Bezpieczeństwo energetyczne Polski w latach 2010–2016 w świetle prostego modelu importu netto

Honorata Nyga-Łukaszewska

doi:10.18778/2082-4440.24.01

Autor

Honorata Nyga-Łukaszewska Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Kolegium Gospodarki Światowej

DOI:

https://doi.org/10.18778/2082-4440.24.01

Słowa kluczowe:

bezpieczeństwo energetyczne, terms of trade, import energii

Abstrakt

Zagadnienia związane z rynkiem energii są istotnym elementem polityki gospodarczej każdego kraju. Jednym z nich jest kwestia bezpieczeństwa energetycznego. Studia literaturowe wskazują na bogactwo wysiłków definiujących to zjawisko. Przedmiotem szczególnej analizy w tekście jest jego klasyczne ujęcie, w którego centrum zainteresowania znajdują się szoki cenowe na rynkach paliw. Z powodu silnego uzależnienia Polski od importowanych paliw (ropy naftowej i gazu ziemnego) zasadne wydaje się podjęcie badania, którego celem byłoby określenie wpływu zmian cen importowanych surowców na PKB. Analiza obejmuje lata 2010–2016, a w badaniu korzysta się z prostego modelu importu netto autorstwa Banku Światowego. Przeprowadzona analiza pokazuje, że każdy okres wzrostu cen energii na rynkach międzynarodowych wiązał się z pogorszeniem terms of trade (towarowych), zaś spadek – z ich poprawą. Dlatego spadek terms of trade dla Polski w latach 2010–2014 przełożył się na spadek PKB o 0,1–0,2%.

Bibliografia

Alistair H., Steve A. (2009), National and EU-Level Estimates of Energy Supply Externalities, nr 186/April, CEPS Policy Brief, http://aei.pitt.edu/10815//1/1834–1.pdf (data dostępu: 30.01.2018).
Google Scholar

Bernstein M., Griffin J. (2006), Regional Differences in the Price-Elasticity of Demand for Energy, National Renewable Energy Laboratory, Santa Monica, CA.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2172/877655

BP (2017), BP Statistical Review of World Energy.
Google Scholar

Budnikowski A. (2006), Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar

Charap J., Silva A. da, Rodriguez P. (2013), Energy Subsidies and Energy Consumption – A Cross-Country Analysis, „IMF Working Paper”, nr 13/112.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5089/9781484367247.001

Checchi A., Behrens A., Egenhofer Ch. (2009), Long-Term Energy Security Risks for Europe: A Sector-Specific Approach, „CEPS Working Document”, nr 309.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.1334620

Cherp A., Jewell J. (2014), The concept of energy security: Beyond the four As, „Energy Policy”, nr 75.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2014.09.005

Davis M., Piontkivsky R., Pindyuuk O., Ostojic D. (2005), Ukraine – The impact of higher natural gas and oil prices, „Working Paper”, Washington, World Bank, nr 38602, http://documents.worldbank.org/curated/en/838301468173971844/Ukraine-The-impact-of-higher-natural-gas-andoil-prices (data dostępu: 30.01.2018).
Google Scholar

Frei Ch. (2004), The Kyoto Protocol – a victim of supply security? or: if Maslow were in energy politics, „Energy Policy”, nr 32.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2003.12.012

Garcia-Gusano D., Iribarren D., Garrain D. (2017), Prospective analysis of energy security: A practical lice-cycle approach focused on renewable power generation and oriented towards policy-makers, „Applied Energy”, nr 190.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2017.01.011

GUS (2016), Energia 2016, Główny Urząd Statystyczny, https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5485/1/4/1/energia2016.pdf (data dostępu: 30.01.2018).
Google Scholar

Huntington H. (2004), Shares, gaps and the economy’s response to oil disruptions, „Energy Economics”, nr 26(3).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.eneco.2004.04.013

IEA (1999), World Energy Outlook 1999. Looking at Energy Subsidies: Getting the Prices Right, Paris, IEA, www.worldenergyoutlook.org/media/weowebsite/2008-1994/weo1999.pdf (data dostępu: 30.01.2018).
Google Scholar

IEA (2017), Energy Policies of IEA Countries. Poland 2016 Review, Paris, www.iea.org/publications/freepublications/publication/Energy_Policies_of_IEA_Countries_Poland_2016_Review.pdf (data dostępu: 30.01.2018).
Google Scholar

Knox-Hayes J., Brown M., Sovacool B., Wang Y. (2013), Understanding attitudes toward energy security: Results of a cross-national survey, „Global Environmental Change, nr 23.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2013.02.003

Kruyt B., Vuuren D. van, de Vries H., Groenenberg H. (2009), Indicators for energy security, „Energy Policy”, nr 37.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2009.02.006

Liu G. (2004), Estimating Energy Demand Elasticities for OECD Countries A Dynamic Panel Data Approach, Discussion Papers.
Google Scholar

Mork K., Hall R. (1979), Energy Prices, Inflation, and Recession, 1974–1975, „NBER Working Paper”, nr 369, www.nber.org/papers/w0369.
Google Scholar

NBP (2015), Międzynarodowy handel usługami w 2014 r., www.nbp.pl/statystyka/dwn/mhu-info.pdf (data dostępu: 30.01.2018).
Google Scholar

NETTG.PL (2017), Górnictwo: afera z importem od Putina, czy tylko medialna burza?, http://nettg.pl/news/143511/gornictwo-afera-z-importem-od-putina-czy-tylko-medialna-burza (data dostępu: 30.01.2018).
Google Scholar

Nyga-Łukaszewska H. (2018), Bezpieczeństwo energetyczne: u źródeł chaosu semantycznego (w:) Gryz J., Podraza A., Ruszel M. (red.), Bezpieczeństwo energetyczne. Koncepcje – wyzwania – interesy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

OECD (2018), Crude oil import prices (indicator), DOI: 10.1787/9ee0e3ab-en.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1787/9ee0e3ab-en

Rocznik Handlu Zagranicznego Polski 2013, Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar

Rocznik Handlu Zagranicznego Polski 2016, Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar

Rocznik Handlu Zagranicznego Polski 2017, Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar

Sauter R., Awerbuch S. (2003), Oil price volatility and economic activity: A survey and literature review, IEA Research Paper.
Google Scholar

Sumskis V. (2015), Economic implications of energy security in the short run, „Ekonomika”, nr 94 (3).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15388/Ekon.2015.3.8791

Wright P. (2005), Liberalisation and the security of gas supply in the UK, „Energy Policy”, nr 33.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2004.04.022