Strategie rozwoju i modele biznesowe największych grup stoczniowych produkujących okręty w Unii Europejskiej
DOI:
https://doi.org/10.18778/2082-4440.34.01Słowa kluczowe:
polityka bezpieczeństwa i obrony UE, budowa okrętów wojennych, okrętowe grupy kapitałowe stoczni wojennych, współpraca i konsolidacja stoczni, stocznie wojenne, przemysł zbrojeniowyAbstrakt
Celem artykułu jest analiza strategii rozwoju i przyjętych modeli biznesowych w największych grupach kapitałowych zajmujących się budową i wyposażeniem okrętów w krajach Unii Europejskiej. Stwierdzono, że budowane okręty wojenne i ich wyposażenie stanowią największą część europejskiego przemysłu okrętowego. Przedmiotem oceny były brytyjska BAE Systems, francuska Naval Group, niemiecka TKMS, hiszpańska Navantia, SAAB Kockums w Szwecji, włoska Fincantieri oraz holenderski Damen.
Z analizy wynika, że jednym z podstawowych czynników kształtujących strategie rozwoju stoczni wojennych krajów UE jest polityka obronna i stworzone w ramach UE fundusze obronne. Zewnętrznymi czynnikami rozwoju jest także koniunktura na rynku statków wojennych. Czynniki te oraz przyjęte modele biznesowe znalazły swoje odzwierciedlenie w wielkości przychodów największych grup kapitałowych i marż zysku. Uzyskane dane wykazują na to, że kondycja finansowa tych firm nie jest stabilna. Modele biznesowe analizowanych przedsiębiorstw istotnie różnią się typami budowanych okrętów, strukturą własnościową i kapitałową. Wspólną cechą działania tych grup jest podejmowanie współpracy w realizacji projektów budowy okrętów w ramach UE oraz dążenie do konsolidowania tej produkcji w ramach dużych grup kapitałowych. Dynamika procesów konsolidacyjnych jest jednak stosunkowo niska i istnieje zagrożenie, że konkurencyjność stoczni wojennych może być niewystarczająca wobec agresywnych działań stoczni azjatyckich.
Bibliografia
Association of Europe (2020), The Aerospace and Defence Industries Association of Europe, 2020 Facts & Figures, https://asd-europe.org/sites/default/files/atoms/files/ASD_FactsFigures_2020.pdf (data dostępu: 18.03.2021).
Google Scholar
Bellais R. (2017), Against the odds: The evolution of the European naval shipbuilding industry, „The Economics of Peace and Security Journal”, 12(1). https://doi.org/10.15355/epsj.12.1.5
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15355/epsj.12.1.5
Birkler J. et al. (2005), Differences between military and commercial shipbuilding: implications for the United Kingdom’s Ministry of Defence, RAND Corporation, RAND National Security Research Division.
Google Scholar
Calcara A. (2018), Cooperation and conflict in the European, defence-industrial field: the role of relative gains, „Defence Studies”, 18(4). https://doi.org/10.1080/14702436.2018.1487766
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/14702436.2018.1487766
Chuter A. (2021), New UK naval shipbuilding strategy prizes keeping foreign yards out, Defense News, https://www.defensenews.com/global/europe/2021/03/23/new-uk-naval-shipbuilding-strategy-prizes-keeping-foreign-yards-out/ (data dostępu: 10.05.2021).
Google Scholar
EDA (2016), EU naval industry in good shape but more R&T investment needed, study says. [w:] Global Strategy – What’s next for defence?, https://eda.europa.eu/docs/default-source/eda-magazine/edm11singlewebmedres (data dostępu: 11.11.2020).
Google Scholar
EDA (2021), Eda to support „European Patrol Corvette” PESCO project, https://eda.europa.eu/news-and-events/news/2021/01/04/eda-to-support-european-patrol-corvette-pesco-project (data dostępu: 10.05.2021).
Google Scholar
EDA Europe (2016), Study on Industrial and Technological Competences in the Naval Sector, Executive Summary, https://www.eda.europa.eu/docs/de-fault-source/procurement/fns2-final-executive-summary.pdf (data dostępu: 10.03.2021).
Google Scholar
European Commission (2019), Communication From The Commission To The European Parliament, The European Council, The Council, The European Economic And Social Committee And The Committee Of The Regions, European Defence Action Plan.
Google Scholar
European Parliament (2021), 9 Europe as a stronger global actor / up to € 27 bn., https://www.europarl.europa.eu/legislative-train/api/stages/report/current/theme/europe-as-a-stronger-global-actor/file/review-of-the-european-neighbourhood-policy (data dostępu: 15.02.2021).
Google Scholar
Financial report Naval Group (2020), https://www.naval-group.com (data dostępu: 7.05.2021).
Google Scholar
Fincantieri, Fincantieri Naval Vessels (2016), https://www.fincantieri.com/globalassets/prodotti-servizi/navi-militari/fincantieri-naval-vessels-brochure.pdf (data dostępu: 7.10.2020).
Google Scholar
The Frost & Sullivan (2017), Global Naval Shipbuilding Market, Forecast to 2026, https://store.frost.com/global-naval-shipbuilding-market-forecast-to-2026.html (data dostępu: 15.03.2021).
Google Scholar
Guillou H. (2020a), Military naval industry: the urgent need for European consolidation, Fondation Robert Schuman, https://www.robert-schuman.eu/en/european-interviews/0099-military-naval-industry-the-urgent-need-for-european-consolidation (data dostępu: 13.04.2021).
Google Scholar
Guillou H. (2020b), Naval Group: the international market and European industrial consolidation, European Defence Review, Fincantieri, Naval Group, Naviris (data dostępu: 12.10.2020).
Google Scholar
Hanel D. (2020), Consolidation potential of European naval shipbuilding, Europäische Sicherheit & Technik, ES&T Technical Papers, https://esut.de/en/2020/10/fachbeitraege/23018/konsolidierungspotenziale-des-europaeischen-marineschiffbaus/ (data dostępu: 13.04.2021).
Google Scholar
Imarc (2020), Warship and Naval Vessels Market: Global Industry Trends, Share, Size, Growth, Opportunity and Forecast 2020–2025, https://www.imarcgroup.com/warship-naval-vessels-market (data dostępu: 16.02.2021).
Google Scholar
Karremann J. (2020), Konsolidierung der Meeresindustrie in der nördlichen Hälfte Europas. Sicherheit & Technik, ES&T Technical Papers, https://esut.de/2020/10/fachbeitraege/22390/konsolidierung-der-meeresindustrie-in-der-noerdlichen-haelfte-europas/ (data dostępu: 13.04.2021).
Google Scholar
Kington T. et al. (2018), For Europe, it’s naval business as usual, Defence News, https://www.defensenews.com/global/europe/2018/10/21/for-europe-its-naval-business-as-usual/ (data dostępu: 12.10.2020).
Google Scholar
Kulkarni P.R. (2015), Review of Global Naval Shipbuilding Trends and Lessons for Indian Shipbuilding Industry, „Maritime Affairs, National Maritime Foundation”, 11(1). https://doi.org/10.1080/09733159.2015.1027076
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/09733159.2015.1027076
Mackenzie C. (2020), „Europeans don’t have a choice”: Naval Group boss pushes for shipyard consolidation, Defence News, https://www.defensenews.com/industry/2020/02/21/europeans-dont-have-a-choice-naval-group-boss-pushes-for-shipyard-consolidation/ (data dostępu: 13.04.2021).
Google Scholar
Mordor Intelligence (2020), Europe Naval Vessels Market – Growth, Trends, COVID-19 Impact, and Forecasts (2021–2026), https://www.mordorintel-ligence.com/industry-reports/europe-naval-vessels-market (data dostępu: 13.05.2021) .
Google Scholar
Naval Group (2020), Power at SEA, https://www.naval-group.com/en/group/en-profil/presentation/ (data dostępu: 12.10.2020).
Google Scholar
Naval Vessels Market – Growth, Trends, COVID-19 Impact, and Forecasts (2021– 2027), Mordor Intelligence 2020.
Google Scholar
Navantia, https://www.navantia.es/en/information-for-contractors/ (data dostępu: 7.10.2021).
Google Scholar
Naviris, We are Naviris, https://www.naviris.com/ (data dostępu: 11.04.2021).
Google Scholar
Orbis (2020), https://orbis.bvdinfo.com/ (data dostępu: 24.12.2020).
Google Scholar
Renaud B. (2017), Against the odds: The evolution of the European naval shipbuilding industry, „The Economics of Peace and Security Journal, EPS Publishing”, 12(1). https://doi.org/10.15355/epsj.12.1.5
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15355/epsj.12.1.5
Rogala-Lewicki A. (2017), Integracja europejskiego przemysłu obronnego, „Przegląd Geopolityczny”, 19.
Google Scholar
Smit W.A. et al. (2001), Naval Shipbuilding in Europe [w:] Elsner W. (red.), International Restructuring and Conversion of the Arms Industries and the Military Sector. Industrial, Regional and Sociocultural Aspects. Proceedings of the International Conversion Conference Bremen.
Google Scholar
Sprenger S. (2020), You need two to tango: Naval Group CEO Hervé Guillou on business in Europe and Down Under, Defence News, https://news.yahoo.com/two-tango-naval-group-ceo110430671.html?guccounter (data dostępu: 12.10.2020).
Google Scholar
TKMS – Thyssen Krupp Marine System, https://www.thyssenkrupp-marinesystems.com/en/portfolio.html (data dostępu: 5.05.2021).
Google Scholar
Wilczyński P.L. (2015), Rozmieszczenie europejskiego przemysłu stoczniowego w branży zbrojeniowej, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, 29(1): 138–161.
Google Scholar
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.