Szyldy miejskie w perspektywie aksjolingwistycznej

Dorota Miller

doi:10.18778/0208-6077.58.2.10

Authors

Dorota Miller Uniwersytet Rzeszowski https://orcid.org/0000-0002-4581-7159

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.58.2.10

Keywords:

linguistic landscape, multimodality, commercial (shop) signs, valuation

Abstract

Drawing on the broad semiotic approach to urban space and the so-called linguistic landscape studies, the subject of the following analysis is commercial (shop) signs in the urban space of Rzeszów as minimal multimodal texts with an informational, attention-getting and persuasive function. The analysis concentrates on the lexical, visual and typo/graphic means used – despite formal and cognitive/communicative constraints – to directly or implicitly express (positive) value judgements about the products and services offered.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Bartmiński J., 2003, Miejsce wartości w językowym obrazie świata, w: J. Bartmiński (red.), Język w kręgu wartości, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 59–86.
Google Scholar

Bieńkowska D., Umińska-Tytoń E., 2019, Miasto w polskich badaniach lingwistycznych, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://doi.org/10.18778/8142-659-6
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8142-659-6

Borowiak P., 2021, Polskie i bułgarskie firmonimy w perspektywie komunikacyjno-wizualnej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. https://doi.org/10.14746/amup.9788323239222
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/amup.9788323239222

Chudzik A., 2006, Typy ikoniczności w szyldach, w: E. Tabakowska (red.), Ikoniczność znaku, Kraków: Universitas, s. 117–130.
Google Scholar

Chudzik A., 2010, Inskrypcje w przestrzeni miejskiej. Studium pragmalingwistyczne (na przykładzie napisów krakowskich z lat 2003–2005), Sanok: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Sanoku.
Google Scholar

Czachur W., 2020, Teksty minimalne jako przedmiot badań genologicznych, „tekst i dyskurs – text und diskurs”, t. 13, s. 25–42. https://doi.org/10.7311/tid.13.2020.02
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7311/tid.13.2020.02

Danielewiczowa M., 1993, O pojęciu konotacji wartościującej, w: R. Grzegorczykowa, Z. Zaron (red.), Studia semantyczne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 131–142.
Google Scholar

Duda B., 2018, Miasto w świecie dyskursów, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Góral B., 2011, Czym jest pejzaż językowy (linguistic landscape), „Investigationes Linguisticae“, t. 24, s. 41–60. https://doi.org/10.14746/il.2011.24.3
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/il.2011.24.3

Hausendorf H., 2009, Kleine Texte. Über Randerscheinungen von Textualität, „Germanistik in der Schweiz. Online-Zeitschrift der SAGG”, t. 6, s. 5–19. https://doi.org/10.24894/1664-2457.90056
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24894/1664-2457.90056

Jałowiecki B., Łukowski W. (red.), 2008, Szata informacyjna miasta, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Klug N.-M., Pappert S., 2020, Wenn Rasen tötet und Prägnanz fordert. Merkmale multimodaler Texte an der Autobahn, w: Z. Berdychowska, F. Liedtke (red.), Prägnante Kürze und mehr. Kurztexte und multimodale Kurzformen im öffentlichen Raum, Berlin: Peter Lang, s. 147–160.
Google Scholar

Koschany R., 2013, Semiotyka miasta: od lektury „tekstu” do interpretacji jako praktyki miejskiej, „Studia Kulturoznawcze”, nr 3 (1), s. 109–124.
Google Scholar

Krysztofowicz D., Krupienicz Z., 2017, Krajobraz językowy ul. Ratajczaka oraz ul. Garbary w Poznaniu, w: K. Burska, R. Zarębski (red.), Kreatywność językowa w przestrzeni publicznej, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 63–75.
Google Scholar

Kudra B., 2007, Grafizacja w nagłówkach prasowych, w: A. Mikołajczuk, R. Pawelec (red.), Na językoznawczych ścieżkach. Prace ofiarowane Profesorowi Jerzemu Podrackiemu, Warszawa: Semper, s. 155–158.
Google Scholar

Landry R., Bourhis R., 1997, Linguistic landscape and ethnolinguistic vitality: an empirical study, „Journal of Language and Social Psychology”, nr 16 (1), s. 23–49. https://doi.org/10.1177/0261927X970161002
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0261927X970161002

Laskowska E., 1992, Wartościowanie w języku potocznym, Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy.
Google Scholar

Laskowska E., 2008, Wartościowanie jako środek perswazji, w: E. Laskowska, I. Benenowska, M. Jaracz (red.), Język, społeczeństwo, wartości, Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, s. 219–226.
Google Scholar

Lusińska A., 2007, Reklama a frazeologia, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Makowska M., 2020, Utekstowiona przestrzeń miejska w świetle badań mediolingwistycznych, „Socjolingwistyka”, t. 34, s. 113–130. https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.34.7
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.34.7

Miller D., 2024, rzeszuff niɘnudno. Kreatywna orto/typografia w pejzażu językowym miasta, w: Z. Bilut-Homplewicz, A. Hanus, W. Kochmańska, A. Mac, B. Drozd (red.), Teksty – Konteksty – Podteksty, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 293–313.
Google Scholar

Mozer A., 2001, Język informacyjny wielkiego miasta na przykładzie centrum Warszawy, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2–3 (6), s. 127–148.
Google Scholar

Nęcki Z., 1992, Komunkowanie interpersonalne, Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar

Nowakowska M., 2017, Szata informacyjna miasta jako przejaw kreatywności językowej jego mieszkańców na przykładzie Pabianic, w: K. Burska, R. Zarębski (red.), Kreatywność językowa w przestrzeni publicznej, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 77–85.
Google Scholar

Ożóg K., 2008, Językowa i kulturowa przestrzeń współczesnego miasta (na podstawie badań napisów miejskich), w: M. Święcicka (red.), Miasto. Przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, s. 13–22.
Google Scholar

Puzynina J., 1991, Jak pracować nad językiem wartości?, „Język a Kultura”, t. 2: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, J. Puzynina, J. Bartmiński (red.), s. 129–137.
Google Scholar

Puzynina J., 1992, Język wartości, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Puzynina J., 2003, Wokół języka wartości, w: J. Bartmiński (red.), Język w kręgu wartości. Studia semantyczne, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 19–34.
Google Scholar

Puzynina J., 2004, Problemy wartościowania w języku i tekście, „Etnolingwistyka”, s. 179–189.
Google Scholar

Rewers E., 1999, Przestrzeń ponowoczesnego miasta: miedzy logosem i chorą, w: S. Symotiuk, G. Nowak (red.), Przestrzeń w nauce współczesnej, t. 2, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 175–185.
Google Scholar

Rutkiewicz-Hanczewska M., 2019, Nazewnicze powroty w kontekście językowych uniwersaliów. Dawne i współczesne nazwy miejscowe o charakterze internacjonalnym, „Onomastica”, t. 63, s. 31–50. https://doi.org/10.17651/ONOMAST.63.3
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17651/ONOMAST.63.3

Schmitz U., 2022, Medialny krajobraz językowy. Cała lingwistyka powinna być lingwistyką mediów, w: W. Czachur, A. Hanus, D. Miller (red.), Dyskurs, media, multimodalność. Przyczynek do dialogu germanistyczno-polonistycznego, Wrocław: ATUT, s. 199–229.
Google Scholar

Shohamy E., Gorter D., 2009, Linguistic landscape. Expanding the scenery, New York–London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203930960
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203930960

Siwiec A., 2005, W onomastycznej przestrzeni miasta. Nazwy obiektów handlowo-usługowych wobec zmian w rzeczywistości społecznej i kulturze, w: J. Adamowski (red.), Przestrzeń w języku i kulturze. Problemy teoretyczne. Interpretacje tekstów religijnych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 207–222.
Google Scholar

Siwiec A., 2012, Nazwy własne obiektów handlowo-usługowych w przestrzeni miasta, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Siwiec A., 2015, Funkcjonowanie nazw własnych w reklamie zewnętrznej (w warunkach komunikacji wizualnej), w: I. Sarnowska-Giefing, M. Balowski, M. Graf (red.), Funkcje nazw własnych w kulturze i komunikacji, Poznań: Instytut Naukowo-Wydawniczy Maiuscula, s. 579–592.
Google Scholar

Siwiec A., 2021, „Czytanie” nazw własnych w przestrzeni miasta: o kulturowym aspekcie funkcjonowania nazewnictwa miejskiego w sferze handlu i usług, w: M. Rutkowski, A. Hącia (red.), Nazwy własne w języku i społeczeństwie, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, s. 213–231.
Google Scholar

SJP: Słownik języka polskiego, https://sjp.pl/ (dostęp: 22.03.2024).
Google Scholar

Steciąg M., Karmowska A., 2019, Wielojęzyczność zrównoważona? Krajobraz językowy polsko-czeskiego pogranicza w ujęciu ekolingwistycznym (przypadek Dusznik Zdroju i Hronova), „Slavia Occidentalis”, nr 76 (1), s. 145–156. https://doi.org/10.14746/so.2019.76.10
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/so.2019.76.10

Szczęsna E., 2001, Poetyka reklamy, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Topa-Bryniarska D., 2013, Wartościujące środki semantyczno-retoryczne w kontekście komunikacji medialnej na przykładzie francuskiego edytorialu, „tekst i dyskurs – text und dyskurs”, t. 6, s. 279–294.
Google Scholar

Wallis A., 1977, Miasto i przestrzeń, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Wieczorek U., 1999, Wartościowanie. Perswazja. Język, Kraków: Księgarnia Akademicka.
Google Scholar

WSJP: Wielki słownik języka polskiego, https://wsjp.pl/ (dostęp: 22.03.2024).
Google Scholar

Zeidler-Janiszewska A., 1997, Pisanie miasta. Czytanie miasta, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Google Scholar