Augmentatives and their functions in Zyta Rudzka’s novel Ten się śmieje, kto ma zęby

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.58.2.04

Keywords:

derivative, expression, women’s language, word formation

Abstract

The aim of the text is to characterize augmentatives appearing in the novel Ten się śmieje, kto ma zęby of Zyta Rudzka (Warsaw 2022), as well as an attempt to describe the functions performed by augmentatives in the cited literary text. Usually, augmentatives indicate the large size of the referent and are a carrier of an expressive, often negative or humorous character. Their presence is associated with the rudeness and emotionality of the expression. They play a different role in the analyzed literary material. Their appearance in the heroine’s internal monologue can be seen as an expression of distance from a difficult situation, hiding emotions, and also as a stylistic element (sociolinguistic characteristics of the heroine). The use of augmentatives, especially those derived from bases that are vulgarisms or common words, does not fit into the stereotypical perception of a middle-aged woman, but it well reflects the heroine’s struggle for physical and mental survival, for the right to maintain independence and autonomy as much as possible.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Dubisz S., 1996, O stylizacji językowej, w: Język artystyczny, t. 10 „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego” nr 1580, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 11–23.
Google Scholar

Grabias S., 1981, O ekspresywności języka, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Google Scholar

Grzegorczykowa R., 1979, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1979, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki sufiksalne rodzime, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1998, Rzeczownik, w: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa: PWN, s. 389–468.
Google Scholar

Handke K., 2009, Socjologia języka, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Kalicka-Karpowicz Z., 2022, Problemy słowotwórcze dotyczące rzeczowników i przymiotników na podstawie materiału z internetowych poradni językowych, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar

Kaproń-Charzyńska I., 2014, Pragmatyczne aspekty słowotwórstwa. Funkcja ekspresywna i poetycka, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Kita M., 1998, Wybieram gramatykę!: gramatyka języka polskiego w praktyce (dla cudzoziemców zaawansowanych), Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Kreja B., 1969, Słowotwórstwo rzeczowników ekspresywnych w języku polskim. Formacje na -ik, -k-, -isko i -ina, Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar

Kreja B., 2002, Deminutiva (itd.) na -iczka i augmentativa (itp.) na -ica w perspektywie historycznej, w: B. Kreja, Studia i szkice słowotwórcze, Gdańsk: Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego, s. 169–182.
Google Scholar

Lubaś W., 2003, Polskie gadanie. Podstawowe cechy i funkcje potocznej odmiany polszczyzny, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar

Masojć I., 2015, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Słowotwórstwo rzeczowników. Skrypt dla studentów, Wilno: Litewski Uniwersytet Edukologiczny.
Google Scholar

Nagórko A., 2003a, Tendencje w sferze pragmatyczno-stylistycznej, w: I. Ohnheiser (red.), Komparacja współczesnych języków słowiańskich. Słowotwórstwo/Nominacja, Opole: Uniwersytet Opolski, s. 189–197.
Google Scholar

Nagórko A., 2003b, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Nogaś M., Rudzka Z., 2022, Piszę energią „wypierdalać!”, https://wyborcza.pl/7,75517,29251908,zyta-rudzka-pisze-energia-wypierdalac.html (dostęp: 11.01.2024).
Google Scholar

Pęzik P., 2012, Wyszukiwarka PELCRA dla danych NKJP, w: A. Przepiórkowski, M. Bańko, R. Górski, B. Lewandowska-Tomaszczyk (red.), Narodowy Korpus Języka Polskiego, Warszawa: PWN, s. 253–273.
Google Scholar

Piasecka A., 2021, Kilka uwag o antropocentryzmie i dydaktyzmie jako wykładnikach relacji homo-animal (na podstawie polskich i rosyjskich frazeologizmów z nazwami wybranych zwierząt gospodarskich), „Poznańskie Studia Slawistyczne”, nr 21, s. 53–74. https://doi.org/10.14746/pss.2021.21.3
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/pss.2021.21.3

Polański K. (red.), 1999, Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Rejter A., 2006, Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowo-komunikacyjne konteksty potoczności, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Rudzka Z., 2022, Ten się śmieje, kto ma zęby, Warszawa: Wydawnictwo WAB.
Google Scholar

Siudzińska N., 2016, Formacje ekspresywne we współczesnym języku polskim (na przykładzie wybranych pospolitych nazw osobowych), Warszawa: Wydział Polonistyki UW.
Google Scholar

Skarżyński M., 2000, Słownik przypomnień gramatycznych, Kraków: Księgarnia Akademicka.
Google Scholar

Waszakowa K., 1996, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki z formantami paradygmatycznymi, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Waszakowa K., 2021, Język w działaniu i działania na języku. Szkice semantyczno-słowotwórcze, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323549376
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323549376

Wawrzyńczyk J., Wierzchoń P., Borchmann Ł., 2021, Sześciolecie Narodowego Fotokorpusu Języka Polskiego, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323548270

Wilczek W., 2014, Język hobbystycznych portali internetowych w perspektywie lingwistyki płci i socjolingwistyki (na przykładzie portali motoryzacyjnych). Rozprawa doktorska, https://sbc.org.pl/Content/145294/PDF/doktorat3523.pdf (dostęp: 5.02.2024).
Google Scholar

Published

2024-12-30

How to Cite

Burkacka, I. (2024). Augmentatives and their functions in Zyta Rudzka’s novel Ten się śmieje, kto ma zęby. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica, 58(2), 65–78. https://doi.org/10.18778/0208-6077.58.2.04