Charakterystyka wartościowań wokół języka esperanto — perspektywa emiczna

Ida Stria

doi:10.18778/0208-6077.58.2.34

Authors

Ida Stria Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy https://orcid.org/0000-0002-7715-0758

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.58.2.34

Keywords:

Esperanto, identity, ideology, lingua franca, minority language, values

Abstract

The paper presents an overview of sociolinguistic research along with an ethnolinguistic analysis of three types of data: corpora, press discourse and biographical interviews in order to show the values attributed to Esperanto by its users. The international planned language Esperanto has gathered around itself a thriving community in which it plays a role in integration and identity construal in addition to its primary function as an auxiliary language. The analyses carried out confirm that people involved in the Esperanto movement and using the language on a daily basis associate with it a complex system of values, with Esperanto itself as its centre, both as a language of equality, designed for international communication, and as a diasporic minority language, which it is in the mind of its users.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Alòs i Font H., 2012, Catalan Esperantists: Pacifists in a globalised world, „ICIP Working Papers”, nr 3, s. 1–64.
Google Scholar

Bartmiński J., Pazio-Wlazłowska D., Żywicka B., 2022, Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów — stan obecny i perspektywy kontynuacji, w: S. Niebrzegowska-Bartmińska, J. Szadura, B. Żywicka (red.), Nazwy wartości i koncepty kulturowe. Hierarchie i rekonstrukcje, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 9–17.
Google Scholar

Blanke D., 2001, Vom Entwurf zur Sprache, w: K. Schubert (red.), Planned languages: from concept to reality, Brussel: Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, s. 37–89.
Google Scholar

Bourdieu P., 1991, Language and symbolic power, Cambridge: Polity Press.
Google Scholar

Caligaris I., 2016, Una lingua per tutti, una lingua di nessun paese: una ricerca sul campo sulle identità esperantiste, Ariccia: Aracne Editrice.
Google Scholar

Cramer M., 2021, Empirical study on the use of gender-neutral pronouns in Esperanto, w: I. Koutny, I. Stria, M. Farris (red.), Interkultura rolo de Esperanto / Intercultural role of Esperanto / Międzykulturowa rola esperanta, Poznań: Rys, s. 201–218. https://doi.org/10.48226/978-83-66666-31-3
Google Scholar

Farris M., 2017, Esperanto and the Market State, „Język. Komunikacja. Informacja”, t. 12, s. 113–120. https://doi.org/10.14746/jki.2017.12.8
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/jki.2017.12.8

Fians G., 2021, Lingvo kiel ĉies propraĵo, ŝanĝo kiel ĉies rajto: Vortelekto, lingva aŭtoritato kaj normigado en Esperanto, w: I. Koutny, I. Stria, M. Farris (red.), Interkultura rolo de Esperanto / Intercultural role of Esperanto / Międzykulturowa rola esperanta, Poznań: Rys, s. 175–188. https://doi.org/10.48226/978-83-66666-31-3
Google Scholar

Fiedler S., 2002, On the main characteristics of Esperanto communication, w: K. Knapp, C. Meierkord (red.), Lingua Franca Communication, Frankfurt am Main: Peter Lang, s. 53–86.
Google Scholar

Fiedler S., 2012, The Esperanto denaskulo: The status of the native speaker of Esperanto within and beyond the planned language community, „Language Problems & Language Planning”, t. 36, nr 1, s. 69–84. https://doi.org/10.1075/lplp.36.1.04fie
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/lplp.36.1.04fie

Fiedler S., Brosch C.R., 2022, Esperanto — Lingua Franca and Language Community, Amsterdam: John Benjamins, http://www.jbe-platform.com/content/books/9789027257536 (dostęp: 15.03.2024). https://doi.org/10.1075/wlp.10
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/wlp.10

Galor Z., Pietiläinen J., 2015, UEA en konscio de esperantistoj, Dobrichovice (Praha): Kava-Pech.
Google Scholar

Gobbo F., Miola E., 2016, Modificare l’immagine linguistica: Esperanto e Piemontese a confronto, w: G. Agresti, J.-G. Turi (red.), Représentations sociales des langues et politiques linguistiques, Roma: Aracne Editrice, s. 287–304.
Google Scholar

Kimura G.C., 2012, Esperanto and minority languages: A sociolinguistic comparison, „Language Problems & Language Planning”, t. 36, nr 2, s. 167–181. https://doi.org/10.1075/lplp.36.2.05kim
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/lplp.36.2.05kim

Koutny I., 2015a, Can Complexity be Planned?, „Interdisciplinary Description of Complex Systems”, t. 13, nr 2, s. 236–249. https://doi.org/10.7906/indecs.13.2.4
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7906/indecs.13.2.4

Koutny I., 2015b, A typological description of Esperanto as a natural language, „Język. Komunikacja. Informacja”, t. 10, s. 43–62.
Google Scholar

Krägeloh C., Neha T.N., 2014, Lexical expansion and terminological planning in indigenous and planned languages, „Language Problems & Language Planning”, t. 38, nr 1, s. 59–86. https://doi.org/10.1075/lplp.38.1.04kra
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/lplp.38.1.04kra

Pietiläinen J., 2010, Plurlingvismo kaj Esperanto: Ideologia ŝanĝiĝo en la Esperanto-movado, w: D. Blanke, U. Lins (red.), La arto labori kune: festlibro por Humphrey Tonkin, Rotterdam: Universala Esperanto-Asocio, s. 781–792.
Google Scholar

PIV — Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto, 2020, http://vortaro.net (dostęp: 28.03.2024).
Google Scholar

Schreyer C., 2015, The digital fandom of Na’vi speakers, „Transformative Works and Cultures”, t. 18. https://journal.transformativeworks.org/index.php/twc/article/view/610 (dostęp: 26.01.2024). https://doi.org/10.3983/twc.2015.0610
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3983/twc.2015.0610

Stria, I., 2015, Esperanto speakers — an unclassifiable community?, w: W. Malec, M. Rusinek, A. Sadowska (red.), Challenging Ideas and Innovative Approaches in Applied Linguistics, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 175–189.
Google Scholar

Stria I., 2017a, Language attitudes among Esperanto speakers, „Język. Komunikacja. Informacja”, t. 12, s. 146–158. https://doi.org/10.14746/jki.2017.12.11
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/jki.2017.12.11

Stria I., 2017b, Haben Esperanto-Sprecher ein gemeinsames Weltbild? Zu den Ergebnissen einer Fragebogenstudie, w: C. Brosch, S. Fiedler (red.), Jahrbuch der Gesellschaft für Interlinguistik 2017, Leipzig: Leipziger Universitätsverlag, s. 103–110.
Google Scholar

Stria I., 2021, Legitimacy in a multilingual community: how identity studies can benefit from experiences of the Esperanto community, w: I. Koutny, I. Stria, M. Farris (red.), Interkultura rolo de Esperanto / Intercultural role of Esperanto / Międzykulturowa rola esperanta, Poznań: Rys, s. 147–157. https://doi.org/10.48226/978-83-66666-31-3
Google Scholar

Stria I., 2022a, Tożsamość w języku esperanto a językowy obraz świata pojęć SPRAWIEDLIWOŚĆ, RÓWNOŚĆ oraz TOLERANCJA, w: S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, P. Łozowski (red.), I Międzynarodowy Kongres Etnolingwistyczny. Tom 3: Pamięć — tożsamość — kategorie językowo-kulturowe, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 81–93.
Google Scholar

Stria I., 2022b, Esperantlingva komunumo kaj ĝia identeco, w: I. Koutny (red.), Esperanta kulturo, Poznań: Rys, s. 125–136. https://doi.org/10.48226/978-83-67287-32-6
Google Scholar

Tonkin H., 2009, Where art and nature meet, w: E. Todeva, J. Cenoz (red.), The multiple realities of multilingualism: personal narratives and researchers’ perspectives, Berlin: Mouton de Gruyter, s. 191–208. https://doi.org/10.1515/9783110224481.191
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783110224481.191

Tonkin H., 2015, Language Planning and Planned Languages: How Can Planned Languages Inform Language Planning?, „Interdisciplinary Description of Complex Systems”, t. 13, nr 2, s. 193–199. https://doi.org/10.7906/indecs.13.2.1
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7906/indecs.13.2.1

Tonkin H., 2017, Esperanto: A Language Policy Assessment, „Język. Komunikacja. Informacja”, t. 12, s. 136–145. https://doi.org/10.14746/jki.2017.12.10
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/jki.2017.12.10

Wood R.E., 1979, A Voluntary Non-Ethnic, Non-Territorial Speech Community, w: W.F. Mackey, J. Ornstein (red.), Sociolinguistic Studies in Language Contact, Berlin: De Gruyter Mouton, s. 433–450. https://doi.org/10.1515/9783110810752.433
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783110810752.433