Preparing historical maps for presentation in a Geoportal

Marcin Jaskulski; Marta Nalej

doi:10.18778/1508-1117.22.08

Autor

Marcin Jaskulski Instytut Geografii Miast i Turyzmu Wydział Nauk Geograficznych Uniwersytet Łódzki
Marta Nalej Instytut Geografii Miast i Turyzmu Wydział Nauk Geograficznych Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-5182-9770

DOI:

https://doi.org/10.18778/1508-1117.22.08

Słowa kluczowe:

HGIS, geoportal, mapy historyczne, Łódź

Abstrakt

Artykuł odnosi się do trudności w szerokim dostępie do archiwalnych materiałów kartograficznych. Celem opracowania jest przedstawienie i ocena przygotowania map historycznych do prezentacji w geoportalu. Autorzy na przykładzie dwóch map z początku XX wieku, nieposiadających informacji o odniesieniu przestrzennym, prześledzili proces ich przetworzenia do postaci umożliwiającej udostępnienie w strukturach danych przestrzennych. W opisie kolejnych etapów uwzględniono aspekty teoretyczne, jak i praktyczne postępowania. Szczególną uwagę zwrócono na czynniki wpływające na dokładność wpasowania przestrzennego rzutującego na możliwości dalszego ich wykorzystania.

Bibliografia

Affek A., 2012, Kalibracja map historycznych z zastosowaniem GIS, [w:] Źródła Kartograficzne w Badaniach Krajobrazu Kulturowego, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”, 16, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, s. 48–62.
Google Scholar

ArcGIS Resource Center, http//help.arcgis.com (dostęp: 20.04.2013).
Google Scholar

Bartnik D., 2011, Lindleyowskie plany wodociągów i kanalizacji miasta Łodzi w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego, „Z Dziejów Kartografii”, 15, Warszawa, s. 137–152.
Google Scholar

Bernard L., Kanellopoulos I., Annoni A., Smits P., 2005, The European geoportal – one step towards the establishment of a European Spatial Data Infrastructure, „Computers, Environment and Urban Systems”, 29(1), s. 15–31.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0198-9715(04)00049-3

Białousz S., 2013, Dyrektywa Współnoty Europejskiej INSPIRE i ustawa o infrastrukturze informacji przestrzennej (IPP), Informacja Przestrzenna dla Samorządów Terytorialnych, 205, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
Google Scholar

Chang K.-T., 2010, Introduction to Geographic Information Systems, McGRAW HILL International Edition, 109–124.
Google Scholar

DATA.GOV, http://www.data.gov/ (dostęp: 02.01.2015).
Google Scholar

Dąbkowski S.L., Gugala M., Kula A., 2014, Wdrażanie dyrektywy INSPIRE w Polsce w aspekcie zakresu ewidencji i stanu obiektów melioracji wodnych, „Woda–Środowisko–Obszary Wiejskie, 14/2 (46), s. 35–47.
Google Scholar

Dukaczewski D., Bielecka E., 2009, Analiza porównawcza krajowych Geoportali w Europie, „Roczniki Geomatyki”, 7/6 (36), s. 35–60.
Google Scholar

Dukaczewski D., Ciołkosz-Styk A., Sochacki M., 2012, Geoportale regionalne wybranych krajów Europy – studium porównawcze, „Roczniki Geomatyki”, 10/4 (54), s. 73–97.
Google Scholar

Dygaszewicz J., 2006, Projekt GEOPORTAL. GOV. PL i jego znaczenie dla udostępniania danych Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego, „Roczniki Geomatyki” [Annals of Geomatics], 4, s. 57–72.
Google Scholar

Dyrektywa U.E., 2007, Dyrektywa 2007/3/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 roku ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE), Dz. U. UE L, 108.
Google Scholar

ESRI, 1998, ESRI Shapefile Technical Description: An ESRI White Paper, Environmental Systems Research Institute, USA.
Google Scholar

Europejski Instytut Historii im. Leibniza [Leibniz Institute of European History], 2009, http://www.ieg-maps.uni-mainz.de/ (dostęp: 03.01.2015).
Google Scholar

Gaździcki J., 2001, Leksykon Geomatyczny. Wydawnictwo „Wieś Jutra” Sp. z o.o., Warszawa, ss. 87.
Google Scholar

Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, http://geoportal.gov.pl/o-geoportalu (dostęp: 02.01.2015).
Google Scholar

Gotlib D., Iwaniak A., Olszewski R., 2007, GIS Obszary zastosowań, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 24–29.
Google Scholar

INSPIRE Geoportal, http://inspire-geoportal.ec.europa.eu/ (dostęp: 02.01.2015).
Google Scholar

Jaskulski M., Łukasiewicz G., Nalej M., 2013, Porównanie metod transformacji map historycznych, „Roczniki Geomatyki, 4(61), s. 41–57.
Google Scholar

Kosiński W., 2010, Geodezja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 315–332.
Google Scholar

Kwoczyńska B., Borowiecki A., 2010, Udostępnianie geodanych w Polsce i Turyngii w świetle dyrektywy INSPIRE, „Acta Scientiarum Polonorum. Administratio Locorum”, 9(1), s. 69–88.
Google Scholar

Łódzki Ośrodek Geodezji, 2008, InterSIT 2014, http://www.mapa.lodz.pl/start.php (dostęp: 02.01.2015).
Google Scholar

Maguire D.J., Longley P.A., 2005, The emergence of geoportals and their role in spatial data infrastructures, „Computers, Environment and Urban Systems”, 29(1), s. 3–14.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0198-9715(04)00045-6

Mierzwa W., 2002, Problem modernizacji ewidencji gruntów na terenach byłego katastru austryjackiego, „Geodezja”, 8(2), Wydawnictwa AGH, s. 323–330.
Google Scholar

OGC Open Geospatial Consortium, 2015, http://www.opengeospatial.org/ (dostęp: 06.01.2015).
Google Scholar

Osada E., Sergieieva K., 2010, O badaniu zniekształceń modeli transformacji map na podstawie elipsy Tissota, „Geodeta”, 176, s. 46–50.
Google Scholar

Park Narodowy Bory Tucholskie, 2009, Geoportal Parku Narodowego „Bory Tucholskie”, http://gis.pnbt.com.pl/ (dostęp: 02.01.2015).
Google Scholar

Pracownia Geoinformacji Historycznej, Instytut Historii KUL, 2014, http://histmap.pl/kwatermistrzostwo/ (03.01.2015).
Google Scholar

Preuss R., Dygaszewicz J., 2006, Ortofotomapa w sieci – projekt Geoportal, „Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji”, 16.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 roku w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, Dz. U., 2011, nr 263, poz. 1572.
Google Scholar

Rozporządzanie Rady Ministrów z dnia 15 października 2012 roku w sprawie państwowego systemu doniesień przestrzennych, Dz. U., 2012, poz. 1247.
Google Scholar

Surowiec S., Hopfer A., Lasota T., Zaremba S., Jaworski J., 2003, Instrukcje G-5. Ewidencja Gruntów i Budynków. Wytyczne techniczne, Główny Geodeta Kraju, Warszawa.
Google Scholar

The Department of Modern History at Ghent University, 2009, http://www.hisgis.be/start_en (dostęp: 03.01.2015).
Google Scholar

The Minnesota Population Center University of Minnesota, 2005, https://www.nhgis.org/ (dostęp: 03.01.2015).
Google Scholar

Tomlinson R., 2007, Rozważania o GIS, ESRI Press, Redlands, s. 91–110, 260–279.
Google Scholar

University of Portsmouth, A Vision of Britain through Time, 2009, http://www.vision-ofbritain.org.uk (dostęp: 03.01.2015).
Google Scholar

Urbański J., 2008, GIS w badaniach przyrodniczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gadańsk, s. 49–60.
Google Scholar

Urząd Gminy Ostrówek, System Informacji Przestrzennej Gminy Ostrówek, http://ostrowek.maps.arcgis.com/home/webmap (dotęp: 02.01.2015).
Google Scholar

Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego Departament Geodezji i Kartografii, Wydział Kartografii i Systemu Informacji Przestrzennej, 2014, Geoportal województwa łódzkiego, http://geoportal.lodzkie.pl/imap/ (dostęp: 02.01.2015).
Google Scholar

Urząd Miasta Krakowa, 2013, http://msip.um.krakow.pl (dostęp: 03.01.2015).
Google Scholar

Urząd Miasta Warszawy, 2015, http://www.mapa.um.warszawa.pl (dostęp: 03.01.2015).
Google Scholar

Ustawa z dnia 4 marca 2010 roku o infrastrukturze informacji przestrzennej, Dz. U., 2010, nr 76, poz. 489.
Google Scholar

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, 2014, Ekoportal Województwa Łódzkiego, http://www.ekoportal.wios.lodz.pl/ (dostęp: 02.01.2015).
Google Scholar

Wojskowy Instytut Geograficzny (WIG), 2013, http://polski.mapywig.org/news.php (dostęp: 03.01.2015).
Google Scholar

Wolski J., 2012, Błędy i niepewność w procesie tworzenia map numerycznych, [w:] Źródła Kartograficzne w Badaniach Krajobrazu Kulturowego, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”, 16, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, s. 15–32.
Google Scholar

Zakład Atlasu Historycznego Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, Pracownia Geoinformacji Historycznej Instytut Historii KUL, 2014, http://hgis.kul.lublin.pl/azm/pmapper-4.2.0/ (dostęp: 03.01.2015).
Google Scholar

Zachwatowicz M., 2012, Detekcja historycznych przemian pokrycia terenu z zastosowaniem logiki rozmytej, [w:] Źródła Kartograficzne w Badaniach Krajobrazu Kulturowego, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”, 16, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, s. 84–94.
Google Scholar

Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi, 2010, 85 Lat. Dzieje wodociągów i kanalizacji w Łodzi, Archiwum Państwowe w Łodzi, Łódź.
Google Scholar