Pochówek dziecięcy kultury przeworskiej z młodszego okresu przedrzymskiego ze stanowiska Kobyla Miejska 14, gm. Szadek

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6034.38.09

Słowa kluczowe:

grób, kultura przeworska, młodszy okres przedrzymski

Abstrakt

Miejsce, na którym zlokalizowane jest stanowisko, od dłuższego czasu ulegało zniszczeniu na skutek niekontrolowanego wybierania piasku na potrzeby okolicznych mieszkańców. W 2020 r. natrafiono na pozostałości grobu ludności kultury pomorskiej. Celem prac terenowych było określenie stopnia zniszczenia cmentarzyska oraz uchwycenie jego zasięgu. W takcie sondażowych badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku zarejestrowano m.in. jeden pochówek kultury przeworskiej. Przeprowadzono także badania za pomocą wykrywacza metali, jednak nie pozyskano zabytków, które można byłoby wiązać ze wspomnianą kulturą.

Zarys prezentowanego obiektu nie był wyraźnie czytelny na tle piaszczystego calca. W momencie odkrycia naczynie nie było zachowane w całości, a zapinka znajdowała się między fragmentami ceramiki. Silnie skorodowana fibula prawdopodobnie była pierwotnie umieszczona wewnątrz kubka pełniącego rolę pojemnika na przepalone szczątki. Zarówno naczynie, ze względu na cechy mikromorfologiczne – pogrubiony brzeg bez facetowania oraz wałeczkowate ucho, jak żelazna zapinka nawiązująca do typu B według Kostrzewskiego i grupy 18 według Gebharda, datowane są na fazę A2 młodszego okresu przedrzymskiego.

Zaprezentowany grób może być jedyną pozostałością przestrzeni grzebalnej ludności kultury przeworskiej lub jednostkowym pochówkiem dziecka zlokalizowanym poza cmentarzyskiem lub na jego obrzeżach. W sąsiedztwie nekropolii znajdować się musiała osada, która charakteryzowała się dogodnym położeniem na tle sieci hydrograficznej.

Bezpowrotnie utracone i zniszczone materiały kultury przeworskiej mogły się przyczynić do lepszego poznania osadnictwa przeworskiego w tym rejonie, zwłaszcza w okresie młodszoprzedrzymskim, z którego źródła są słabiej reprezentowane niż te z pierwszych wieków naszej ery.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Antosik Ł. (2020), Kobyla Miejska, stan. 14, gm. Szadek, pow. zduńskowolski, woj. łódzkie, Register Card of the Land Archaeological Monument (a manuscript in the WUOZ archive in Łódź).
Google Scholar

Antosik Ł. (2020a), Wyniki sondażowych badań archeologicznych w miejscowości Kobyla Miejska, dz. 207, stanowisko 14, AZP 67-47, gm. Szadek, pow. zduńskowolski, woj. łódzkie (a manuscript in the WUOZ archive in Łódź).
Google Scholar

Bokiniec E. (2008), Kultura oksywska na ziemi chełmińskiej w świetle materiałów sepulkralnych, Muzeum Okręgowe, Toruń.
Google Scholar

Czarnecka K. (1990), Struktura społeczna ludności kultury przeworskiej, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
Google Scholar

Czyż J., Forysiak J. (2001), Budowa geologiczna i rozwój rzeźby okolic Szadku, “Biuletyn Szadkowski”, 1, p. 91–100, https://doi.org/10.18778/1643-0700.01.08
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1643-0700.01.08

Dąbrowska T. (1973), Cmentarzysko kultury przeworskiej w Karczewcu, pow. Węgrów, “Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne”, 2, p. 383–530.
Google Scholar

Dąbrowska T. (1988), Wczesne fazy kultury przeworskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Dąbrowska T. (2008), Młodszy okres przedrzymski na Mazowszu i zachodnim Podlasiu. Zarys kulturowo-chronologiczny, Państwowe Muzeum Archeologiczne, Warszawa.
Google Scholar

Dobrzycki M. (2020), Kobyla Miejska, gm. Szadek, pow. zduńskowolski, woj. łódzkie, stan. 4, AZP 67-47/87, Register Card of the Land Archaeological Monument (a manuscript of the WUOZ archive in Łódź).
Google Scholar

Domański G. (1975), Studia z dziejów środkowego Nadodrza III–I w. p.n.e., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Google Scholar

Gebhard R. (1991), Die Fibeln aus dem Oppidum von Manching, F. Steiner, Stuttgart (Ausgrabungen in Manching, 14).
Google Scholar

Godłowski K. (1985), Przemiany kulturowe i osadnicze w południowej i środkowej Polsce w młodszym okresie przedrzymskim i okresie rzymskim, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków.
Google Scholar

Godon K. (1986), Grzybów-Wolniaki, gm. Szadek, woj. sieradzkie, stan. 1, AZP 67-47/10, Register Card of the Archaeological Site (WUOZ archive in Łódź).
Google Scholar

Grygiel M. (2018), Chronologia przemian kulturowych w dobie przełomu starszego i młodszego okresu przedrzymskiego na Niżu Polskim, Fundacja Badań ¬Archeologicznych Imienia Profesora Konrada Jażdżewskiego; Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne, Łódź.
Google Scholar

Grygiel M., Grygiel R., Stasiak W. (2019), Gola pod Jarczewem w pradziejach, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi, Łódź.
Google Scholar

Kaszewska E. (1975), Kultura przeworska w Polsce Środkowej, “Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna”, 22, p. 194–252.
Google Scholar

Kobyliński Z. (2009), Konserwacja zapobiegawcza dziedzictwa archeologicznego: wprowadzenie do problematyki, “Ochrona Zabytków” 62.3 (246), p. 77–104.
Google Scholar

Kondracki J. (2000), Geografia fizyczna Polski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Kostrzewski J. (1919), Die ostgermanische Kultur der Spätlatènezeit, Curt Kabitzsch, Leipzig–Würzburg (Mannus-Bibliothek, 18).
Google Scholar

Maciałowicz A. (2006), Cmentarzysko kultury przeworskiej z młodszego okresu przedrzymskiego w Suchodole, pow. Sochaczewski, “Wiadomości Archeologiczne”, 58, p. 283–369.
Google Scholar

Madyda-Legutko R., Rodzińska-Nowak J., Zagórska-Telega J. (2004), Pochówki dzieci z cmentarzyska kultury przeworskiej w Opatowie, stan. 1, woj. śląskie – próba interpretacji, [in:] W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (ed.), Dusza maluczka a strata ogromna, Poznań (Funeralia Lednickie. Spotkanie, 6), p. 199–215.
Google Scholar

Mistewicz A., Maciałowicz A., Woźniak A. (2021), Dąbek, stan. 9 – nekropola kultury przeworskiej i wielbarskiej na północnym Mazowszu, Wydział Archeologii Uniwersytet Warszawski, Warszawa (Światowit Supplement Series B: Barbaricum, 14).
Google Scholar

Muzolf B. (2009), Wyniki ratowniczych badań wykopaliskowych wielokulturowego stanowiska 1 w Kobielicach, gm. Zakrzewo, [in:] W. Świętosławski (ed.), Archeologiczne badania ratownicze nad Bachorzą, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź (Acta Archaeologica Lodziensis, 55), p. 7–100.
Google Scholar

Nowak A. (2001), Zasoby a jakość wód powierzchniowych gminy Szadek, “Biuletyn Szadkowski”, 1, p. 101–110, https://doi.org/10.18778/1643-0700.01.09
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1643-0700.01.09

Sobucki A., Woźniak Z. (2004), Nowe materiały o cechach jastorfskich z Wielkopolski, [in:] H. Machajewski (ed.), Kultura jastorfska na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Poznań, p. 199–214.
Google Scholar

Solon J., Borzyszkowski J., Bidłasik M., Richling A., Badora K., Balon J., Brzezińska-Wójcik T., Chabudziński Ł., Dobrowolski R., Grzegorczyk I., Jodłowski M., Kistowski M., Kot R., Krąż P., Lechnio J., Macias A., Majchrowska A., Malinowska E., Migoń P., Myga-Piątek U., Nita J., Papińska E., Rodzik J., Strzyż M., Terpiłowski S., Ziaja W. (2018), Physico-geographical mesoregions of Poland. Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data, “Geographia Polonica”, 91.2, p. 143–168, https://doi.org/10.7163/GPol.0115
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7163/GPol.0115

Strobin A. (2011), Ceramika naczyniowa kultury oksywskiej, Biblioteka Telgte Wydawnictwo, Roman Bąk; Instytut Archeologii Uniwersytetu Gdańskiego, Poznań–Gdańsk.
Google Scholar

Urbaniak A. (2004), Z badań nad okresami przedrzymskim, rzymskim i wędrówek ludów w Polsce Środkowej, “Acta Geographica Lodziensia”, 88, p. 119–126.
Google Scholar

Urbański M. (2003), O znaleziskach archeologicznych na terenie powiatu zduńskowolskiego, “Na Sieradzkich Szlakach”, 1–4 (67), p. 2–7.
Google Scholar

Zagórska-Telega J. (2019), Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej nadliswarciańskiego regionu osadniczego w młodszym i późnym okresie rzymskim, Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, Kraków.
Google Scholar

Żółkiewski M. (2008), Kilka uwag o pochówkach dzieci, na przykładzie grobów z cmentarzyska kultury przeworskiej w Marcjanowie, pow. Turek, stan. 2, [in:] J. Skowron, M. Olędzki (ed.), Kultura przeworska. Odkrycia – interpretacje – hipotezy, Uniwersytet Łódzki. Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych, Katedra Badań Wschodu, Łódź, p. 243–258.
Google Scholar

Opublikowane

2023-12-19

Jak cytować

Antosik, Łukasz, & Piotrowska, M. (2023). Pochówek dziecięcy kultury przeworskiej z młodszego okresu przedrzymskiego ze stanowiska Kobyla Miejska 14, gm. Szadek. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica, (38), 175–188. https://doi.org/10.18778/0208-6034.38.09

Numer

Dział

Articles