Zróżnicowanie petrograficzne piaskowców jurajskich z Jaziej Góry koło Opoczna, Polska Środkowa

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1427-9711.25.02

Słowa kluczowe:

Petrografia, riplemarki, jura dolna, piaskowiec, ostaniec denudacyjny, Wzgórza Opoczyńskie, Polska Środkowa

Abstrakt

W niniejszym artykule przeanalizowano pod kątem petrograficznym piaskowce z Jaziej Góry położonej na Wzgórzach Opoczyńskich. Pobrano 34 próbki piaskowca z 10 stanowisk (I‒X), w których przeprowadzono szczegółową analizę geochemiczną tych skał i udokumentowano paleoriplemarki na powierzchniach kopalnych warstw. Wyniki analiz składu pierwiastkowego piaskowców oraz zawartości tlenków, zgodnie z klasyfikacją Herrona z 1988 r., pozwoliły na wyodrębnienie: piaskowców żelazistych, subarkoz, litarenitów i sublitarenitów. Cechy geochemiczne i sedymentologiczne mogą wskazywać, że piaskowce te powstawały w jurze w warunkach morza płytkiego brakicznego, otulając trzon krystaliczny Gór Świętokrzyskich od północnego-zachodu.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Gierliński G., Ploch I., Sabath K., Ziaja J. 2006. Zagadkowa roślina z wczesnej jury Gór Świętokrzyskich. Przegląd Geologiczny 54(2): 139‒141.
Google Scholar

Guzik K. 2017. Możliwości wykorzystania piaskowców jurajskich północno-zachodniego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich jako kamieni architektonicznych w zależności od ich litologii. Wydawnictwo Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN: 9‒18.
Google Scholar

Herron M.M. 1988. Geochemical classification of terrigenous sands from shales from core or log data. Journal of Sedimentary Petrology 58(5): 820–829. https://doi.org/10.1306/212F8E77-2B24-11D7-8648000102C1865D
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1306/212F8E77-2B24-11D7-8648000102C1865D

Manecki A., Niewodniczański J. 1979. Rentgenowska analiza fluorescencyjna. Metody badań minerałów i skał. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa: 632‒657.
Google Scholar

Pieńkowski G. 1997. Charakterystyka sedymentologiczna jury dolnej w obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Prace PIG 153, Warszawa: 379‒382.
Google Scholar

Pieńkowski G. 2004. The epicontinental Lower Jurassic of Poland. Polish Geological Institute Special Papers 12, Warszawa: 5‒154.
Google Scholar

Skupio R. 2014. Wykorzystanie przenośnego spektrometru XRF do pomiarów składu chemicznego skał. Nafta – Gaz LXX (11). Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy, Kraków: 771‒777.
Google Scholar

Solon J., Borzyszkowski J., Bidłasik M., Richling A., Badora K., Balon J., Brzezińska-Wójcik T., Chabudziński Ł., Dobrowolski R., Grzegorczyk I., Jodłowski M., Kistowski M., Kot R., Krąż P., Lechnio J., Macias A., Majchrowska A., Malinowska E., Migoń P., Myga-Piątek U., Nita J., Papińska E., Rodzik J., Strzyż M., Terpiłowski S., Ziaja W. 2018. Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data. Geographia Polonica 91(2): 143–170. https://doi.org/10.7163/GPol.0115
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7163/GPol.0115

Ziomek J. 2001. Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000, arkusz Opoczno. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Google Scholar

www.geoportal.gov.pl
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2025-08-26

Jak cytować

Witkowski, D. (2025). Zróżnicowanie petrograficzne piaskowców jurajskich z Jaziej Góry koło Opoczna, Polska Środkowa. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica, (24), 17–24. https://doi.org/10.18778/1427-9711.25.02

Numer

Dział

Artykuły naukowe