Nadodrze Tadeusza Różewicza. O reportażu "Most płynie do Szczecina"

Wojciech Browarny

doi:10.18778/2299-7458.02.04

Autor

Wojciech Browarny Uniwersytet Wrocławski, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Historii Literatury Polskiej po 1918 r.

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.02.04

Słowa kluczowe:

Nadodrze, Śląsk, geopolityka, idea zachodnia, naród kulturowy, polonizacja, nowoczesność

Abstrakt

Artykuł ten przedstawia problemy polskiej tożsamości, świadomości kulturowej i refleksji nad zmianami cywilizacyjnymi po 1945 roku, związane z przesunięciem państwa polskiego na ziemie nad Odrą i Bałtykiem, polonizacją dawnych terenów niemieckich oraz historycznym i politycznym dyskursem uzasadniającym ich przejęcie. Tadeusz Różewicz jako reportażysta nie tylko opisywał – od czasu wyprawy odrzańską barką z Koźla do Szczecina w 1947 roku – kolonizację „poniemieckiego” Nadodrza, ale diagnozował także narodziny nowej indywidualnej i społecznej tożsamości mieszkańców tego pogranicznego obszaru, dostrzegając ścierające się tutaj narracje historii, biografii i literatury narodowej oraz nakładające się ślady różnych kultur i pamięci.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Augé Marc, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, przeł. Roman Chymkowski, Warszawa 2010, s. 53
Google Scholar

Bakuła Bogusław, Między wygnaniem a kolonizacją. O kilku odmianach polskiej powieści migracyjnej w XX wieku (na skromnym tle porównawczym), [w:] Narracje migracyjne w literaturze polskiej XX i XXI wieku, red. Hanna Gosk, Kraków 2012, s. 173
Google Scholar

Diariusz kultury polskiej 1947, oprac. Piotr Grzegorczyk, „Twórczość” 1948, nr 12, s. 124
Google Scholar

Grad Mieczysław, Budujemy jednolitą kulturę narodową, „Pokolenie” 1948, nr 1, s. 5
Google Scholar

Koźniewski Kazimierz, Żywioły. Rzecz o Ziemiach Zachodnich Rzeczypospolitej, Poznań 1948
Google Scholar

Lewy, O ożywienie życia literackiego Śląska, „Trybuna Robotnicza” 1947, nr 42 (713) z 11 lutego 1947 r., s. 7
Google Scholar

Mikulski Tadeusz, Temat Wrocław. Szkice śląskie, Wrocław 1975, s. 246
Google Scholar

Nawrocki Witold, Trwanie i powrót. Szkice o literaturze Ziem Zachodnich, Poznań 1969, s. 84
Google Scholar

Osmańczyk Edmund, Na pobojowisku, „Odrodzenie” 1945, nr 20, s. 1
Google Scholar

Ossowski Stanisław, O ojczyźnie i narodzie, Warszawa 1984, s. 43
Google Scholar

Propagowanie idei zachodniej w społeczeństwie, „Trybuna Robotnicza” 1947, nr 40 (711), z dnia 9 lutego 1947 r., s. 3
Google Scholar

Rath Ludwik, Geneza „szklanych domów” Żeromskiego, „Ruch Literacki” 1930, nr 10, s. 313
Google Scholar

Rewers Ewa, Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Kraków 2005, s. 262–265
Google Scholar

Skowron Eryk, Nie chcemy być Ślązakami, „Odra” 1946, nr 6–7 (17–18) z dn. 25 marca 1946, s. 9
Google Scholar

Strauchold Grzegorz, Odra magiczna, czyli polskie fascynacje rzeką w drugiej połowie lat czterdziestych XX w., „Pamięć i Przyszłość” 2012, nr 2 (16)
Google Scholar

Strauchold Grzegorz, Ziemie Zachodnie – pojęcie z zakresu geografii historycznej (studium poglądów od połowy XIX w. do 1945 r.), [w:] Ziemie Zachodnie – historia i perspektywy, red. Wojciech Kucharski i Grzegorz Strauchold, Wrocław 2011
Google Scholar

Thum Gregor, Obce miasto. Wrocław 1945 i potem, przeł. Małgorzata Słabicka, Wrocław 2008, s. 236–238, 253
Google Scholar

Tumolska Halina, Mitologia Kresów Zachodnich w pamiętnikarstwie i beletrystyce polskiej (1945-2000). Szkice do dziejów kultury pogranicza, Toruń 2007, s. 31–32
Google Scholar

Wegner Tadeusz, O wzmożenie pracy polityczno-wychowawczej i umocnienie więzi ZMP z masami młodzieży. XII Plenum Zarządu Głównego Związku Młodzieży Polskiej, Warszawa, 6–7 czerwca 1953, Warszawa 1953, s. 19
Google Scholar