Impercetywność w językach bałtyckich i w językach słowiańskich
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6077.45.01Abstrakt
Der Modus relativus ist ein spezieller Modus in ostbaltischen sowie in bulgarischen und mazedonischen Sprachen, der Wiedergabe von indirekten Rede oder Vermutungen dient. Renarration bezeichnet man auch als Wiedererzählmodus oder indirekte Erlebnisform. Wenn der Sprecher Handlungen und Geschehnisse beschreibt, denen er nicht selbst beinwohnte und somit nicht ummittelbaret Zeuge dieser Handlungen, war, sondern sie nur aufgrund des Informationsaustauschesmit anderen ausdrückt, benutzt vor allem den Modus relativus. Das indirekt Erlebte kann somit in allen Sprachen ausgedrückt werden. Unterschiedlich sind nur die Mittel, die die einzelnen Sprachen daze verwenden. Manche verfügen über spezielle synthetische Formen (Bulgarisch, Türkisch, Litauisch, Lettisch), andere müssen zu syntaktischen oder lexikalischen Konstruktionen greifen (Polnisch, Tschechisch, Slowakisch, Russisch), um eine Begebenheit als mittelbar erlabt darzustellen.
Im Litauischen und Lettischen wird er mit infiniten Verbformen (meist Partizipien) ausgedrückt.In der bulgarischen Sprache gibt es Formen des Renarrativs für alle Tempora (mit ihrentemporalen Hauptbedeutungen), die uns aus den Indikativparadigmen bekannt sind. Es geht hierum den Ausdruck des nicht persönlich, nicht direkt Erlebten mittels speziell dafür geeigneterVerbformen.Im Tschechischen, Polnischen, Slowakischen und Russischen gibt es keinen Modus relativus.
Um das indirekte Erlebte auszudrücken, müssen diese Sprachen vor allem zu lexikalischenKonstruktion greifen. Im Polnischen, um die gehörten Informationen zu wiedergeben, verwendetman vor allem verschiedene Partikel wie z.B.: ponoć, jakoby, rzekomo, chyba.
Pobrania
Bibliografia
Ambrazas V., Lietuvių kalbos dalyvių istorinė sintaksė, Vilnius 1979.
Google Scholar
Awdiejew A., Pragmatyczne podstawy interpretacji wypowiedzi, Kraków 1987.
Google Scholar
Dalewska-Greń H., Języki słowiańskie, Warszawa 1997.
Google Scholar
Polański K., Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław 1999.
Google Scholar
Jodłowski S., Podstawy polskiej składni, Warszawa 1976.
Google Scholar
Kazanskienė V., Lietuvių kalba; gramatika, Vilnius 1979.
Google Scholar
Koseska-Toszeva V., Studia gramatyczne bułgarsko-polskie, Warszawa 2003.
Google Scholar
Кошкин И., Стойкова Т., К вопросу о болгаро-латышских языковых соответствиях: пересказывательное наклонение, artykuł w druku Valoda Daugavpils 2006.
Google Scholar
Legeżyńska A., Tłumacz i jego kompetencje autorskie, Warszawa 1999.
Google Scholar
Mayenowa M. R., Słownik polszczyzny XVI w., Warszawa 2002.
Google Scholar
Mažiulis V., Baltų ir kitų indoeuropiečių kalbų santykiai, Vilnius 1970.
Google Scholar
Słownik czesko-polski, Warszawa 1987.
Google Scholar
Słownik języka polskiego, Warszawa 2004.
Google Scholar
Słownik słowacko-polski, Warszawa 1985.
Google Scholar
Sopolińska L., Ekspansja leksemu chyba we współczesnej polszczyźnie mówionej – moda czy trwała zmiana?, [w:]: Moda jako problem lingwistyczny, red. K. Wojtczuk, Siedlce 2002.
Google Scholar
Stieber Z., Zarys gramatyki porównawczej języków słowiańskich, Warszawa 1979.
Google Scholar
Studia konfrontatywne polsko-południowosłowiańskie, Wrocław 1984.
Google Scholar
Szober S., Gramatyka języka polskiego, Warszawa 1963.
Google Scholar
Wielki słownik rosyjsko-polski, Warszawa 2004.
Google Scholar
Beigberis F., Meilė trunka keturius metus, Vilnius 1985.
Google Scholar
Chmielewska J., Ślepe szczęście, Warszawa 2002.
Google Scholar
Ivanauskaitė J., Placebas, Kaunas 1995.
Google Scholar
Lem S., Cyberiada, Kraków 2002.
Google Scholar
Kochanowski J. Fraszki pieśni treny, Wrocław 2004.
Google Scholar
Rilke R. M., Laiškai, Vilnius 1989.
Google Scholar
Szreiter A., Mitologia germańska, Warszawa 1997.
Google Scholar
ЧepнецовК., Крым криминальныи, Москва 1883.
Google Scholar
Патрацкая Н., Ветер любви, Москва 1995.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.