Różnorodność biologiczna jako warunek bezpieczeństwa ekologicznego. Wymiar europejski
DOI:
https://doi.org/10.1515/cer-2015-0006Słowa kluczowe:
bioróżnorodność, ochrona bioróżnorodności, formy ochrony przyrody, Natura 2000, stan bezpieczeństawa ekologicznegoAbstrakt
Współczesne badania nad świadczeniami (usługami) ekosystemów (środowiska) potwierdzają rangę i znaczenie środowiska przyrodniczego i jego zasobów dla kształtowania dobrobytu człowieka. Szczególnie mocno akcentują ochronę żywych zasobów przyrody dla zachowania bioróżnorodności, która jest niezbędna dla utrzymania podstawowych procesów ekologicznych oraz zapewnienie trwałości użytkowania tychże zasobów. W efekcie ochrona bioróżnorodności to nie tylko problem przyrodniczy, ale również problem ekonomiczny i społeczny, dobrobytu i jakości życia. Zatem różnorodność biologiczna jest niezbędnym warunkiem zapewnienia bezpieczeństwa ekologicznego zachowania ciągłości procesów przyrodniczych, warunków i jakości życia oraz potencjału gospodarczego. Głównym celem artykułu jest wskazanie teoretycznych podstaw ochrony bioróżnorodności z perspektywy nauk przyrodniczych i ekonomicznych oraz identyfikacja zróżnicowań poziomu ochrony bioróżnorodności w krajach Unii Europejskiej. Celem szczegółowym jest wskazanie form ochrony przyrody jako instrumentu ochrony bioróżnorodności oraz dokonanie przeglądu ustanawianych form ochrony przyrody w wybranych krajach UE. Dla realizacji tak założonego celu dokonano przeglądu literatury z zakresu nauk przyrodniczych, ekonomicznych i prawnych oraz aktualnych czasopism z zakresu nauk przyrodniczych prezentujących badania naukowe w obszarze bioróżnorodności. Analiza porównawcza została przygotowana w oparciu o dane statystyczne pochodzących z różnorodnych zasobów statystyki międzynarodowej (OECD, EUROSTAT, EEA).
Pobrania
Bibliografia
Andrzejewski R. (1983), W poszukiwaniu teorii fizjocenozy, ‘Wiadomości Ekologiczne’, 29, Centrum Badań Ekologicznych, Polska Akademia Nauk. Dziekanów Leśny k. Warszawy.
Google Scholar
Andrzejewski R. (1985), Ekologia a planowanie, ‘Wiadomości Ekologiczne’, 311, Badań Ekologicznych, Polska Akademia Nauk. Dziekanów Leśny k. Warszawy.
Google Scholar
Burchard-Dziubińska M., Drzazga D., Rzeńca A. (red.) (2014), Zrównoważony rozwój-naturalny wybór, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Costanza R. et al. (1997), The value of the world's ekosystem services and natura capital, ‘Nature’, No. 387.
Google Scholar
Ehrlich P., Wilson E.O. (1991), Biodiversity Studies: Science and Policy, Science 253.
Google Scholar
Environment conditions in Poland (2011), Raport Sygnały 2011, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.
Google Scholar
Fiedor B. (red.), (2002), Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Google Scholar
Harding G. (1992) Tragedia dóbr wspólnych [w:] G. Peszka, T. Żylicz (red.), Środowisko – społeczeństwo – gospodarka. Wybór przekładów z literatury anglosaskiej, Biblioteczka ‘Ekonomia i Środowisko’ – nr 4, Kraków.
Google Scholar
Jankowska-Kłapkowska A. (1993), Ekologiczne uwarunkowania rozwoju gospodarczego i społecznego, [w:] Interdyscyplinarne podstawy ochrony środowiska przyrodniczego, Ossolineum, Wrocław 1993.
Google Scholar
Joppa L., Roberts D.L., Primm S.L. (2010), How many species of flowering plants are there?, Proceedings of the Royal Society B: Bological Sciences 278.
Google Scholar
Kalinowska A. (2008), Artykuł 13. W poszukiwaniu społecznego wsparcia w zarządzaniu Konwencją o różnorodności biologicznej. Polska praktyka na tle doświadczeń światowych, CBD, Warszawa.
Google Scholar
Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z programem działań (2003), dokument zatwierdzony przez Radę Ministrów w dniu 25 lutego 2003 r., Warszawa.
Google Scholar
Krzymowska-Kostrowicka (1988), Gospodarka turystyczna w parkach narodowych i rezerwatach przyrody – zasady użytkowania i modele organizacji [w:] Gospodarka turystyczna w parkach narodowych i rezerwatach przyrody, LOP, Warszawa.
Google Scholar
Krzysztofek K., Szczepański M.S. (2002), Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar
Mackenzie A., Ball A.S., Virdee S.R. (2001), Instant Notes Ecology, Second edition, Series editor B.D Hames, BIOS Scientific Publishers Limited.
Google Scholar
May R. (2010), Tropical arthropod species, more or less?, Science 329.
Google Scholar
Olaczek R. (1988), Gospodarowanie w parkach narodowych i rezerwatach przyrody w świetle obecnych i przewidywanych ich funkcji [in:] Gospodarowanie w parkach narodowych i rezerwatach przyrody, materiały z sesji naukowej LOP zorganizowanej w Warszawie 27 czerwca 1985, LOP, Warszawa.
Google Scholar
Pearce D.W. (1986), The Economics of Natural Resource Management, Projects Policy Department University College, London.
Google Scholar
Streamlining European biodiversity indicators 2020: Building a future on lessons learnt from the SEBI 2010 process, EEA Technical report No 11/2011, p.14, http://www.eea.europa.eu/publications/streamlining-european-biodiversity-indicators-2020
Google Scholar
Sweeney J. (1993), Economic Theory of Depletable Resources: an Introduction [in:] Kneese A.V.,
Google Scholar
Swenney J., Handbook of Natural Resources and Energy Economics, II, North-Holland, Amsterdam.
Google Scholar
Śleszyński J. (2000), Ekonomiczne problemy ochrony środowiska, Wydawnictwo ARIES, Warszawa.
Google Scholar
Toffler A. (1997), Trzecia fala, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar
The Millenium Ecosystems Assessment, Ecosystems and Human Well-being: Synthesis (2005), Island Press, Washington, D.C.2005.
Google Scholar
World Conservation Strategy. Living Resources Conservation for Sustainable Development, IUCN, Gland 1980; przekład polski: Światowa Strategia Ochrony Przyrody. Ochrona żywych zasobów dla trwałego rozwoju, LOP, Warszawa 1985.
Google Scholar
Woś A. (1995), Ekonomika odnawialnych zasobów naturalnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
van Opstal A.J.F.M. (1999), The Architecture of the Pan European Ecological Network: Suggestions for Concept and Criteria, Rapport IKC Natuurbeheer, nr 37, Wageningen.
Google Scholar
http://www.wwf.pl/informacje/publikacje/inne/lpr2006final.pdf
Google Scholar
http://www.catalogueoflife.org/col/info/totals
Google Scholar
http://biodiversity.europa.eu/topics/sebi-indicators
Google Scholar
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32009L0147&from=EN
Google Scholar
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32009L0147&from=EN
Google Scholar
http://www.eea.europa.eu/data-and-maps/daviz/natura-2000-barometer#tab-dashboard-03
Google Scholar
http://ec.europa.eu/environment/nature/legislation/habitatsdirective/docs/Int_Manual_EU28.pdf
Google Scholar
http://www.eea.europa.eu/data-and-maps/daviz/natura-2000-barometer#tab-dashboard-03
Google Scholar
http://www.oecd.org/env/41069197.pdf http://stats.oecd.org/
Google Scholar
http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do?dvsc=3
Google Scholar
http://www.ti.bund.de/fileadmin/dam_uploads/vTI/Publikationen/Thuenen_Working_Paper/Thuenen_Working_Paper_19_Gesamt.pdf
Google Scholar
http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=env_bio2&lang=en
Google Scholar
http://www.oecd.org/env/41069197.pdf
Google Scholar
http://www.ti.bund.de/fileadmin/dam_uploads/vTI/Publikationen/Thuenen_Working_Paper/Thuenen_Working_Paper_19_Gesamt.pdf
Google Scholar
http://ec.europa.eu/environment/pubs/pdf/factsheets/biodiversity_2020/2020%20Biodiversity%20Factsheet_PL.pdf
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
