Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 października 2019 r., sygn. II FSK 872/19
DOI:
https://doi.org/10.18778/1509-877X.2019.01.02Słowa kluczowe:
pozorność czynności prawnej, monistyczna koncepcja pozorności, klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, umowa darowiznyAbstrakt
Glosa zawiera argumentację negującą stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego sformułowane na gruncie wyroku z dnia 8 października 2019 r., sygn. II FSK 872/19, w przedmiocie pozorności czynności prawnych oraz skutków podatkowych wynikających z zawartej przez strony umowy. NSA, odwołując się do monistycznej koncepcji pozorności czynności prawnej, uznał, że w rozpatrywanym stanie faktycznym zaistniała pozorność czynności prawnej, a tym samym strony nie zawarły umowy darowizny, lecz dokonały złożonej czynności prawnej o odpłatnym charakterze, wiążącej się z powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. W ocenie autora istota argumentacji NSA w glosowanym orzeczeniu, dotycząca podatkowych skutków wynikających z zawartej w maju 2012 r. umowy, w istocie zmierza do zastosowania konstrukcji o cywilistycznym rodowodzie dla wykreowania efektu, który stał się możliwy dopiero po wprowadzeniu do polskiego systemu prawnego klauzuli obejścia prawa podatkowego.
Pobrania
Bibliografia
Brzozowski A., Pojęcie umowy w prawie polskim, funkcje umów. Źródła prawa regulującego umowy, [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo zobowiązań, t. 5: Część ogólna, red. K. Osajda, Warszawa 2020.
Google Scholar
Gawlik Z., Komentarz do art. 888 k.c., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3, cz. 2, red. A. Kidyba, Warszawa 2014.
Google Scholar
Grykiel J., Komentarz do art. 56 k.c., [w:] Kodeks cywilny, t. 1: Komentarz do art. 1–352 KC, red. M. Gutowski, Warszawa 2018.
Google Scholar
Grykiel J., Olejniczak A., Radwański Z., Czynności prawne nieodpłatne i odpłatne, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2019.
Google Scholar
Gutowski M., Komentarz do art. 83 k.c., [w:] Kodeks cywilny, t. 1: Komentarz do art. 1–352, red. M. Gutowski, Warszawa 2018.
Google Scholar
Gutowski M., Nieważność czynności prawnej, Warszawa 2017.
Google Scholar
Gutowski M., Radwański Z., Wady oświadczenia woli, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2: Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2019.
Google Scholar
Jedliński A., Pozorność jako wada czynności prawnej i konsekwencje prawne pozorności, „Rejent” 2005, nr 5.
Google Scholar
Jezioro J., Komentarz do art. 888 k.c., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2017.
Google Scholar
Kappes A., Kocot W., Romanowski M., Umowy w pośrednictwie handlowym, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 9: Umowy nienazwane, red. W.J. Katner, Warszawa 2018.
Google Scholar
Karaszewski G., Komentarz do art. 888 k.c., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. J. Ciszewski, Warszawa 2013.
Google Scholar
Kępiński M., Pozorność w umowach o przeniesienie własności, „Nowe Prawo” 1969, z. 9.
Google Scholar
Lackoroński B., Komentarz do art. 888 k.c., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3B, red. K. Osajda, Warszawa 2017.
Google Scholar
Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Wady oświadczenia woli w polskim prawie cywilnym, Warszawa 1973.
Google Scholar
Mularski K., Komentarz do art. 888 k.c., [w:] Kodeks cywilny, t. 3, red. M. Gutowski, Warszawa 2019.
Google Scholar
Ohanowicz A., Zarys prawa cywilnego byłej dzielnicy pruskiej. Część pierwsza. Nauki ogólne, Poznań 1922.
Google Scholar
Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2009.
Google Scholar
Radwański Z., Wady oświadczenia woli, [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo cywilne, t. 2: Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa 2002.
Google Scholar
Radwański Z., Wady oświadczenia woli, [w:] System Prawa Prywatnego. t. 2: Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa 2008.
Google Scholar
Safjan M., Komentarz do art. 888 k.c., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2013.
Google Scholar
Trzaskowski R., Granice swobody kształtowania treści i celu umów obligacyjnych: art. 3531 KC, Kraków 2005.
Google Scholar
Trzaskowski R., Komentarz do art. 888 k.c., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, Księga trzecia, red. J. Gudowski, Warszawa 2013.
Google Scholar
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1999.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
PlumX metrics
