Prozodia semantyczna w dyskursie politycznym (porównanie polsko-słowackie)

Sylwia Sojda

doi:10.18778/0208-6077.58.2.03

Autor

Sylwia Sojda Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0002-3114-9006

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.58.2.03

Słowa kluczowe:

dyskurs polityczny, program wyborczy, prozodia semantyczna

Abstrakt

Artykuł przedstawia zagadnienie prozodii semantycznej w dyskursie politycznym w ujęciu konfrontatywnym polsko-słowackim. Przedmiotem opisu są jednostki leksykalne mające w określonym kontekście pozytywną lub negatywną prozodię semantyczną. To zjawisko, zidentyfikowane w pracach Louwa (1993) i rozwinięte przez Sinclaira (2003, 2004), polega na nabieraniu przez jednostki leksykalne (głównie czasowniki i przymiotniki) wartościującego zabarwienia w efekcie łączliwości tekstowej z innymi jednostkami. Celem tekstu jest wskazanie, że prozodię semantyczną mogą mieć też inne części mowy, na co wskazują przywołane przykłady przymiotników, przysłówków i rzeczowników, występujących w tekstach programów polskich i słowackich partii politycznych. Materiał ten został wybrany dlatego, że programy są gatunkiem, w którym partie polityczne przekazują wizję kreowanego przez siebie porządku politycznego.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Baker P., Ellece S., 2011, Key Terms in Discourse Analysis, London–Oxford–New York–New Delhi–Sydney: Bloomsbury Academic.
Google Scholar

Bańko M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Bańko M., 2008, O tzw. prozodii semantycznej i jej opisie w słownikach, w: P. Żmigrodzki, R. Przybylska (red.), Nowe studia leksykograficzne II, Kraków: Lexis, s. 151–161.
Google Scholar

Bańko M., 2014, Słownik dobrego stylu czyli wyrazy, które się lubią, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Bednarek M., 2008, Semantic preference and semantic prosody re-examined, „Corpus Linguistics and Linguistic Theory”, t. 4–2, s. 119–139. https://doi.org/10.1515/CLLT.2008.006
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/CLLT.2008.006

Czyżewski M., 2010, Trzy rodzaje dyskursu, w: S. Kowalski, M. Czyżewski, A. Piotrowski (red.), Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Wrocław: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 18–29.
Google Scholar

Hebal-Jezierska M., 2016, Preferencja i prozodia semantyczna leksemów odnoszących się do członków mniejszości wietnamskiej w językach zachodniosłowiańskich (badanie korpusowe), „Zeszyty Łużyckie”, t. 50, s. 293–309.
Google Scholar

Hunston S., 2007, Semantic prosody revisited, „International Journal of Corpus Linguistics”, nr 12:2, s. 249–268. https://doi.org/10.1075/ijcl.12.2.09hun
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/ijcl.12.2.09hun

Kamasa V., 2015, Prozodia semantyczna. Pojęcie, problemy, przydatność, „Socjolingwistyka”, t. 29, s. 105–120. http://dx.doi.org./10.17651/SOCJOLING.29.6
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.29.6

Lewandowska-Tomaszczyk B., 1996, Negativity and Semantic Prosody in Depth of Negation — A Cognitive Semantic Study, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 187–218.
Google Scholar

Louw B., 1993, Irony in the text or insincerity in the writer? — the diagnostic potential of semantic prosodies, w: M. Baker, G. Francis, E. Tognini-Bonelli (red.), Text and Technology: in honour of John Sinclair, Amsterdam: Benjamins, s. 157–176. https://doi.org/10.1075/z.64.11lou
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/z.64.11lou

Makowska K., 2022, Potencjał kolokacyjny leksemów telefon i komputer w świadomości językowej dzieci pięcioletnich, „Białostockie Archiwum Językowe”, nr 22, s. 223–248. https://doi.org/10.15290/baj.2022.22.13
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15290/baj.2022.22.13

Partington A., 1998, Patterns and Meaning. Using Corpora for English Language Research and Teaching, Amsterdam/Philadelphia: Benjamins. https://doi.org/10.1075/scl.2
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/scl.2

Partington A., 2004, Utterly content in each other’s company: Semantic prosody and semantic preference, „International Journal of Corpus Linguistics”, nr 9 (1), s. 131–156. https://doi.org/10.1075/ijcl.9.1.07par
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/ijcl.9.1.07par

Przybylska R., 2020, Kolokacje a analiza semantyczna wyrazu, „LingVaria”, nr 2 (30), s. 43–51. https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.30.04
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.30.04

Sinclair J., 2003, Reading concordances: An introduction, London–New York: Pearson/Longman.
Google Scholar

Sinclair J., 2004, Trust the text: Language, corpus and discourse, New York: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203594070
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203594070

Sojda S., 2009, Politická komunikácia na poľských a slovenských internetových stránkach, w: M. Kováčová (red.), Literatúra v kontexte slovanskej kultúry XX storočia, Banská Bystrica: Univerzita Mateja Bela, s. 142–147.
Google Scholar

Sojda S., 2010, Słowacka i polska politolingwistyka, w: H. Mieczkowska, A. Hudymač, Z. Babik (red.), Z warsztatu współczesnego słowacysty. Studia słowacystyczne dedykowane pamięci Profesor Marii Honowskiej, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 95–100.
Google Scholar

Stubbs M., 1996, Text and Corpus Linguistics, Oxford: Blackwell Publishers.
Google Scholar

Stubbs M., 2001, Words and phrases: Corpus studies of lexical semantics, Oxford: Blackwell Publishers.
Google Scholar

Szewczyk M., 2007a, O jednym ze sposobów „przemycania” negatywnych sądów wartościujących, w: A. Oskiera (red.), Antynomie wartości. Problematyka aksjologiczna w językoznawstwie, Łódź: Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, s. 275–280.
Google Scholar

Szewczyk M., 2007b, Prozodia semantyczna (semantic prosody) a znaczenie wyrazu, w: A. Dobaczewski (red.), Studia nad współczesną polszczyzną. Gramatyka, semantyka, pragmatyka, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 261–266.
Google Scholar

Whitsitt S., 2005, A critique of the concept of semantic prosody. „International Journal of Corpus Linguistics”, t. 10, s. 283–305. https://doi.org/10.1075/ijcl.10.3.01whi
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/ijcl.10.3.01whi

Woźniak W., 2017, Programy polskich partii politycznych jako materiał empiryczny w badaniach dyskursu politycznego. „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, t. 2, s. 41–58. https://doi.org/10.14746/ssp.2017.2.3
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2017.2.3