Pierogi kulinarną wizytówką „wędrownego ambasadora Polski” Władysława Grodeckiego

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1731-8025.22.04

Słowa kluczowe:

kuchnia, tradycje, dziedzictwo narodowe, podróże, promocja

Abstrakt

Pierogi – kawałki cienkiego, elastycznego i dobrze ciasta napełnione słonym lub słodkim nadzieniem i ugotowane we wrzącej wodzie – to jedno z najstarszych, a jednocześnie niezwykle popularnych dań kuchni polskiej. Niektórzy postrzegają je jako swego rodzaju polską „wizytówkę” i ważny element przybliżający walory polskiej kultury i tradycji. Podobny pogląd wyrażał w swojej twórczości znany polski podróżnik Władysław Grodecki (1942–2018). W jego portfolio znajduje się ponad sto wyjazdów zagranicznych, w tym trzy samotne podróże dookoła świata. Niezwykłe osiągnięcia Grodeckiego zapewniły mu powszechne uznanie i szacunek, choć jego droga do sukcesu przebiegała przez wiele trudnych etapów.

W związku z jego działalnością na rzecz promocji polskiej kultury i historii za granicą, w polskiej prasie zaczęto określać go mianem „wędrownego ambasadora Polski”. Gotowanie pierogów dla gospodarzy i przyjaciół było często integralną częścią jego podróży. Spuścizna Grodeckiego obejmuje ponad 250 artykułów prasowych i 300 wpisów autobiograficznych na jego stronie internetowej. Wiodącymi tematami jego twórczości są: biografie wielkich Polaków, losy Polaków za granicą, spotkania z Janem Pawłem II, a także historia miejsc i pomników charakterystycznych dla Krakowa. W dziennikach podróży i artykułach prasowych Grodeckiego znaleźć można również liczne relacje o tym, jak trudnym zadaniem było zdobywanie składników i przygotowanie pierogów w różnych częściach świata. Z analizy dzienników podróżniczych Grodeckiego wynika, że popularność pierogów wynika nie tylko z ich walorów estetycznych i smakowych.

Bibliografia

Bętkowska, T. (1999). Smakowanie świata. Przekrój, 14 marca, 14–15.
Google Scholar

Bętkowska, T. (2002). Smakowanie świata. Gazeta Krakowska, 14 kwietnia, 7.
Google Scholar

Czernicki, Ł., Kukołowicz, P., Miniszewski, M. (2020). Branża turystyczna w Polsce: Obraz sprzed pandemii. Warszawa: Polski Instytut Ekonomiczny.
Google Scholar

Czerniecki, S. (1682). Compendium ferculorum, albo zebranie potraw. Kraków: Drukárnia Ierzego y Mikołaia Schedlow.
Google Scholar

Gliński, M., Davies, M., Żuławski, A. (2018). Quarks, elephants & pierogi: Poland in 100 words. Warsaw: Adam Mickiewicz Institute.
Google Scholar

Grodecki, W. (1998). Afryka, http://grodecki.eufrutki.net/aktualnosci/20100503_Afryka dostęp: 26.06.2021.
Google Scholar

Grodecki, W. (2001a). Cudze chwalicie, swego nie znacie... (2). Nasz Dziennik, 27 marca, 3.
Google Scholar

Grodecki, W. (2001b). Kraków – perła wśród polskich miast. Nasz Dziennik, 30 kwietnia – 1 maja, 3.
Google Scholar

Grodecki, W. (2002). Choć dziwny jest ten świat – to kocham go całym sobą. W: Zrozumieć Świat 1. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla zasadniczej szkoły zawodowej (194–197), E. Nowosielska, U. Szydłowska (red.). Poznań: Arka.
Google Scholar

Grodecki, W. (2003a). Meksykanie kochają Polaków. Płomyczek, 1, 16–17.
Google Scholar

Grodecki, W. (2003b). Boliwia. Płomyczek, 9, 16–17.
Google Scholar

Grodecki, W. (2003c). Polskie drogi w Argentynie. Płomyczek, 11, 16–17.
Google Scholar

Grodecki, W. (2006). Nad Mekongiem. Płomyczek, 4–6, 40–41.
Google Scholar

Grodecki, W. (2007a). Dekalog Grodeckiego. IV. Być uczciwym, koleżeńskim i przyjaznym. Magazyn Podróżników Globtroter, 08 (09), 96.
Google Scholar

Grodecki, W. (2007b). Dekalog Grodeckiego. V. Mieć umiejętności i wierzyć w siebie. Magazyn Podróżników Globtroter, 09 (10), 112.
Google Scholar

Grodecki, W. (2007c). Dekalog Grodeckiego. VIII. Chcieć żyć, czyli opanować sztukę przetrwania. Magazyn Podróżników Globtroter, 12 (13), 110.
Google Scholar

Grodecki, W. (2010). Wycieczki szkoleniowe, http://grodecki.eufrutki.net/niezapomniane_wyprawy/19780102_Wycieczki%20szkoleniowe dostęp: 2.07.2021.
Google Scholar

Grodecki, W. (2013a). Ameryka Północna, http://grodecki.eufrutki.net/aktualnosci/20100502_Ameryka_P%C3%B3%C5%82nocna dostęp: 26.06.2021.
Google Scholar

Grodecki, W. (2013b). Dzieciństwo – wspomnienia, http://grodecki.eufrutki.net/aktualnosci/20100501_Dzieci%C5%84stwo_wspomnienia dostęp: 26.06.2021.
Google Scholar

Grodecki, W. (2013c). 1500 dni samotnych wędrówek po świecie, http://grodecki.eufrutki.net/aktualnosci/20100504_1500_dni_samotnych_w%C4%99dr%C3%B3wek_po_%C5%9Bwiecie dostęp: 26.06.2021.
Google Scholar

Grodecki, W. (2013d). Moje dzieciństwo i młodość, http://grodecki.eufrutki.net/aktualnosci/20100505_Moje_dziecinstwo_i_mlodosc-wspomnienia_2013 dostęp: 26.06.2021.
Google Scholar

Grodecki, W. (2018a). Australia – kontynent zagubiony wśród mórz. Śląski Kurier WNET, 44, 10.
Google Scholar

Grodecki, W. (2018b). Doświadczenie pustyni (IV). Śląski Kurier WNET, 49, 4.
Google Scholar

Grzelak-Hodor, J. (1998), Wędrowny Ambasador. Gazeta Krakowska, 26 czerwca, 17.
Google Scholar

Kosenko A., Kusyk K. (2017). Władysław Grodecki. W: Wielcy Polscy Podróżnicy, Odkrywcy i Zdobywcy (70–74), M. Apollo, R. Lasyk, R. Rettinger (red.). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Google Scholar

Kruszyńska, A. (2008). W 30 lat z Brzeźnicy dookoła świata, Obserwator Lokalny, 19 stycznia, 21.
Google Scholar

Kuchowicz, Z. (1975). Obyczaje staropolskie XVII–XVIII wieku. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
Google Scholar

Skrężyna, K. (2012). Pierogi mogą być polską wizytówką, https://dziennikpolski24.pl/pierogi-moga-byc-polska-wizytowka/ar/3171156 dostęp: 26.06.2021.
Google Scholar

Świtała-Trybek, A. (2016). Sałatki mnicha, pierogi św. Jacka, kiełbaski z refektarza... na szlaku „świętych” smaków. Zeszyty naukowe. Turystyka i rekreacja, 1 (17), 147–166.
Google Scholar

Tomaszewska-Bolałek, M. (2018). Polish culinary paths. Przeł. M. Gendźwiłł, A. Rosiak. Warszawa: Hanami.
Google Scholar

[Brak autora] (2016). Mówisz Polska – myślisz pierogi, https://prostehistorie.com.pl/blog/mowisz-polska-myslisz-pierogi/ dostęp: 26.06.2021.
Google Scholar

(RB) Bodnar, R. (2002). Wszędzie na świecie są Polacy..., Nasza Polska, 24 (347), 19.
Google Scholar

(PS) Skrobisz, P. (2009). Idąc wśród burz i zrzucających z nóg wichrów, Nasz Dziennik, 28–29 marca, 13–15.
Google Scholar

(JSz) Szarek, J. (2000). W 300 dni dookoła świata, Droga, 23 kwietnia, 10–12.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-12-30 — zaktualizowane 2024-02-29

Wersje

Jak cytować

Grunwald, J. (2024). Pierogi kulinarną wizytówką „wędrownego ambasadora Polski” Władysława Grodeckiego. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica, (22), 49–62. https://doi.org/10.18778/1731-8025.22.04 (Original work published 30 grudzień 2023)