концепция Русского мира. Множественность смыслов в контексте международных процессов, “Международная аналитика”, no. 4 (30), pp. 58–65. [Volkhonsky M.A., Mukhanov V.M., 2019, Kontseptsiya Russkogo mira. Mnozhestvennost’ smyslov v kontekste mezhdunarodnykh protsessov, “Mezhdunarodnaya analitika”, no. 4 (30), pp. 58–65]
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.46272/2587-8476-2019-0-4-58-65
Гак В.Г., 1998, Языковые преобразования, Москва: Школа «Языки русской культуры». [Gak V.G., 1998, YAzykovyye preobrazovaniya, Moskva: Shkola «Yazyki russkoy kul’tury»]
Google Scholar
Градировский С.Н., Межуев Б.В., 2006, Русский мир как объект геокультурного проектирования, “Гуманитарный портал”. https://gtmarket.ru/ (accessed: 28.07.2024). [Gradirovskiy S.N., Mezhuyev B.V., 2006, Russkiy mir kak ob’’yekt geokul’turnogo proyektirovaniya, “Gumanitarnyy portal”]
Google Scholar
Гусейнов Г.Ч., 2004, Советские идеологемы в русском дискурсе 1990х, Москва: Три квадрата. [Guseinov G.Ch., 2004, Sovet·skiye ideologemy v russkomdiskurse 1990kh, Moskva: Tri kvadrata]
Google Scholar
Даренский В.Ю., 2005, «Диалог культур»: панацея или новая мифология?, в: Глобальное пространство культуры. Материалы международного научной форума, Санкт-Петербург: Центр изучения культуры, с. 212–216. [Darensky V.Yu., 2005, «Dialog kul’tur»: panatseya ili novaya mifologiya?, in: Global’noye prostranstvokul’tury. mezhdunarodnogo nauchnoyforuma, Sankt-Peterburg: Tsentr izucheniya kul’tury, pp. 212–216]
Google Scholar
Дугин А.Г., 2000, Основы геополитики, Москва: АРКТОГЕЯ-центр. [Dugin A.G., 2000, Osnovy geopolitiki, Moskva: ARKTOGEYA-tsentr.]
Google Scholar
Иноземцев В.Л., 2014, Русский мир I против Русского мира II, Российский совет по международным делам. http://russiancouncil.ru/analytics-andcomments/comments/russkiy-mir-i-protiv-russkogo-mira-ii/?sphrase_id=24681863 (accessed: 28.07.2024). [Inozemtsev V.L., 2014, Russkiy mir I protiv Russkogo mira II, Rossiyskiy sovet po mezhdunarodnym delam]
Google Scholar
Козловцева Н.А., 2017, «Русский мир» как теоретическое понятие в современном социально-гуманитарном знании, “Обсерватория культуры”, 14 (3), с. 284–292. [Kozlovtseva N.A., 2017, «Russkiy mir» kak teoreticheskoye ponyatiye v sovremennom sotsial’no-gumanitarnom sotsial’no-gumanitarnomznanii, “Observatoriya kul’tury”, no. 14 (3), pp. 284–292]
Google Scholar
Криштапович Л.Е., 2017, Русский мир как основа белорусского и украинского самосознания, “Культура в евразийском пространстве: традиции и новации”, 1(1), с. 66–74. [Krishtapovich L.Ye., 2017, Russkiy mir kak osnova belorusskogo i ukrainskogo samosoznaniya, “Kul’tura v yevraziyskom prostranstve: traditsii i novatsii”, no. 1 (1), pp. 66–74]
Google Scholar
Купина Н.А., 1995, Тоталитарный язык: Словарь и речевые реакции, Екатеринбург-Пермь: Издательство Уральского университета. [Kupina N.A., 1995, Totalitarnyy yazyk: Slovar’ i rechevyye reaktsii, Yekaterinburg-Perm’: Izdatel’stvo Ural’skogo universiteta]
Google Scholar
Малышева Е.Г., 2009, Идеологема как лингвокогнитивный феномен: определение и классификация, “Политическая лингвистика”, 4, с. 32–40. [Malysheva Ye.G., 2009, Ideologema kak lingvokognitivnyy fenomen: opredeleniye i klassifikatsiya, “Politicheskaya lingvistika”, vol. 4, pp. 32–40.]
Google Scholar
Нарочницкая Н.А., 2015, Сосредоточение России. Битва за русский мир, Москва: Книжный мир. [Narochnitskaya N.A., 2015, Sosredotocheniye Rossii. Bitva za russkiy mir, Moskva: Knizhnyy mir]
Google Scholar
Никонов В.А., 2014, Русская матрица, Москва: Русское слово. [Nikonov V.A., 2014, Russkaya matritsa, Moskva: Russkoye slovo]
Google Scholar
Поляков Ю.А., 1996, Зачинщица или жертва? Интеллигенция в эпоху смуты, “Свободная мысль”, 2, c. 15–24. [Polyakov YU.А., 1996, Zachinshchitsa ili zhertva? Intelligentsiya v epokhu smuty, “Svobodnaya mysl’”, vol. 2, pp. 15–24.]
Google Scholar
Тишков В.А., 2007, Русский мир: смысл и стратегии, “Русский мир.ru: Журнал о России и русской цивилизации”, 1, с. 40–49. [Tishkov V.A., 2007, Russkiy mir: smysl i strategii, “Russkiy mir.ru: Zhurnal o Rossii i russkoy tsivilizatsii”, vol. 1, pp. 40–49]
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.