The Szczecin spherules and irregular lime-ferrous concretions from the collections of the Geological Museum of the University of Szczecin and their significance for the reconstruction of sedimentation conditions in the Oligocene sea of the Szczecin area – preliminary results
DOI:
https://doi.org/10.18778/1427-9711.23.02Keywords:
Oligocene Szczecin sands, carbonate-iron concretions, the Szczecin spherulesAbstract
The Szczecin spherules and irregular lime-ferrous concretions were commonly found in the Szczecin sands associated with the marine transgression during the Lower Oligocene (Rupelian). Outcrops of these formations are known from numerous occurrences within the glaciotectonically disturbed Quaternary sediments of the Szczecin area, especially in the Warszewskie Hills. The lime-ferrous concretions, together with the co-occurring malacofauna and other macroscopic remains, contain valuable information on the environmental conditions prevailing in the Oligocene sea, as well as on the conditions of formation of the concretions themselves.
Downloads
References
Beesley P.L., Ross G.J.B., Wells A. (eds.) 1998. Mollusca the Southern Synthesis 2, Fauna of Australia 5. CSIRO Publishing, Melbourne: 1–563.
Google Scholar
Cadee M.C., Janssen A.W. 1984. Glibertturricula vervoeneni gen. et sp. nov. (Mollusca, Gastropoda, Turridae), a common species from Rupelian deposits in Belgium and Poland. Mededelingen van de Werkgroep voor Tertiaire en Kwartaire Geologie 21(4): 179–191.
Google Scholar
Cedro B., Sztajner P. 2005. Skamieniałości oligoceńskie Pomorza Zachodniego. Środowisko Przyrodnicze Wybrzeży Zatoki Pomorskiej i Zalewu Szczecińskiego (Borówka R.K., Musielak S., red.). Oficyna in Press, Szczecin, Poland, 2005: 34–37.
Google Scholar
Ciuk E. 1972. Utwory paleogeńskie w rejonie szczecińskim. Przegląd Geologiczny 20(11): 498.
Google Scholar
Ciuk E. 1983. Paleogen i podłoże mezozoiczne w otworze Goleniów IG-2 w Zielonczynie woj. szczecińskie. Przegląd Geologiczny 31(7): 415–420.
Google Scholar
Deecke W. 1907. Geologie von Pommern. Verlag von Gebrüder Borntraeger, Berlin: 1–302.
Google Scholar
Dobracki R. 1982. Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000, ark. Szczecin (228). Instytut Geologiczny, Warszawa: 1–119.
Google Scholar
Dziubińska B. 2005. Konkrecje syderytowe z warstw z Majdanu w jednostce dukielskiej. Przegląd Geologiczny 53(3): 250–251.
Google Scholar
Gaemers P.A.M. 1981. Fish otoliths from the Middle Oligocene of Siadło Górne near Szczecin, Poland and their stratigraphical importance. Mededelingen van de Werkgroep voor Tertiaire en Kwartaire Geologie 18(3): 109–126.
Google Scholar
Gortyńska S. 1962. Kilka uwag o oligocenie w Polsce zachodniej. Kwartalnik Geologiczny 6(1): 125–132.
Google Scholar
Harzhauser M., Piller W.E., Steininger F.F. 2002. Circum-Mediterranean Oligo-Miocene biogeographic evolution – the gastropods’ point of view. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 183: 103–133.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/S0031-0182(01)00464-3
Jakubowski G. 1983. Fauna oligoceńska okolic Szczecina. Przegląd Geologiczny 31(7): 428–430.
Google Scholar
Kociszewska-Musiałowa G., Kosmowska-Ceranowicz B. 1969. Charakterystyka osadów w okolicy Przecławia na południe od Szczecina. Prace Muzeum Ziemi 16: 337–353.
Google Scholar
Krumbein W.C., Garrels R.M. 1952. Origin and classification of chemical sediments in terms of pH and oxidation-reduction potentials. The Journal of Geology 60(1): 1–33.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1086/625929
Leonowicz P. 2007. Origin of siderites from the Lower Jurassic Ciechocinek Formation from SW Poland. Geological Quarterly 51(1): 67–78.
Google Scholar
Lis K., Wojtulak P., Lis G., Jelonek I. 2022. Terrigenous organic matter and formation of siderite in Bathonian ore-bearing clay formation at Gnaszyn, Poland – A petrochemical study. Annales Societatis Geologorum Poloniae 92: 295–312.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14241/asgp.2022.09
Maciąg Ł., Sztajner P. 2013. Charakterystyka tafonomiczna nagromadzeń fauny oligoceńskiej zawartej w konkrecjach piaskowcowo-wapienno-żelazistych z okolic Szczecina, z wykorzystaniem wybranych metod statystycznych. Człowiek i środowisko. Interakcje w perspektywie interdyscyplinarnej, Szczecin: 163–176.
Google Scholar
Mizerski W. 2017. Muzeum Geologiczne na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Szczecińskiego. Przegląd Geologiczny 65(8): 480.
Google Scholar
Narębski W. 1957. Mineralogia i geochemiczne warunki genezy tzw. syderytów fliszu karpackiego. Archiwum Mineralogiczne 21: 5–100.
Google Scholar
Odrzywolska-Bieńkowa E. 1967. Utwory trzeciorzędowe z otworu Szczecin IG I w świetle badań mikropaleontologicznych. Geological Quarterly 11(1): 118–130.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/001698626701100215
Odrzywolska-Bieńkowa E. 1983. Wyniki badań mikrofaunistycznych osadów rupelu w otworze Goleniów IG-2. Przegląd Geologiczny 31(7): 425–427.
Google Scholar
Odrzywolska-Bienkowa E., Pozaryska K., Martini E. 1978. Middle Oligocene microfossils from the Polish Lowlands: Their stratigraphical and paleogeographical significance. Acta Palaeontologica Polonica 23(3).
Google Scholar
Reich M. 2002. „Pecten” stettinensis, von Koenen, 1868, (Molluska: Bivalvia) aus einer „Stettiner Kugel” (Oligozän). Geschiebekunde aktuell 18(1).
Google Scholar
Schiewe M., Piotrowski A., Rydzewska U., Benedyczak R. 2023. Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000, ark. Szczecin (228). Państwowy Instytut Geologiczny, Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa: 1–67.
Google Scholar
Sindowski K.H. 1936. Sediment und Fauna von Septarienton und Stettiner Sand bei Stettin. Zentralblatt für Mineralogie, Geologie und Paläontologie (B) 5: 192–206.
Google Scholar
van den Bosch M. 1981. Elasmobranchii from limonitic sandstone of Siadło Górne near Szczecin, Poland. Mededelingen van de Werkgroep voor Tertiaire en Kwartaire Geologie 18(3): 127–131.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5553/TMD/138638782014018001001
von Koenen A. 1867. Das marine Mittel-Oligocän Nord-Deutschlands und seine Mollusken-Fauna. Erster Theil. Einleitung, Geognostische Beschreibung, Paläontologische Beschreibung der Gastropoden. Palaeontographica 16: 53–128.
Google Scholar
Wolańska H. 1962. Stratygrafia mikropaleontologiczna oligocenu Polski zachodniej. Kwartalnik Geologiczny 6(1): 149–155.
Google Scholar
Woźny E. 1962. Stratygrafia mikropaleontologiczna oligocenu Polski zachodniej. Kwartalnik Geologiczny 6(1): 134–146.
Google Scholar
Zawadzki D. 2018. Najcenniejsze naukowo zbiory Muzeum Geologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego. Opuscula Musealia (25): 135–145.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4467/20843852.OM.17.013.9610
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Funding data
-
Ministerstwo Edukacji i Nauki
Grant numbers RID/SP/0045/2024/01
