Estetyczne fundamenty polityki w koncepcji Wilhelma von Humboldta

Maciej Chmieliński

doi:10.18778/0208-6069.102.02

Autor

Maciej Chmieliński Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Doktryn Polityczno-Prawnych https://orcid.org/0000-0003-3664-0854

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.102.02

Słowa kluczowe:

klasyczny liberalizm, preromantyzm, romantyzm, koncepcja Bildung

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest oparta na estetycznej idei samodoskonalenia (niem. Bildung) koncepcja polityczna przedstawiciela preromantyzmu niemieckiego Wilhelma von Humboldta. Autor zwraca uwagę, że charakterystyczna dla preromantyzmu i romantyzmu niemieckiego koncepcja estetyczna wprowadziła nowy paradygmat w zakresie postrzegania twórczości artystycznej. Klasyczna wizja sztuki jako naśladownictwa za sprawą zradykalizowanej przez preromantyków i romantyków niemieckich Kantowskiej filozofii podmiotu została przeformułowana w filozofię kreacji artystycznej pojmowanej jako ekspresja indywidualności i oryginalności artysty. Na tym nowym estetyczno-indywidualistycznym paradygmacie Wilhelm von Humboldt oparł swoją klasycznie liberalną wizję państwa minimalnego. Estetyczna koncepcja Bildung stała się w ten sposób fundamentem filozofii politycznej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Beiser, Frederick. 1992. Enlightenment, Revolution, and Romanticism. The Genesis of Modern Political Thought, 1790–1800. Cambridge MA: Harvard University Press. https://doi.org/10.4159/harvard.9780674418974
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4159/harvard.9780674418974

Berlin, Isaiah. 2004. Korzenie romantyzmu. Tłum. Anna Bartkowicz. Poznań: Zysk i S-ka.
Google Scholar

Chmieliński, Maciej. 2004. Atomizm a indywidualizm. Rozważania nad myślą polityczną i prawną Wilhelma von Humboldta. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Chmieliński, Maciej. 2020. „Legal ‘Determinism’ or Legal ‘Creationsm’? Conservative-Communitarian Versus Contractarian Approaches to Legal Change”. W The Philosophy of Legal Change. Theoretical Perspectives and Practical Processes. Red. Maciej Chmieliński, Michał Rupniewski. 77–96. London–New York: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780429504709-6
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780429504709-6

Citkowska-Kimla, Anna. 2010. Romantyzm polityczny w Niemczech. Reprezentanci, idee, model. Kraków: Księgarnia Akademicka. https://doi.org/10.12797/9788376380063
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12797/9788376380063

Humboldt, Wilhelm von. 1946. Über die Grenzen der Wirksamkeit des Staates. Nürnberg: Verlag Hans Carl.
Google Scholar

Humboldt, Wilhelm von. 2001. „Myśli o urządzeniu państwa spisane pod wpływem nowej konstytucji francuskiej”. Tłum. Ewa Namowicz. W Państwo a społeczeństwo. Wizje wspólnot niemieckich od oświecenia do okresu restauracji. Red. Tadeusz Namowicz. 184–193. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar

Kant, Immanuel. 1964. Krytyka władzy sądzenia. Tłum. Jerzy Gałecki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Łempicki, Zygmunt. 1966. Renesans, oświecenie, romantyzm i inne studia z historii literatury. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Maistre de, Joseph. 1936. Considérations sur la France. Paris: VRIN.
Google Scholar

Menze, Clemens. 1972. „Grundzüge der Bildungsphilosophie Wilhelm von Humboldts”. W Bildung und Gesellschaft. Zum Bildungsbegriff von Humboldt bis zur Gegenwart. Red. Hans Steffen. 5–28. Göttingen: Vanderhoeck&Ruprecht.
Google Scholar

Ostermann, Reiner. 1993. Die Freiheit des Individuums. Eine Rekonstruktion der Gesellschaftstheorie Wilhelm von Humboldts. Frankfurt am Main–New York: Campus-Verlag.
Google Scholar

Platon. 1997. Państwo, Prawa. Tłum., wstęp i komentarz Władysław Witwicki. Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Google Scholar

Simmel, Georg. 1917. Grundfragen der Soziologie (Individuum und Gesellschaft). Berlin–Leipzig: G.J. Göschen.
Google Scholar

Troeltsch, Ernst. 1957. „The Ideas of Natural Law and Humanity in World Politics”. W Natural Law and Theory of Society, 1500–1800. Red. Otto Gierke. Boston: Beacon Press.
Google Scholar

Watson, Alan. 2001. Society and Legal Change. Philadelphia: Temple University Press.
Google Scholar