Paremie internetowe w świetle genologii lingwistycznej

Abstrakt

Przysłowia jako tradycyjne formy folkloru od starożytności były formami podatnymi na przetwarzanie. Współczesne warianty paremii często jednak odbiegają od ich literalnego znaczenia, stając się narzędziem dyskursu publicznego i elementem subkultury, posługującej się kategorią kontrmówienia. W artykule autorka poddaje analizie teksty memów paremicznych, które w warstwie werbalnej odwołują się do tradycyjnych polskich przysłów. Celem badawczym jest sprawdzenie, czy specyficzne dla tej formy gatunkowej cechy kanoniczne zostały zachowane we współczesnych paremiach internetowych i czy spełniają one podobne funkcje. Analiza skupia się na kilku cechach prototypowych: w płaszczyźnie strukturalnej – na rozmiarach paremii, poznawczej – na metaforze, pragmatycznej – na modelach definicyjnych, stylistycznej – na rymach. Badania prowadzą do wniosku, iż funkcjonujące w sieci przysłowia, w swej specyficznej, polimodalnej formie przekazu (zawierającej warstwę ikoniczną oraz werbalną) często posiadają zmodyfikowaną strukturę, zachowując jednak poetykę i stylistykę typową dla form tradycyjnych. Często także pełnią nowe funkcje, ukazując dyskursywny obraz świata współczesnego.