Rota Mikołaja Sieniawskiego z 1557 roku
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6034.36.16Słowa kluczowe:
zaciężni, kawaleria, XVI wiek, Mikołaj Sieniawski, Polska, wojskoAbstrakt
W artykule tym omówiona została struktura i uzbrojenie konnego oddziału zacieżnego dowodzonego przez hetmana polnego koronnego Mikołaja Sieniawskiego (1489–1569). Praca ta powstała w oparciu o rejestr 200-konnej roty spisany 3 sierpnia 1557 r. pod Terembowlą. Pod względem posiadanego uzbrojenia można wyróżnić trzy kategorie żołnierzy: husarzy, kopijników i kozaków. Najliczniej reprezentowana była ta pierwsza grupa. Ponadto w rejestrze odnotowano pachołków oraz bębniarza. Oddział zwerbowano w celu odparcia najazdu tatarów, do którego jednak nie doszło.
Pobrania
Bibliografia
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie. Archiwum Skarbu Koronnego. Oddział 85. 61: 4–9v.
Google Scholar
Arct M. (1921), Słownik wyrazów obcych: 25.000 wyrazów, wyrażeń, zwrotów i przysłów cudzoziemskich używanych w mowie potocznej i w prasie polskiej, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa.
Google Scholar
Bokhan Yu.M. (2008), Vayskovaya sprava ў Vyalіkіm knyastve Lіtoўskіm u drugoy palove XIV – kantsy XVI st., Minsk.
Google Scholar
Bołdyrew A. (2005), Produkcja i koszty uzbrojenia w Polsce XVI wieku, Wydawnictwo Neriton, Warszawa.
Google Scholar
Bołdyrew A. (2011), Piechota zaciężna w Polsce w pierwszej połowie XVI wieku, Wydawnictwo Neriton, Warszawa.
Google Scholar
Bołdyrew A. (2016), Equus Polonus. Koń w wojsku polskim w XVI wieku, Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Filia, Piotrków Trybunalski.
Google Scholar
Bołdyrew A. (2017), The Bow in the Borderland in the 16th century, „Fasciculi Arecheologiae Historicae”, 30, s. 11–17, https://doi.org/10.23858/FAH30.2017.001
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.23858/FAH30.2017.001
Bołdyrew A. (2019), Przemiany uzbrojenia wojska polskiego na przełomie średniowiecza i nowożytności (1454–1572) jako przejaw (r)ewolucji militarnej, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, 80, s. 113–138, https://doi.org/10.12775/RDSG.2019.04
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12775/RDSG.2019.04
Bołdyrew A., Grabarczyk T. (w druku), Uzbrojenie roty kozackiej Bernarda Pretwicza w 1557 roku, Kijów.
Google Scholar
Bołdyrew A., Łopatecki K. (2020), Polish Way: The Light Cossack Cavalry in the Era of Military Revolution, „Vestnik of Saint Petersburg University. History”, 65.3, s. 683–709, https://doi.org/10.21638/11701/spbu02.2020.301
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.21638/11701/spbu02.2020.301
Brückner A. (1927), Słownik etymologiczny języka polskiego, Nakł. Krakowskiej Spółki Wydaw., Kraków.
Google Scholar
Górski K. (1894), Historya jazdy polskiej, Księgarnia Spółki Wydawniczej Polskiej, Kraków.
Google Scholar
Grabarczyk T. (2015), Jazda zaciężna Królestwa Polskiego w XV w., Wydawnictwo Blue Note, Łódź.
Google Scholar
Gradowski M., Żygulski Z. jun. (2000), Słownik uzbrojenia historycznego, Wydaw. Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Hański O. (w druku), Ozbroennya і obladunki «zatyazhnoi» kіnnoi roti Strusya z 1501 r., Kijów.
Google Scholar
Plewczyński M. (1996–1997a), Sienawski Mikołaj h. Leliwa (1489–1569), [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVII, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa–Kraków, s. 123–130.
Google Scholar
Plewczyński M. (1996–1997b), Sienawski Mikołaj h. Leliwa (ok. 1520–1584), [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVII, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa–Kraków, s. 130–135.
Google Scholar
Plewczyński M. (2012), Wojny i wojskowość polska w XVI wieku, t. II, Lata 1548–1575, Wydawnictwo Inforteditions, Zabrze.
Google Scholar
Sikora F. (1996–1997), Sieniawski Rafał h. Leliwa, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVII, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa–Kraków, s. 147–148.
Google Scholar
Słownik polszczyzny XVI wieku, t. II, Bańczysty – Butynkować się (1967), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Google Scholar
Słownik polszczyzny XVI wieku, t. XIX, O – Ochytrzy (1990), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Google Scholar
Szymczak J. (2002), Rycerska broń drzewcowa na polu bitwy i w szrankach turniejowych w Polsce średniowiecznej, [w:] A. Rachuba. S. Górzyński, H. Manikowska (red.), Heraldyka i okolice, Wydawnictwo DiG, Warszawa, s. 363–367.
Google Scholar
Tyszkiewicz J. (1991), Ostatnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1519–1521, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar
Viskovatov A.V. (1899), Istoricheskoye opisaniye odezhdy i vooruzheniya rossiyskikh voysk, s risunkami, sostavlennoye po vysochayshemu: v 30 t., v 60 kn. 1, Sankt-Peterburg.
Google Scholar
Yukho S.V. (2012), Inventar’ vooruzheniya Nesvizhskogo zamka 1510, 1569 godov (pozdneye vyvezennogo v Chernavchitsy) i drugiye inventari 2-y poloviny XVI veka: unikal’nyye istochniki dlya novykh issledovaniy, [w:] Voyna i oruzhiye. Novyye issledovaniya i materialy. Trudy Tretey Mezhdunarodnoy nauchno–prakticheskoy konferentsii 16–18 maya 2012 goda, Sankt-Peterburg, Ch. III, s. 445–453, https://www.artillery-museum.ru/assets/files/sbornik-konferencii2012-3.pdf [26 II 2021].
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.