Augmentatives and their functions in Zyta Rudzka’s novel Ten się śmieje, kto ma zęby
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6077.58.2.04Keywords:
derivative, expression, women’s language, word formationAbstract
The aim of the text is to characterize augmentatives appearing in the novel Ten się śmieje, kto ma zęby of Zyta Rudzka (Warsaw 2022), as well as an attempt to describe the functions performed by augmentatives in the cited literary text. Usually, augmentatives indicate the large size of the referent and are a carrier of an expressive, often negative or humorous character. Their presence is associated with the rudeness and emotionality of the expression. They play a different role in the analyzed literary material. Their appearance in the heroine’s internal monologue can be seen as an expression of distance from a difficult situation, hiding emotions, and also as a stylistic element (sociolinguistic characteristics of the heroine). The use of augmentatives, especially those derived from bases that are vulgarisms or common words, does not fit into the stereotypical perception of a middle-aged woman, but it well reflects the heroine’s struggle for physical and mental survival, for the right to maintain independence and autonomy as much as possible.
Downloads
References
Dubisz S., 1996, O stylizacji językowej, w: Język artystyczny, t. 10 „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego” nr 1580, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 11–23.
Google Scholar
Grabias S., 1981, O ekspresywności języka, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Google Scholar
Grzegorczykowa R., 1979, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1979, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki sufiksalne rodzime, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1998, Rzeczownik, w: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa: PWN, s. 389–468.
Google Scholar
Handke K., 2009, Socjologia języka, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Kalicka-Karpowicz Z., 2022, Problemy słowotwórcze dotyczące rzeczowników i przymiotników na podstawie materiału z internetowych poradni językowych, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Kaproń-Charzyńska I., 2014, Pragmatyczne aspekty słowotwórstwa. Funkcja ekspresywna i poetycka, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Kita M., 1998, Wybieram gramatykę!: gramatyka języka polskiego w praktyce (dla cudzoziemców zaawansowanych), Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Kreja B., 1969, Słowotwórstwo rzeczowników ekspresywnych w języku polskim. Formacje na -ik, -k-, -isko i -ina, Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar
Kreja B., 2002, Deminutiva (itd.) na -iczka i augmentativa (itp.) na -ica w perspektywie historycznej, w: B. Kreja, Studia i szkice słowotwórcze, Gdańsk: Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego, s. 169–182.
Google Scholar
Lubaś W., 2003, Polskie gadanie. Podstawowe cechy i funkcje potocznej odmiany polszczyzny, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Masojć I., 2015, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Słowotwórstwo rzeczowników. Skrypt dla studentów, Wilno: Litewski Uniwersytet Edukologiczny.
Google Scholar
Nagórko A., 2003a, Tendencje w sferze pragmatyczno-stylistycznej, w: I. Ohnheiser (red.), Komparacja współczesnych języków słowiańskich. Słowotwórstwo/Nominacja, Opole: Uniwersytet Opolski, s. 189–197.
Google Scholar
Nagórko A., 2003b, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Nogaś M., Rudzka Z., 2022, Piszę energią „wypierdalać!”, https://wyborcza.pl/7,75517,29251908,zyta-rudzka-pisze-energia-wypierdalac.html (dostęp: 11.01.2024).
Google Scholar
Pęzik P., 2012, Wyszukiwarka PELCRA dla danych NKJP, w: A. Przepiórkowski, M. Bańko, R. Górski, B. Lewandowska-Tomaszczyk (red.), Narodowy Korpus Języka Polskiego, Warszawa: PWN, s. 253–273.
Google Scholar
Piasecka A., 2021, Kilka uwag o antropocentryzmie i dydaktyzmie jako wykładnikach relacji homo-animal (na podstawie polskich i rosyjskich frazeologizmów z nazwami wybranych zwierząt gospodarskich), „Poznańskie Studia Slawistyczne”, nr 21, s. 53–74. https://doi.org/10.14746/pss.2021.21.3
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/pss.2021.21.3
Polański K. (red.), 1999, Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Rejter A., 2006, Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowo-komunikacyjne konteksty potoczności, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Rudzka Z., 2022, Ten się śmieje, kto ma zęby, Warszawa: Wydawnictwo WAB.
Google Scholar
Siudzińska N., 2016, Formacje ekspresywne we współczesnym języku polskim (na przykładzie wybranych pospolitych nazw osobowych), Warszawa: Wydział Polonistyki UW.
Google Scholar
Skarżyński M., 2000, Słownik przypomnień gramatycznych, Kraków: Księgarnia Akademicka.
Google Scholar
Waszakowa K., 1996, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki z formantami paradygmatycznymi, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Waszakowa K., 2021, Język w działaniu i działania na języku. Szkice semantyczno-słowotwórcze, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323549376
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323549376
Wawrzyńczyk J., Wierzchoń P., Borchmann Ł., 2021, Sześciolecie Narodowego Fotokorpusu Języka Polskiego, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323548270
Wilczek W., 2014, Język hobbystycznych portali internetowych w perspektywie lingwistyki płci i socjolingwistyki (na przykładzie portali motoryzacyjnych). Rozprawa doktorska, https://sbc.org.pl/Content/145294/PDF/doktorat3523.pdf (dostęp: 5.02.2024).
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.