Analiza morfometryczna węzła dolinnego Warty, Widawki i Grabi z wykorzystaniem algorytmu ISODATA
DOI:
https://doi.org/10.18778/1427-9711.16.06Słowa kluczowe:
morfologia dolin rzecznych, morfometria, numeryczny model terenu, algorytm ISODATA, Warta, Widawka, GrabiaAbstrakt
W artykule przedstawiono próbę zastosowania metod GIS do automatycznego wyznaczenia form ukształtowania terenu na obszarze węzła dolinnego tworzonego przez Wartę, Widawkę i Grabię. Podstawę analizy stanowi numeryczny model terenu wykonany w oparciu o mapy topograficzne w skali 1:10 000 oraz jego pochodne. Wykonane na podstawie cyfrowego modelu terenu mapy zostały przetworzone przy użyciu algorytmu ISODATA w celu klasyfikacji cech morfometrycznych terenu. W oparciu o pochodne numerycznego modelu terenu zostały wyznaczone formy rzeźby. Wyznaczone formy terenu zostały zaprezentowane na mapie morfometrycznej. W celu weryfikacji wydzielonych form zestawiono je ze szkicami geomorfologicznymi obszaru wykonanym podczas opracowywania szczegółowych map geologicznych. Zestawienie to potwierdziło poprawność większości wydzielonych form oraz ich znaczne zróżnicowanie przestrzenne. Różnice w powierzchniach i lokalizacji form terenu zaprezentowano w formie szeregu map.
Pobrania
Bibliografia
Bajkiewicz-Grabowska, E., Mikulski, Z., 1999. Hydrologia ogólna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 55–79.
Google Scholar
Baliński, W., Gawlik, H., 1985. Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000. Arkusz Zelów. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Google Scholar
Baliński, W., Gawlik, H., 1986. Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000. Arkusz Zelów. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 1–54.
Google Scholar
Bezkowska, G., 1993. Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000. Arkusz Zduńska Wola. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Google Scholar
Bezkowska, G., 1995. Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000. Arkusz Zduńska Wola. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 1–41.
Google Scholar
Giętkowski, T., Zachwatowicz, M., 2008. Klasyfikacja rzeźby w oparciu o pochodne Numerycznego Modelu Wysokości i jej potencjalne zastosowania w badaniach krajobrazowych. Problemy Ekologii Krajobrazu, PAEK, 1–15.
Google Scholar
Klatkowa, H., 1985. Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000. Arkusz Łask. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Google Scholar
Klatkowa, H., 1988. Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000. Arkusz Łask. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 1–59.
Google Scholar
Kondracki, J., 1994. Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 105–125.
Google Scholar
Krzemiński, T., 1997. Cechy rozwoju i zaniku lądolodu warciańskiego w środkowej Polsce. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica I, Łódź, 51–53.
Google Scholar
Krzemiński, T., Bezkowska, G., 1984. Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000. Arkusz Widawa. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Google Scholar
Krzemiński, T., Bezkowska, G., 1987. Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000. Arkusz Widawa. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 1–119.
Google Scholar
Lustig, L.K., 1969. Quantitative analysis of desert topography, [w:] Arid lands in perspective, 45–48.
Google Scholar
Ostrowski, P., Falkowski, T., 2009. Budowa geologiczna strefy korytowej Wisły warszawskiej i jej znaczenie dla związanej z korytem infrastruktury. Nauka Przyroda Technologie 3 (3), 1–6.
Google Scholar
Ostrowski, P., Falkowski, T., 2012. GIS jako narzędzie integrujące metody badań morfologii dna doliny Bugu na odcinku jego Podlaskiego Przełomu. Przegląd Naukowy – Inżynieria i Kształtowanie Środowiska 57, 151–158.
Google Scholar
Rdzany Z., 2009. Rekonstrukcja przebiegu zlodowacenia warty w regionie łódzkim. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 1–310. DOI: 10.13140/RG.2.1.4504.4965.
Google Scholar
Richling, A., (red.), 2007. Geograficzne badania środowiska przyrodniczego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Rzeszewski, M., Jasiewicz, J., 2008. Konstrukcja cyfrowych modeli rzeźby na obszarach problemowych w strefie wybrzeża, [w:] Rotnicki, K., Jasiewicz, J., Woszczyk, M., (red.), Holoceńskie przemiany wybrzeży i wód południowego Bałtyku – przyczyny, uwarunkowania i skutki. Poznań, 113–118.
Google Scholar
Sieradzka-Kasprzak, J., 2012. Wielki Atlas Świata. DAUNPOL Wydawnictwo Kartograficzne, Warszawa, 144–145.
Google Scholar
Singh, V., Dubey, A., 2012. Land Use Mapping Using Remote Sensing & GIS Techniques in Naina-Gorma Basin, Part of Rewa District, M.P., India. International Journal of Emerging Technology and Advanced Engineering, Allahab, 151–156.
Google Scholar
Szubert, M., 2007. Geoinformatyka w geomorfologii na przykładzie badań geomorfologicznych na wyżynie wieluńskiej i częstochowskiej. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji 17b, 759–768.
Google Scholar
Urbański, J., 2008. GIS w badaniach przyrodniczych. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 152–181.
Google Scholar
Wałek, G., 2013. Wykorzystanie programów Quantum GIS i Saga GIS do budowy cyfrowego modelu wysokościowego zlewni Grajcarka. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica 14, 133–144.
Google Scholar
Wieczorek, M., Żyszkowska, W., 2011. Geomorfometria – parametry morfometryczne w charakterystyce rzeźby terenu. Polski Przegląd Kartograficzny 43 (2), 130–144.
Google Scholar
Wojkowski, J., 2007. Modelowanie składników bilansów promieniowania przy wykorzystaniu GIS oraz zobrazowań teledetekcyjnych. Pamiętnik Puławski 144, 155–167.
Google Scholar