O frazematyce religijnej w wypowiedziach dialogowych Trylogii Sienkiewicza

Marek Cybulski

doi:10.18778/0208-6077.50.03

Authors

Marek Cybulski Uniwersytet Łódzki, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Historii Języka Polskiego, 90-236 Łódź, ul. Pomorska 171/173

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.50.03

Keywords:

Henryk Sienkiewicz, phrasematics, phraseme, phraseology, religion, style in Polish prose in 19th century

Abstract

There has been presented a variety of religiously derived phrasemes and they have been analysed in order to determine a feature of style and a linguistic manner of creation of the world presented in the novel. In mental world of the characters of Trilogy, religion is the only worldview, and religiousness is the approach affecting all aspects of life. For instance, Swedish invaders are characterized as people wandering off religion, whereas Poles emphasise their „folk” religiousness, f.e. among gentry, soldiers, servants, etc.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Bartmiński J., 1981, Derywacja stylu, w: J. Bartmiński (red.), Pojęcie derywacji w lingwistyce, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Google Scholar

Bartmiński J., 1993, Styl potoczny, w: J. Bartmiński (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Współczesny język polski, Wiedza o Kulturze, Wrocław.
Google Scholar

Bocheński J.M., 1993, Religia w Trylogii, Wydawnictwo Philed, Kraków.
Google Scholar

Buczyński M., Czyżewski F., 1991, Frazeologia w Ogniem i mieczem Henryka Sienkiewicza, w: L. Ludorowski (red.), Henryk Sienkiewicz. Twórczość i recepcja, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Google Scholar

Bujnicki T., 1981, Sienkiewicz i historia. Studia, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Cybulski M., 1992, Elementy chrześcijańskie w staropolskim obyczaju językowym, w: M. Kamińska, E. Małek (red.), Biblia a kultura Europy, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Cybulski M., 1997, Elementy polskiej etykiety językowej w Trylogii Sienkiewicza, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, t. 42.
Google Scholar

Cybulski M., 2000, Polskie formy rozkazu i zakazu do połowy XVIII wieku, w: K. Michalewski (red.), Regulacyjna funkcja tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Cybulski M., 2000a, Stylistyczne funkcje frazeologii religijnej w Sienkiewiczowskiej prozie o tematyce współczesnej, w: E. Woźniak (red.), Inspiracje chrześcijańskie w kulturze Europy, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź.
Google Scholar

Długosz K. 2004, Leksyka i frazeologia religijna w twórczości Bolesława Prusa, w: K. Maćkowiak, C. Piątkowski (red.), Język polski w perspektywie diachronicznej i synchronicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
Google Scholar

Grzegorczykowa T., 2001, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Kersten A., 1966, Sienkiewicz – Potop – historia, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Kijas J., 1927, Źródła historyczne powieści Ogniem i mieczem, „Pamiętnik Literacki”, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, t. 24.
Google Scholar

Kijas J., 1936, Źródła historyczne Potopu, w: Prace historyczno-literackie. Księga zbiorowa ku czci Ignacego Chrzanowskiego, Kasa im. Józefa Mianowskiego, Kraków.
Google Scholar

Kijas J., 1952, Źródła historyczne Pana Wołodyjowskiego, „Pamiętnik Literacki”, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, t. 43.
Google Scholar

Kosowska E., 1990, Postać literacka jako tekst kultury. Rekonstrukcja antropologicznego modelu szlachcianki na podstawie Potopu Henryka Sienkiewicza, Wydawnictwo Śląsk, Katowice.
Google Scholar

Krzyżanowski J., 1970, Twórczość Henryk Sienkiewicza, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Ludorowski L., 1992, Motywy sakralne w twórczości Henryka Sienkiewicza, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna, Zamość.
Google Scholar

Mariak L., 2006, Obraz Boga w Krzyżakach Henryka Sienkiewicza, „Studia Językoznawcze”, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, t. 5.
Google Scholar

Mariak L., 2008, Grzeczność językowa w Krzyżakach Henryka Sienkiewicza, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, Instytut Slawistyki PAN, t. 43.
Google Scholar

Radziwiłł B., 1979, Autobiografia, opr. T. Wasilewski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Sienkiewicz H., 1954, Dzieła. Wydanie zbiorowe, red. J. Krzyżanowski, t. 54, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Sztachelska J., 2007, Sienkiewiczowskie czytanie Biblii, w: T. Bujnicki, J. Axer (red.), Po co Sienkiewicz? Sienkiewicz a tożsamość narodowa: Z kim i przeciw komu?, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
Google Scholar

Świętosławska T., 1997, Quo vadis? Henryka Sienkiewicza. Od legendy do arcydzieła, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Tazbir J., 1986, Różnowiercy a kult maryjny, w: J. Tazbir, Świat panów Pasków. Eseje i studia, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź.
Google Scholar