Rozwój pasażerskiego transportu lotniczego w Polsce w latach 1989–2019 – jego skutki dla portów lotniczych i implikacje dla miast
DOI:
https://doi.org/10.18778/2543-9421.05.04Słowa kluczowe:
transport lotniczy, porty lotnicze, miasta, infrastruktura, turystykaAbstrakt
Artykuł przedstawia zarys najważniejszych zmian, które zaszły w polskich dużych miastach wskutek rozwoju transportu lotniczego po przemianach ustrojowych. Zmiany te miały charakter zarówno przestrzenny – dotyczyły m.in. rozbudowy infrastruktury lotniskowej i okołolotniskowej oraz układu transportowego, jak i funkcjonalny. Wzrost dostępności transportowej był istotnym czynnikiem wyboru lokalizacji firm i dużych wydarzeń, a także wpłynął na rozwój turystyki, powodując dalsze konsekwencje w postaci rozwoju infrastruktury hotelowej i nowych form zakwaterowania.
Bibliografia
ACI (Airport Council International) Europe (2004). The social and economic impact of airports in Europe. York: ACI Europe.
Google Scholar
Augustyniak, W. (2017). Analiza progów rentowności polskich regionalnych portów lotniczych. Przegląd Komunikacyjny, 12, 16–19. https://doi.org/10.35117/A_ENG_17_12_03
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.35117/A_ENG_17_12_03
Awedyk, M., Markiewicz, M., Weltrowska, J. (2013). Indywidualny City Break jako reprezentacyjny trend turystyki europejskiej w XXI w. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 304, 11–18.
Google Scholar
Bednarczyk, M., Grabińska, E. (2015). Airport competitiveness. Models and assessment methods. Kraków: Jagiellonian University Press. https://doi.org/10.4467/K9380.81/16.16.6979
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4467/K9380.81/16.16.6979
Bondaryk, P., Gruszczyński, J., Kłosowski, M., Kopański, T.J., Matusiak, W., Puchała, P., Rusiecki, M., Witkowski, R. (2018). Historia lotnictwa w Polsce. Bełchatów: Wydawnictwo Fenix.
Google Scholar
Borodako, K., Seweryn, R., Berbeka, J., Niemczyk, A., Davidson, R., Jakóbik, K. (2019). Assessment of meetings industry’s economic impact on the city of Krakow. Argumenta Oeconomica, 43 (2), 191–211. https://doi.org/10.15611/aoe.2019.2.08
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15611/aoe.2019.2.08
Button, K.J., Taylor, S. (2000). International air transportation and economic development. Journal of Air Transport Management, 6 (4), 209–222. https://doi.org/10.1016/S0969-6997(00)00015-6
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/S0969-6997(00)00015-6
Celuch, K. (2018). Impact of the events sector on the economy – case study of Poland. Economic Problems of Tourism, 44 (4), 69–81. https://doi.org/10.18276/ept.2018.4.44-07
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18276/ept.2018.4.44-07
Cieślikowski, K. (2020). Raport. Rynek turystyki biznesowej w Katowicach w 2019 r. Badanie rynkowe uczestników spotkań konferencyjnych. Katowice: Convention Bureau.
Google Scholar
Fedyk, W., Sołtysik, M., Olearnik, J., Barwicka, K., Mucha, A. (2020). How overtourism threatens large urban areas: A case study of Wroclaw, Poland. Sustainability, 12, 1783. https://doi.org/10.3390/su12051783
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3390/su12051783
Gierczak-Korzeniowska, B. (2016). Airport City Rzeszów-Jasionka – nowa przestrzeń miejska o globalnym charakterze. W: M. Osińska, I. Urbanyi-Popiołek (red.), Problemy logistyki i zrównoważonego rozwoju (s. 193–206). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki.
Google Scholar
Gierczak-Korzeniowska, B. (2020). Podmiejska Kolej Aglomeracyjna w województwie podkarpackim jako czynnik stymulujący rozwój regionu. Przegląd Komunikacyjny, 2, 97–106.
Google Scholar
Google Earth (2020). Pobrane z: https://www.google.pl/intl/pl/earth/ (15.05.2019).
Google Scholar
Graham, A. (2008). Managing airports. An international perspective. Oxford: Elsevier. https://doi.org/10.4324/9780080942667
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780080942667
Halpern, N., Brathen, S. (2011). Impact of airport on regional accessibility and social development. Journal of Transport Geography, 19, 1145–1154. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2010.11.006
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2010.11.006
Hawlena, J. (2012a). Konkurencja na rynku lotniczych przewozów pasażerskich w warunkach globalizacji. Katowice: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.
Google Scholar
Hawlena, J. (2012b). Rynek niskokosztowych przewozów lotniczych a rozwój sektora turystyki. Radom: Instytut Naukowo-Wydawniczy Spatium.
Google Scholar
Hawlena, J. (2016). Znaczenie lotniska Lublin-Świdnik w procesie rozwoju regionu. Autobusy, 12, 1574–1578.
Google Scholar
Huderek-Glapska, S. (2010). Port lotniczy w systemie transportu intermodalnego. LogForum – czasopismo internetowe, 6 (5), 47–54.
Google Scholar
Huderek-Glapska, S. (2011). Wpływ portu lotniczego na gospodarkę regionu. W: M. Rekowski, Regionalne porty lotnicze w Polsce – charakterystyka i tendencje rozwojowe (s. 193–236). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Google Scholar
Huderek-Glapska, S. (red.) (2019). Zarządzanie rozwojem portów lotniczych. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Google Scholar
Jankiewicz, J., Huderek-Glapska, S. (2016). The air transport market in Central and Eastern Europe after a decade of liberalisation – Different paths of growth. Journal of Transport Geography, 50, 45–56. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2015.06.002
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2015.06.002
Kołoś, A., Taczanowski, J., Trzepacz, P. (2012). Connecting airports with cities. Perspective for air-links development in Central Europe. Prace Geograficzne, 130, 107–129. https://doi.org/10.4467/20833113PG.12.023.0664
Google Scholar
Kowalczyk-Anioł, J. (2019a). Tourismification of the housing resources of historical inner cities. Case of Krakow. Studia Miejskie, 35, 9–25. https://doi.org/10.25167/sm.1014
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.25167/sm.1014
Kowalczyk-Anioł, J. (2019b). Hipertrofia turystyki miejskiej – geneza i istota zjawiska. Konwersatorium Wiedzy o Mieście, 4 (32), 7–18. https://doi.org/10.18778/2543-9421.04.01
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/2543-9421.04.01
Koziarski, S. (2007). Transport w Polsce. Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 12, 61–109.
Google Scholar
Kubicki, P. (2017). Wpływ studentyfikacji i turystyfikacji na społeczno-kulturową przestrzeń miasta. Miasto. Pamięć i Przyszłość, 2, 63–73. https://doi.org/10.26774/mpp.35
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.26774/mpp.35
Lijewski, T. (1986). Geografia transportu Polski. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Google Scholar
Liwiński, J. (2006). Polskie porty lotnicze w statystyce. Przegląd Komunikacyjny, 6, 8–13.
Google Scholar
Marciszewska, E., Kaliński, D. (2009). Port lotniczy jako czynnik rozwoju regionalnego. W: A. Barski, W. Fabirkiewicz, Cz. Jarosz (red.), Rozwój lotnictwa w regionach (s. 11–18). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Nowak, H., Huderek-Glapska, S. (2019). Rozwój portu lotniczego. W: S. Huderek-Glapska (red.), Zarządzanie rozwojem portów lotniczych (s. 65–123). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Google Scholar
Olipra, Ł. (2015). Dostępność usług transportu lotniczego jako czynnik lokalizacji inwestycji zagranicznych na Dolnym Śląsku. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 380, 368–382. https://doi.org/10.15611/pn.2015.380.34
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2015.380.34
Olipra, Ł. (2016). Wpływ Portu Lotniczego Wrocław na gospodarkę miasta i regionu – szacowanie i analiza wydatków pasażerów. Studia Oeconomica Posnaniensia, 4 (7), 171–193. https://doi.org/10.18559/SOEP.2016.7.9
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18559/SOEP.2016.7.9
Pancer-Cybulska, E., Olipra, Ł. (2016). Porty lotnicze jako strategiczny czynnik rozwoju regionów w świetle regionalnych dokumentów programowych. Studia Oeconomica Posnaniensia, 4 (7), 127–150. https://doi.org/10.18559/SOEP.2016.7.7
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18559/SOEP.2016.7.7
Pancer-Cybulska, E., Olipra, Ł, Cybulski, L., Surówka, A. (2014). Transport lotniczy a regionalne rynki pracy w Polsce. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Google Scholar
Pijet-Migoń, E. (2012). Zmiany rynku lotniczych przewozów pasażerskich w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.
Google Scholar
Pijet-Migoń, E. (2014). Dziesięć lat „otwartego nieba” nad Polską – implikacje dla turystyki. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 807, Ekonomiczne Problemy Turystyki, 27, 83–98.
Google Scholar
Pijet-Migoń, E. (2016). Etapy rozwoju regionalnych portów lotniczych w Polsce i innych państwach Europy Środkowo-Wschodniej po akcesji do Unii Europejskiej. Studia Oeconomica Posnaniensia, 4 (7), 30–58. https://doi.org/10.18559/SOEP.2016.7.2
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18559/SOEP.2016.7.2
Pijet-Migoń, E. (2019). Regionalne porty lotnicze w Europie Środkowo-Wschodniej po liberalizacji rynku transportu lotniczego. Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (2), 63–73. https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.19.011.11151
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.19.011.11151
Pomykała, A., Raczyński, J., Graff, M., Bużałek, T. (2019). Porty lotnicze w Polsce i ich obsługa transportowa. Technika Transportu Szynowego, 26 (4), 16–28.
Google Scholar
Rekowski, M. (red.) (2011). Regionalne porty lotnicze w Polsce – charakterystyka i tendencje rozwojowe. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Google Scholar
Rosik, P., Komornicki, T., Goliszek, S., Stępniak, M., Pomianowski, W. (2017). Trends in potential accessibility to airport in Poland (AAI Indicator). Europa XXI, 33, 67–78. https://doi.org/10.7163/Eu21.2017.33.5
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.7163/Eu21.2017.33.5
Rucińska, D., Ruciński, A. (red.) (2000). Marketing usług lotniczych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Rucińska, D., Ruciński, A. (2017). Współzależności rozwoju portów lotniczych i struktur zagospodarowania przestrzeni z uwzględnieniem stref okołolotniskowych, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 20 (2), 57–68. https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.17.011.7393
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.17.011.7393
Rucińska, D., Ruciński, A., Tłoczyński, D. (2012). Transport lotniczy. Ekonomika i organizacja. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Rydzkowski, W. (2014). Dylematy budowy portu lotniczego Gdynia-Kosakowo – próba oceny decyzji inwestycyjnej. Zeszyty Naukowe Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Gdańskiego, 50, 5–18.
Google Scholar
Sipiński, D., Cybulak, P., Plachta, K. (2016), Lotniska w Polsce Łódź Wydawnictwo Księży Młyn.
Google Scholar
Sonnenburg, F., Braun, B. (2017). Impact of airports on spatial patterns of metropolitan employment: The case study of Australia. Erdkunde, 71 (4), 287–300. https://doi.org/10.3112/erdkunde.2017.04.02
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3112/erdkunde.2017.04.02
Stangel, M. (2013). Rozwój strefy okołolotniskowej a port lotniczy – efekt synergii. Przegląd Komunikacyjny, 7, 18–25.
Google Scholar
Stangel, M. (2014). Airport City – strefa okołolotniskowa jako zagadnienie urbanistyczne. Gliwice: Helion.
Google Scholar
Szromek, A.R., Kruczek, Z., Walas, B. (2020). The attitude of tourist destination residents towards the effects of overtourism – Kraków case study. Sustainability, 12, 228. https://doi.org/10.3390/su12010228
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3390/su12010228
Tłoczyński, D. (2016). Konkurencja na polskim rynku usług transportu lotniczego. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Trzepacz, P. (red.) (2014). Polish airports in transition 2004–2013. Kraków: Institute of Urban Development.
Google Scholar
Wach-Kloskowska, M. (2020). Development of airport-related zones (the construction of the airport city) as an element of the interdependent development of airports, agglomerations and regions – Gdańsk airport case study. Journal of Regional and City Planning, 31 (2), 199–216. https://doi.org/10.5614/jpwk.2020.31.2.6
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5614/jpwk.2020.31.2.6
Walas, B. (2019). Turystyczny najem krótkoterminowy w ocenie interesariuszy lokalnych. Biuletyn KPZK, 275, 49–62.
Google Scholar
Wróbel, P. (2012). Miasto sieciowe. Airport city i aerotropolis. Architektura, 109 (1), 421–432.
Google Scholar
Zmyślony, P., Pilarczyk, M. (2020). Identification of overtourism in Poznań through the analysis of social conflicts. Studia Periegetica, 30 (2), 9–24. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.3169
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.3169
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.