W sprawie daty śmierci kasztelana brzezińskiego Piotra (III) Wspinka z Będkowa w 1521 roku

Łukasz Ćwikła

doi:10.18778/0208-6050.100.04

Autor

Łukasz Ćwikła Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Historii, Katedra Historii Średniowiecznej

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.100.04

Słowa kluczowe:

rodzina Wspinków herbu Wilczekosy, czyli Prus II, Piotr (III) Wspinek z Będkowa, Polska

Abstrakt

Piotr Wspinek pochodził z Będkowa, miejscowości położonej w ziemi łęczyckiej, powiecie brzezińskim. Jako pierwszy spośród przedstawicieli swojej rodziny sięgnął po urzędy ziemskie, zostając miecznikiem łęczyckim (1507–1508), chorążym większym łęczyckim (1508–1512), skończywszy na urzędzie kasztelana brzezińskiego (1512–1521). Ten ostatni gwarantował mu już miejsce w senacie. W historiografii datowano jego śmierć na 1527 r., ostatnio jednak przesunięto tę datę na 1524 r. W świetle najnowszych badań należy dokonać jeszcze jednej korekty, gdyż w 1523 r. został odnotowany w źródłach jako nieżyjący, co w konsekwencji stało się podstawą do wnikliwej analizy materiału źródłowego, która skutkowała przesunięciem daty zgonu Wspinka.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Dyplomy Gnieźnieńskie, sygn. 532. [Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie].
Google Scholar

Księgi grodzkie łęczyckie, ks. 2, 14, 20A. [Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie].
Google Scholar

Księgi grodzkie sieradzkie. Libri inscriptionum, ks. 3–4, 19. [Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie].
Google Scholar

Księgi miasta Wielunia, ks. 1. [Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie].
Google Scholar

Księgi ziemskie brzezińskie, ks. 1–2, 3–4. [Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie].
Google Scholar

Metryka Koronna, ks. 40. [Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie].
Google Scholar

Gieysztor A., Fragmenty zapisek herbowych piotrkowskich i radomskich województwa sieradzkiego XIV i XV w., „Przegląd Historyczny” 1948, t. XXXVII.
Google Scholar

Księgi sądowe łęczyckie od 1385 do 1419, cz. 1, [w:] Teki A. Pawińskiego, t. IV, Warszawa 1897.
Google Scholar

Matricularum Regni Poloniae Summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio Maximo Varsoviensi asservantur, wyd. T. Wierzbowski, cz. 4, t. II, Warszawa 1912.
Google Scholar

Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400–1508, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, przy współpracy R. Grzesika, t. I, Kraków 2004.
Google Scholar

Prawo polskie w praktyce sądowej XIV i XV wieku, [w:] Starodawne prawa polskiego pomniki z ksiąg rękopiśmiennych dotąd nieużytych, głównie zaś z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich ziemi krakowskiej, t. II, wyd. A. Z. Helcel, Kraków 1870.
Google Scholar

Atlas historyczny Polski. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku, oprac. K. Chłapowski, J. Duma, K. Follprecht, J. Laberschek, Z. Noga, M. Piber-Zbieranowska, Z. Piech, E. Rutkowska, H. Rutkowski, R. Skowron, J. Supruniuk, M. Wilska, M. Zbieranowski, red. H. Rutkowski, cz. 2 (Komentarz, Indeksy), Warszawa 2008.
Google Scholar

Atlas historyczny Polski. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku, oprac. K. Chłapowski, A. Dunin-Wąsowiczowa, S.K. Kuczyński, K. Pacuski, E. Rutkowska, S. Trawkowski, M. Wilska, red. H. Rutkowski, cz. 2 (Komentarz, Indeksy), Warszawa 1998.
Google Scholar

Chwalibińska J., Ród Prusów w wiekach średnich, Toruń 1948.
Google Scholar

Ćwikła Ł., Piotr III Wspinek z Będkowa starostą uniejowskim w 1493 roku, „Rocznik Łódzki” 2016, t. LXIV, s. 213–220.
Google Scholar

Gąsiorowski A., Kraska Jan h. Belina, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XV, Wrocław 1970, s. 204–205.
Google Scholar

Grabarczyk T., Nowak T., Migracje ludności, [w:] Wieluń. Monografia miasta, t. I, red. A. Szymczakowa, Łódź–Wieluń 2011.
Google Scholar

Korytkowski J., Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych, t. III, Gniezno 1883.
Google Scholar

Nowak T., Własność ziemska w ziemi łęczyckiej w czasach Władysława Jagiełły, Łódź 2003.
Google Scholar

Szymczak J., Dział rodzinny Wspinków z Będkowa w 1464 roku, „Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie”. Prace ofiarowane jubileuszowo Profesorowi Aleksandrowi Swieżawskiemu, „Zeszyty Historyczne” 1994 [1995], z. 2, s. 155–160.
Google Scholar

Szymczak J., O Wspinkach z Będkowa i podziale ich majątku w 1464 roku raz jeszcze, „Rocznik Łódzki” 2016, t. LXIV, s. 59–79.
Google Scholar

Szymczak J., Śladem Wspinków herbu Wilczekosy, czyli Prus II, „Herald” 1991, nr 3–4, s. 11–17.
Google Scholar

Szymczak J., Uniejów do schyłku XVI wieku, [w:] Uniejów. Dzieje miasta, red. J. Szymczak, Łódź–Uniejów 1995, s. 59–107.
Google Scholar

Szymczakowa A., Potworowscy i Piekarscy herbu Dębno w średniowieczu, [w:] Między tekstem a znakiem. Prace ofiarowane Profesor Barbarze Trelińskiej w 70 rocznicę urodzin, red. A. Jaworska, S. Górzyński, Warszawa 2013.
Google Scholar

Szymczakowa A., Urzędnicy łęczyccy i sieradzcy do połowy XV wieku, Łódź 1984.
Google Scholar

Szymczakowa A., Szymczak J., Legaty testamentowe kanonika krakowskiego Adama z Będkowa z 1451 roku dla rodziny, [w:] Księga jubileuszowa Profesora Feliksa Kiryka, red. A. Jureczko, F. Leśniak, Z. Noga, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis”, Folia 21, „Studia Historica” III, 2004, s. 421–429.
Google Scholar

Topolski J., Rozwój latyfundium arcybiskupstwa gnieźnieńskiego od XVI do XVIII wieku, Poznań 1958.
Google Scholar

Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. E. Opaliński, H. Żerek-Kleszcz, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1993.
Google Scholar

Urzędnicy województwa sandomierskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Chłapowski i A. Falniowska-Gradowska, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1993.
Google Scholar

Warężak J., Rozwój uposażenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w średniowieczu z uwzględnieniem stosunków gospodarczych w XIV i XV w., Lwów 1929.
Google Scholar

Zajączkowski S.M., O wielowioskowej własności szlacheckiej w województwie łęczyckim w XV i pierwszej połowie XVI w., „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Humanistyczno-Społeczne” 1969, Seria I, z. 60.
Google Scholar

Zajączkowski S., Zajączkowski S.M., Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku, cz. 1, Łódź 1966.
Google Scholar