Adaptacja obcych imion męskich do polszczyzny na podstawie "Odporu na odpowiedź kwestyj" Erazma Glicznera z 1579 roku

Magdalena Gozdek

doi:10.18778/0208-6077.54.12

Authors

Magdalena Gozdek Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-2440-577X

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.54.12

Keywords:

onomastics, personal names, Erazm Gliczner, XVI century

Abstract

The main aim of this article is description of the adaptation the men’s first names of foreign origin in Erazm Gliczner’s Odpór na odpowiedź kwestyj niektórych podanych o Kościele Powszechnym […] (Grodzisk Wielkopolski 1579) at the background of the old Polish language trends. In this publication we can see many personal names which was in our language from the beginning and personal names which were being adapted in second part of the XVI century. Gliczner was a well known person in the reformation community. In Odpór na odpowiedź kwestyi […] he got into a polemic with the Jesuits. Author in order to prove his convictions frequently referred to religious and lay persons. Foreign personal names in Polish language can be translocated, adapted and translated. All of this types are present in Gliczner’s book.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Altbauer M., 1965, Dublety imion biblijnych w polszczyźnie, „Onomastica” 10, s. 196–203.
Google Scholar

Breza E., 1995, Jonasz, Jona, „Acta Onomastica” 36, s. 48–50.
Google Scholar

Gliczner E., 1558, Kſyąſzki o wychowányu dzyeći bárzo dobre, pożyteczne, y potrzebne, s których rodzicy ku wychowányu dzyeći ſwych, náukę do|łożną wyczerpnąć mogą. Teraz nowo uczynione y s pilnoſcią wyrobione, Kraków: Drukarnia Mateusza Siebeneichera.
Google Scholar

Górski K., 1962, Zagadnienia słownictwa reformacji polskiej, w: M.R. Mayenowa, Z. Klemensiewicz (red.), Odrodzenie w Polsce. Materiały sesji naukowej PAN 25–30 października 1953 roku. Historia języka, t. 3, cz. 2, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 233–270.
Google Scholar

Kaleta Z., 1998, Historia i stan dzisiejszy onomastyki w Polsce. Publikacje onomastyczne. Instytucje, w: E. Rzetelska-Feleszko (red.), Polskie nazwy własne. Encyklopedia, Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, s. 83–91.
Google Scholar

Kamińska M., 1993, Onomastyka biblijnych tekstów przekładowych jako problem badawczy, w: M. Biolik (red.), Onomastyka literacka, Olsztyn: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie, s. 321–328.
Google Scholar

Karplukówna M., 1966, Przejmowanie obcej grupy au w polszczyźnie XVI wieku, „Język Polski” 46, s. 25–33.
Google Scholar

Karplukówna M., 1972, Ślady liturgii słowiańskiej w staropolskich imionach chrześcijańskich (typ Koźma, Łuka), w: W. Doroszewski, W. Kuraszkiewicz, Z. Stieber, M. Szymczak (red.), Z polskich studiów slawistycznych, seria 4: Językoznawstwo, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 155–161.
Google Scholar

Karplukówna M., 1973, O staropolskim przejmowaniu imion wczesnochrześcijańskich (typ Bartłomiej, Maciej), „Onomastica” 18, s. 153–172.
Google Scholar

Karplukówna M., 1980, Staropolskie warianty imienia Mikołaj (na tle słowiańskim), „Onomastica” 25, s. 103–114.
Google Scholar

Kucała M., 1984, Imię Jan, jego postaci oboczne i derywaty, „Język Polski” 66, s. 64–70.
Google Scholar

Kucała M., 1999, Nazywanie Chrystusa w historii polszczyzny, w: B. Kreja (red.), Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 205–212.
Google Scholar

Łoś J., 1922, Gramatyka polska, cz. I: Głosownia historyczna, Lwów–Warszawa–Kraków: Zakładu Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Malec M., 1994, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Google Scholar

Malec M., 1996, Fleksja imion zapożyczonych. Zjawiska wybrane, w: M. Kucała, W.R. Rzepka (red.), Studia historycznojęzykowe, t. 2, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, s. 79–91.
Google Scholar

Malec M., 2000, Adaptacja obcych nazw własnych w „Rozmyślaniu przemyskim”, w: K. Rymut, W.R. Rzepka (red.), Studia historycznojęzykowe, t. 3, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, s. 329–333.
Google Scholar

Malec M., 2001, Imię w polskiej antroponimii i kulturze, Kraków: Wydawnictwo Naukowe DWN.
Google Scholar

Ottmann R., 1886a, Erazm Gliczner-Skrztuski. Przyczynki do życia i pism jego, „Przewodnik Naukowy i Literacki. Dodatek do Gazety Lwowskiej” 14 (5), s. 440–451, http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=97679 (dostęp: 19.11.2019).
Google Scholar

Ottmann R., 1886b, Erazm Gliczner-Skrztuski. Przyczynki do życia i pism jego, „Przewodnik Naukowy i Literacki. Dodatek do Gazety Lwowskiej” 14 (8), s. 730–740, http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=97682 (dostęp: 19.11.2019).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.33181/11061

Reczek J., 1968, Bohemizmy leksykalne w języku polskim do końca XV wieku. Wybrane zagadnienia, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Reczek J., 1974, Zjawisko relatynizacji niektórych zapożyczeń polskich, „Język Polski” 54, s. 363–367.
Google Scholar

Rejter A., 2016, Nazwa własna wobec gatunku i dyskursu, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Sarnowska-Giefing I., 2003, Od onimu do gatunku tekstu. Nazewnictwo w satyrze polskiej do 1820 roku, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar

Woźniak E., 1994, Fleksja nazw własnych w Psałterzu krakowskim (na tle innych staropolskich przekładów Księgi psalmów), „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 39, s. 109–146.
Google Scholar

Zarębski R., 2005, Słownik nazw osobowych w polskich przekładach Nowego Testamentu, Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie.
Google Scholar

Zarębski R., 2006, Nazwy osobowe w polskich przekładach Nowego Testamentu, Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie.
Google Scholar