Jak porównywać obrazy Europy? Refleksje teoretyczno-metodologiczne po lekturze "Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów"

Waldemar Czachur

doi:10.18778/0208-6077.53.01

Autor

Waldemar Czachur Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0002-8343-4765

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.53.01

Słowa kluczowe:

obrazy Europy, językowy obraz świata (JOS), EUROJOS, lingwistyka kontrastywna, dyskursywny obraz świata

Abstrakt

Celem pracy jest analiza porównawcza konceptu/pojęcia EUROPA w językach polskim i niemieckim. Badanie porównawcze przeprowadzone jest w oparciu o analizy owych konceptów zaprezentowanych w Leksykonie aksjologicznym Słowian i ich sąsiadów w tomie drugim, poświęconym Europie (2018). W tym kontekście omówiono również główne założenia teoretyczne i metodyczne istotne dla badań porównawczych, w tym sposób tworzenia tertium comparationis.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Abramowicz M., Bartmiński J., Chlebda W., 2009, Językowo-kulturowy obraz świata Słowian na tle porównawczym. Założenia programu „A”, „Etnolingwistyka” 21.
Google Scholar

Abramowicz M., Bartmiński J., Chlebda W., 2011, Punkty sporne i bezsporne w programie EUROJOS. Odpowiedź na pytania i wątpliwości Profesor Jadwigi Puzyniny, „Etnolingwistyka” 23.
Google Scholar

Antos G., Lewandowska A., 2017, O metodach lingwistycznego ujęcia międzykulturowości, w: W. Czachur (red.), Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Antologia, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Bartmiński J., 2005, Koncepcja językowego obrazu świata w programie slawistycznych badań porównawczych, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 40.
Google Scholar

Bartmiński J., 2009, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Bartmiński J., 2016, O aktualnych zadaniach etnolingwistyki, „Etnolingwistyka” 28, s. 7–29. https://doi.org/10.17951/et.2016.28.7
Google Scholar

Bartmiński J., Chlebda W., 2008, Jak badać językowo-kulturowy obraz świata Słowian i ich sąsiadów, „Etnolingwistyka” 20.
Google Scholar

Bartmiński J., Chlebda W., 2018, Obraz EUROPY w języku polskim i w tekstach polskich dyskursów publicystycznych, w: W. Chlebda (red.), Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, t. 2: Europa, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Bogusławski A., 1976, Problem tertium comparationis w porównaniu lingwistycznym, „Kwartalnik Neofilologiczny” XXIII, z. 3.
Google Scholar

Bogusławski A., 2013, Podstawy konfrontatywnej lingwistyki przekładowej, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Lexem.
Google Scholar

Chlebda W., 2010, W stronę językowego obrazu Europy. Analiza słownikowo-tekstowa, „Etnolingwistyka” 22.
Google Scholar

Chlebda W., 2018, Europa w trzynastu obrazach, w: W. Chlebda (red.), Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, t. 2: Europa, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Czachur W., 2011a, Diskursive Weltbilder im Kontrast. Linguistische Konzeption und Methode der kontrastiven Diskursanalyse deutscher und polnischer Medien, Wrocław: Atut.
Google Scholar

Czachur W., 2011b, Dyskursywny obraz świata. Kilka refleksji, „Tekst i Dyskurs — Text und Diskurs” 4.
Google Scholar

Czachur W., 2012, Unia Europejska w niemieckiej debacie o konflikcie gazowym w 2009 roku. Przyczynek do dyskursywnego obrazu świata, w: M. Abramowicz, J. Bartmiński, I. Bielińska-Gardziel (red.), Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Czachur W., 2015, Kontrastywność w badaniach tekstologicznych. Szanse i ograniczenia, w: D. Olszewska, J. Przyklenk (red.), Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 5: Gatunek a granice, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Czachur W., 2017, Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Pytania badawcze, zadania i perspektywy, w: W. Czachur (red.), Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Antologia, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Czachur W., Dreesen Ph., 2018, Porównawcza lingwistyka dyskursu. Założenia, zasady, problemy, „Tekst i Dyskurs – Text und Diskurs” 11, s. 205–226. https://doi.org/10.7311/tid.11.2018.08
Google Scholar

Dąbrowska-Burkhardt J., 2013, Die gesamteuropäischen Verfassungsprojekte im transnationalen Diskurs. Eine kontrastive linguistische Analyse der deutschen und polnischen Berichterstattung, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza UZ.
Google Scholar

Głaz A., 2018, Lubelska etnolingwistyka kognitywna a anglojęzyczna lingwistyka kulturowa. Wybrane problemy, „Etnolingwistyka” 30. https://doi.org/10.17951/et.2018.30.231
Google Scholar

Grzegorczykowa R., 2009, Punkty dyskusyjne w rozumieniu pojęcia językowego obrazu świata — widziane z perspektywy badań porównawczych, „Etnolingwistyka” 21.
Google Scholar

Grzegorczykowa R., 2011, Jeszcze o rozumieniu JOS-u w perspektywie badań porównawczych. Problem inwariantu pojęciowego, „Etnolingwistyka” 23.
Google Scholar

Hauser S., 2012, Teksty medialne w ujęciu kontrastywno-kulturowym. Rozważania metodologiczne i przykładowa analiza, tłum. W. Czachur, K. Zielińska, „Tekst i Dyskurs — Text und Diskurs” 5.
Google Scholar

Humboldt W. von, 2001, Rozmaitość języków a rozwój umysłowy ludzkości, tłum. E.M. Kowalska, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Krzeszowski T.P., 1984, Tertium comparationis, w: J. Fisiak (red.), Contrastive linguistics. Prospects and problems, Berlin: de Gruyter.
Google Scholar

Matthes J., 2003, Vergleichen, w: A. Wierlacher, A. Bogner (red.), Handbuch inter- kulturelle Germanistik, Stuttgart/Weimar: Narr.
Google Scholar

Mikołajczyk B., 2004, Sprachliche Mechanismen der Persuasion in der politischen Kommunikation. Dargestellt an polnischen und deutschen Texten zum EU-Beitritt Polens, Frankfurt am Main: Peter Lang.
Google Scholar

Miller D., 2014, Emotionalität und Wertung im Diskurs. Eine kontrastive Analyse deutscher und polnischer Pressetexte zum EU-Beitritt Polens, Frankfurt am Main: Peter Lang.
Google Scholar

Puzynina J., 2010, Z problemów opisu językowego obrazu świata — pytania i wątpliwości, „Etnolingwistyka” 22.
Google Scholar

Smailagić V., 2016, Analiza diskursa u službi interkulturalne filologie, „Radovi Filozofskog fakulteta” XIX.
Google Scholar

Smykała M., 2009, Kontrastywna lingwistyka tekstu w Polsce i Niemczech, w: Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała (red.), Lingwistyka tekstu w Polsce i Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, Wrocław: Atut.
Google Scholar

Steciąg M., 2009, Słowa-klucze i ich interpretacja w różnych politycznych orientacjach dyskursywnych (na przykładzie exposés premierów), „Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze” 2006–2007.
Google Scholar

Szkudlarek-Śmiechowicz E., 2016, Analiza dyskursywno-genologiczna nazw telewizyjnych programów publicystycznych w Polsce (2005–2015), „Prace Językoznawcze” XVIII, z. 3.
Google Scholar

Tokarski, 2014, Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Waszakowa K., 2011, Najnowsze metodologie badań porównawczych w zakresie semantyki leksykalnej, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXVII.
Google Scholar

Wysoczański W., 2005, Językowy obraz świata w porównaniach zleksykalizowanych na materiale wybranych języków, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Zarzycka G., 2015, Metaforyczne obrazowanie spraw europejskich i polskich w dyskursie prasowym w okresie kryzysu strefy euro i polskiej prezydencji w Unii Europejskiej, „Poradnik Językowy” 6.
Google Scholar

Zawadzka-Koch D., 2018, Koncept EUROPA w języku niemieckim, w: W. Chlebda (red.), Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, t. 2: Europa, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Zima P.V., 2000, Vergleich als Konstruktion. Genetische und typologische Aspekte des Vergleichs und die soziale Bedingtheit der Theorie, w: P.V. Zima, R. Kacianka, J. Strutz (red.), Vergleichende Wissenschaften. Interdisziplinarität und Interkulturalität in den Komparatistiken, Tübingen: Narr.
Google Scholar