TOC logical branch as a tool in teaching Polish as a foreign/second/heritage language to children

Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn

doi:10.18778/0860-6587.26.18

Autor

Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Języka Polskiego, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin https://orcid.org/0000-0002-7886-5894

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.26.18

Słowa kluczowe:

narzędzia myślowe TOC, gałązka logiczna, glottodydaktyka polonistyczna, nauczanie języka polskiego jako obcego/drugiego/odziedziczonego dzieci

Abstrakt

Artykuł jest poświęcony prezentacji autorskich rozwiązań w zakresie adaptacji jednego z narzędzi myślowych TOC dla potrzeb glottodydaktyki polonistycznej, a konkretnie – w nauczaniu języka polskiego jako obcego, drugiego bądź odziedziczonego dzieci. Narzędzia myślowe TOC zostały prymarnie wypracowane dla sfery biznesu jako narzędzia do diagnozowania obszarów wymagających poprawy lub usprawnienia. Przeniesione do sfery edukacji okazały się uniwersalnymi metodami wspierania procesów poznawczych uczniów. W dotychczasowych badaniach nad możliwymi zastosowaniami metodologii TOC nie zwracano uwagi na jej wykorzystanie w działaniach glottodydaktycznych, a tymczasem narzędzia TOC wydają się przydatnym rozwiązaniem w nauczaniu języków obcych dzieci. W artykule przedstawione są propozycje wykorzystania tzw. gałązki logicznej do objaśniania reguł gramatycznych w nauczaniu języka polskiego dzieci. Omawiane narzędzie dydaktyczne może dobrze spełniać tę funkcję, ponieważ odpowiada standardom metodyki odpowiedniej w kształceniu językowym dzieci: jest atrakcyjne jako narzędzie graficzne, pokazuje struktury systemu polszczyzny w sposób przejrzysty i uporządkowany, ma walory mnemotechniczne, może być wykorzystane do gier i zabaw glottodydaktycznych, jak również pozwala na elastyczność (różnicowanie) procesu dydaktycznego.

Bibliografia

Bilbrough N., 2011, Memory Activities for Language Learning, Cambridge.
Google Scholar

Brzeziński J., 1987, Nauczanie języków obcych dzieci, Warszawa.
Google Scholar

Jagodzińska M., 2003, Rozwój pamięci dziecka w dzieciństwie, Gdańsk.
Google Scholar

Jędryka B., 2012, Język polski w polonijnej szkole. Na przykładzie badań przeprowadzonych w Clark – New Jersey, USA, Warszawa.
Google Scholar

Kamińska D., 2012, Jak bawić się i uczyć z pasją? Zastosowanie narzędzi myślowych TOC w pracy z dziećmi, Kraków.
Google Scholar

Karbowniczek J., 2012, Zintegrowana edukacja wczesnoszkolna z językiem angielskim, Warszawa.
Google Scholar

Kotorowicz-Jasińska K., Śpiewak G., 2016, Train your brain. Ideas and activities for remembering easily and revising wisely, Warszawa.
Google Scholar

Lipińska E., Seretny A., 2012, Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego na przykładzie szkolnictwa polonijnego w Chicago, Kraków.
Google Scholar

Miodunka W., 2010, Polszczyzna jako język drugi. Definicja języka drugiego, in: J. S. Gruchała, H. Kurek (eds.), Silva Rerum Philologicarum. Studia oferowane profesor Marii Strycharskiej-Brzezinie z okazji Jej jubileuszu, Kraków, pp. 233–246.
Google Scholar

Miodunka W., 2016, Glottodydaktyka polonistyczna. Pochodzenie – stan obecny – perspektywy, Kraków.
Google Scholar

ORPEG, 2019, Narzędzia TOC wspomagające procesy edukacyjne w polskiej szkole poza granicami kraju, http://www.orpeg.pl/index.php/aktalnosci-pcn/48-aktualnosci-pcn/1654-narzedzia-toc-wspomagajace-procesy-edukacyjne-w-polskiej-szkole-poza-granicami-kraju [20.04.2019].
Google Scholar

Pfeiffer W., 2001, Nauka języków obcych: od praktyki do praktyki, Poznań.
Google Scholar

Przewęda R., 1981, Rozwój somatyczny i motoryczny, Warszawa.
Google Scholar

Rokita-Jaśkow J., 2015, Spór o metodę, czyli jak najlepiej uczyć dzieci języków obcych, ”Języki Obce w Szkole”, no. 1, pp. 31–35.
Google Scholar

Schaffer H. R., 2006, Psychologia dziecka, Warszawa.
Google Scholar

Sobczyńska D., 2016, Praktyka czyni (prawie) mistrza, czyli jak uczyć po angielsku nie tylko angielskiego, ”Języki Obce w Szkole”, no. 3, pp. 105–198.
Google Scholar

Szewczuk W., 2000, Podstawy psychologii. Podręcznik akademicki, Warszawa.
Google Scholar

Szybura A., 2016, Potrzeby językowe uczniów przybywających z zagranicy w zakresie nauczania języka polskiego, ”Języki Obce w Szkole”, no. 2, pp. 99–105.
Google Scholar

Żydek-Bednarczuk U., 2015, Spotkanie kultur: komunikacja i edukacja międzykulturowa w glottodydaktyce, Katowice.
Google Scholar