Class Conflict of the Łódź Proletariat (1905–1939) according to memoirs of the Bałuty Communist Activists. Part II: Bałuty Communist Activists in the first years of Independent Poland
DOI:
https://doi.org/10.18778/2080-8313.26.10Keywords:
proletariat, workers, communism, labour movement, memoirs, Communist Party of Poland (KPP), Polish Socialist Party – Left (PPS-Lewica), Social Democracy of the Kingdom of Poland and Lithuania (SDKPiL)Abstract
The whole three-part article discusses memoirs of the communists activists as an important source about the “class war” from the 1905–1907 Revolution to the outbreak of World War II. Its second part deals with the great dilemma of the first year after the Great War: independence or social revolution? While for the older communists (veterans of 1905) the choice seemed to be quite obvious, for their younger comrades it was still time of political growth, often marked by disappontment by the country they had fought for.
No matter that the discussed texts were supposed to play role in the propaganda, they allow to see various events from the history of Łódź (e.g. strikes and demonstrations) “under the microscope” by presenting the participants’ emotions as well as (sometimes) their individual outlook and characters.
References
Archiwum Akt Nowych, Zbiór akt osobowych działaczy ruchu robotniczego (1582), sygn. 2218, b. pag.
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Łodzi, Komitet Łódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1235), seria 18, Referat ds. Działaczy Ruchu Robotniczego, sygn. 4836, 9611, 10128.
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Łodzi, Komitet Łódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1235), seria 23, Wydział Historii Partii, sygn. 10995, 11004, 11238, 11721, 11819, 11862.
Google Scholar
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie, Okręgowy Zarząd Zakładów Karnych w Lublinie 1976–1989, IPN Lu 22/794
Google Scholar
100 lat polskiego ruchu robotniczego: kronika wydarzeń, red. E. Brodzianka, Warszawa 1978.
Google Scholar
Antczak M., „Walka klasowa” łódzkiego proletariatu (1905–1939) w świetle wspomnień działaczy komunistycznych z Bałut, część I: Działalność w SDKPiL i PPS-Lewicy do chwili odzyskania niepodległości przez Polskę, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku” 2022, t. 25, s. 161–182.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/2080-8313.25.08
Miodowski A., Polityka wojskowa radykalnej lewicy polskiej 1917–1921, Białystok 2011.
Google Scholar
Rybicki Z., Rady Delegatów Robotniczych w Polsce 1918–1919, Warszawa 1962.
Google Scholar
Szczygielski Z., Tymieniecka A., Z dziejów Rad Delegatów Robotniczych w Polsce, Warszawa 1960.
Google Scholar
Wachowska B., Łódzka organizacja KPP w latach 1918–1926, Łódź 1981.
Google Scholar
Wapiński R., Pokolenia Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław 1991.
Google Scholar
Białas Z., W muzeum odbyła się prelekcja nt 100. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego w Wieluniu, „Kocham Wieluń”, 12 maja 2021 r., https://kocham.wielun.pl/kultura/2021/05/12/w-muzeum-odbyla-sie-prelekcja-nt-100-rocznicy-wybuchu-iii-powstania-slaskiego-w-wieluniu
Google Scholar
Bogusz R., Obóz dla jeńców i internowanych w Krakowie Dąbiu. Zarys historii, „Rocznik Krakowski” 2001, t. 67, s. 111–115, http://mbc.malopolska.pl/dlibra/publication?id=13440&tab=3 (dostęp: 6.12.2023).
Google Scholar
Dobosz A., Działania dywersyjne Grupy Wawelberg w III powstaniu śląskim, „Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych” 2019, R. 3, s. 4, https://www.wojsko-polskie.pl/awl/u/ac/65/ac6521e3-175f-4c82-b1ee-7551e9bd6831/3_a_dobosz_2019.pdf (dostęp: 6.12.2023).
Google Scholar
Manifest Rządu Ludowego – 1918: ignacydaszynskicom Daszyński Stowarzyszenie im Daszyńskiego daszynskistowarzyszenie Lewica stowarzyszeniedaszynski Ignacy Daszyński Stowarzyszenie Daszyńskiego Info PPS, http://daszynski-stowarzyszenie.manifo.com/manifest-rzadu-ludowego---1918 (dostęp: 6.12.2023).
Google Scholar
Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1562d&sy=1925b&kt=1&plik=508-509.jpg#zoom=1&x=0&y=0
Google Scholar
Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1562d&sy=1904&kt=2&plik=3099-3102.jpg#zoom=1&x=2001&y=1394
Google Scholar
Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1562d&sy=1896&kt=1&plik=0303-0306.jpg#zoom=1.5&x=1935&y=1861
Google Scholar
Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=2568d&sy=1932b&kt=2&plik=103-106.jpg#zoom=1.75&x=1770&y=76
Google Scholar
Rżewski A., Jak budowano pierwsze zręby… Z zapisków pierwszego komisarza ludowego w Łodzi o zaczątkach budowy państwowości polskiej w roku 1918, [w:] Dziesięć lat Odrodzonej Polski Niepodległej w życiu powiatu łódzkiego: 1918–1928. Księga pamiątkowa, red. A. Rżewski, materiał ułożył i korektę prowadził J. Wojtyński, Łódź 1928, s. 57, http://bc.wbp.lodz.pl/Content/12177/Dziesiec_lat_odrodzonej_Polski_sygPR2_351_353a.pdf (dostęp: 6.12.2023).
Google Scholar
Zieliński K., Uwiedzeni, zmanipulowani, zdesperowani? Młodzież komunistyczna w Drugiej Rzeczypospolitej 1914–1939, [w:] Metamorfozy społeczne 7. Procesy socjalizacji w Drugiej Rzeczypospolitej, red. A. Landau-Czajka, K. Sierakowska, Warszawa 2013, s. 79, http://rcin.org.pl/Content/65904/PDF/WA303_85110_9357-Metamorfozy-7_Zielinski.pdf
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.