Doping w e-sporcie. Próba eksploracji empirycznej i poszukiwanie interpretacji socjologicznych
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-600X.75.06Słowa kluczowe:
socjologia sportu, doping, e-sport, gry wideoAbstrakt
Na horyzoncie badań naukowych pojawiło się nowe zjawisko – sport elektroniczny. Wiele zagadnień w jego obrębie wciąż nie doczekało się usystematyzowanej analizy. Problem stosowania sztucznych substancji lub metod w celu poprawy fizycznych możliwości człowieka najczęściej podejmuje się w kontekście dewiacji w sporcie. E-sport częściowo odzwierciedla sportową funkcjonalność, ale w zakresie dopingu i kontroli antydopingowych we współzawodnictwie w grach wideo trudno postawić granicę między tym, co dozwolone, a tym, czego nie wolno robić. Celem prezentowanej pracy jest próba rekonstrukcji społecznej oceny zjawiska dopingu w e-sporcie na podstawie postaw oraz doświadczeń sympatyków i użytkowników gier. Graczy najczęściej charakteryzuje pozytywne nastawienie do stosowania substancji stymulujących, takich jak napoje energetyzujące. Niektórzy z nich w swoim otoczeniu obserwują przypadki stosowania niedozwolonych substancji podczas rozgrywek. Sympatycy e-sportu przeważnie popierają kontrole antydopingowe wzorowane na sporcie tradycyjnym i podkreślają znaczenie strukturalnych determinantów omawianego problemu, takich jak przyzwolenie otoczenia na stosowanie zabronionych środków.
Bibliografia
Altukhov S., Nauright J. (2018), The New Sporting Cold War: Implications of the Russian Doping Allegations for International Relations and Sport, “Sport in Society”, no. 8(21), pp. 1120–1136.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/17430437.2018.1442194
Baldwin A. (2019), Targeted tests having an impact in esports, says Verroken, https://www.reuters.com/article/us-sport-doping/targeted-tests-having-an-impact-in-esports-says-verroken-idUSKCN1RT2D4 (accessed 2.10.2019).
Google Scholar
Brewer B.D. (2002), Commercialization in Professional Cycling 1950–2001: Institutional Transformations and the Rationalization of “Doping”, “Sociology of Sport Journal”, no. 19(3), pp. 276–301.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1123/ssj.19.3.276
Bryce J., Rutter J. (2002), Killing like a girl: Gendered gaming and girl gamers’ visibility, http://www.digra.org/wp-content/uploads/digital-library/05164.00312.pdf (accessed 26.09.2019).
Google Scholar
Chomczyk T. (2019), Afera cheaterska w ESL MP. Skoro dopuszczono się oszustwa, to dlaczego nie ma również kar indywidualnych?, https://esportmania.pl/big-stories/tajemnice-z-watykanu-zdyskwalifikowane-z-udzialu-w-esl-mistrzostwach-polski/0wgwqh4 (accessed 23.10.2019).
Google Scholar
Coakley J., Hughes R. (1991), Positive Deviance among Athletes: The Implications of Over Conformity to the Sport Ethic, “Sociology of Sport Journal”, no. 8(4), pp. 307–325.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1123/ssj.8.4.307
Connolly J. (2015), Civilising Processes and Doping in Professional Cycling, “Current Sociology”, no. 63(7), pp. 1037–1057.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/0011392115576765
Consalvo M. (2007), Cheating: Gaining Advantage in Video Games, MIT Press, Cambridge.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/1802.001.0001
Cypryjański M. (2018), E-sport: optymalizacja gracza, Helion, Gliwice.
Google Scholar
Dąbrowski A. (2011), E-sport – przydawka czy coś więcej?, [in:] Ł. Rogowski, R. Skrobacki (eds.), Społeczne zmagania ze sportem, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań, pp. 117–139.
Google Scholar
Dennis M. (2015), The East German Doping Programme, [in:] V. Møller, I. Waddington, J.M. Hoberman (eds.), The Routledge Handbook of Drugs and Sport, Routledge, Abingdon–New York, pp. 170–180.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203795347-15
Dziubiński Z. (2019), Dewiacje w sporcie wyczynowym, [in:] Z. Dziubiński, Z. Krawczyk, M. Lenartowicz (eds.), Socjologia kultury fizycznej, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego, Warszawa, pp. 342–356.
Google Scholar
Funk D.C., Pizzo A.D., Baker B.J. (2018), eSport management: Embracing eSport education and research opportunities, “Sport Management Review”, no. 1(21), pp. 7–13.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.smr.2017.07.008
Gawroński W., Ziemba A. (2005), Wybrane problemy dopingu a wspomaganie zdolności wysiłkowych w sporcie, [in:] A. Jagier, K. Nazar, A. Dziak (eds.), Medycyna sportowa, Polskie Towarzystwo Medycyny Sportowej, Warszawa, pp. 501–519.
Google Scholar
Groenke S. (2019), Tajemnice Watykanu odkryte. ESL tłumaczy dyskwalifikację zespołu, https://eweszlo.pl/tajemnice_watykanu_odkryte_esl_tlumaczy_dyskwalifikacje_zespolu/ (accessed 23.10.2019).
Google Scholar
Hemphill D. (2005), Cybersport, “Journal of the Philosophy of Sport”, no. 32(2), pp. 195–207.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/00948705.2005.9714682
Hodson H. (2014), Esports: Doping is rampant, industry insider claims, https://www.newscientist.com/article/dn26051-esports-doping-is-rampant-industry-insider-claims/ (accessed 20.10.2019).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/S0262-4079(14)61576-1
Holden J.T., Kaburakis A., Rodenberg R. (2017), The Future Is Now: Esports Policy Considerations and Potential Litigation, “Journal of Legal Aspects of Sport”, no. 27(1), pp. 46–78.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1123/jlas.2016-0018
Irwin S.V., Naweed A. (2018), BM’ing, Throwing, Bug Exploiting, and Other Forms of (Un)Sportsmanlike Behavior in CS:GO Esports, “Games and Culture”, https://doi.org/10.1177/1555412018804952
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/1555412018804952
Jenny S.E., Manning R.D., Keiper M.C., Olrich T.W. (2017), Virtual(ly) Athletes: Where eSports Fit Within the Definition of “Sport”, “Quest”, no. 69(1), pp. 1–18.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/00336297.2016.1144517
Jonasson K., Thiborg J. (2010), Electronic sport and its impact on future sport, “Sport in Society”, no. 13(2), pp. 287–299.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/17430430903522996
Kotkowski Ł. (2019), Nie, Razer nie zrobił energetyka dla graczy. Razer wprowadza dedykowane odżywki do świata e-sportu, https://www.spidersweb.pl/2019/06/razer-respawn-dla-napoj-dla-graczy.html?fbclid=IwAR0blou7zSSlF26lvpC2euoQOKZYNCuRQExrqhzNCWD7pd3NF1oEeiBK1hA (accessed 17.10.2019).
Google Scholar
Leszczyńska A. (2017), Doping, [in:] H. Jakubowska, P. Nosal (eds.), Socjologia sportu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, pp. 11–24.
Google Scholar
Malcolm D. (2008), Prohibition of Drugs, [in:] D. Malcolm, The SAGE Dictionary of Sport Studies, SAGE Publications, London, pp. 74–76.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4135/9781446212172
Mottram D.R. (2011), A Historical Perspective of Doping and Anti-Doping in Sport, [in:] D.R. Mottram (ed.), Drugs in Sport, Routledge, Abingdon, pp. 21–34.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203873823_chapter_2
Newzoo (2019a), 2019 Global Esports Market, https://newzoo.com/key-numbers/ (accessed 26.09.2019).
Google Scholar
Newzoo (2019b), 2018–2020 Global Esports Audience, https://newzoo.com/key-numbers/ (accessed 26.09.2019).
Google Scholar
Nosal P. (2017), Technologia, [in:] H. Jakubowska, P. Nosal (eds.), Socjologia sportu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, pp. 231–241.
Google Scholar
Reitman J.G., Anderson-Coto M.J., Lee J.S., Wu M., Steinkuehler C. (2019), Esports Research: A Literature Review, “Games and Culture”, no. 15(1), https://doi.org/10.1177/1555412019840892
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/1555412019840892
Rosen D.M. (2008), Dope. A History of Performance Enhancement is Sports from the Nineteenth Century to Today, Praeger, Westport–London.
Google Scholar
Sas-Nowosielski K. (2006), Glosa do dyskusji nad legalizacją dopingu w sporcie, “Sport Wyczynowy”, no. 3–4, pp. 59–65.
Google Scholar
Savulescu J., Foddy B., Clayton M. (2004), Why We Should Allow Performance Enhancing Drugs in Sport, “British Journal of Sports Medicine”, no. 38(6), pp. 666–670.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1136/bjsm.2003.005249
Schneider A.J., Butcher R.B. (2000), A Philosophical Overview of the Arguments on Banning Doping in Sport, [in:] C. Tamburrini, T. Tännsjö (eds.), Values in Sport. Elitism, Nationalism, Gender Equality and the Scientific Manufacturing of Winners, E & FN Spon, London, pp. 185–199.
Google Scholar
Schumacher G. (1999), Science – No Thanks! Theses Against a Fruitless Venture, [in:] E. Müller, G. Zallinger, F. Ludescher (eds.), Science in Elite Sport, E & FN Spon, London, pp. 36–43.
Google Scholar
Stępnik A. (2009), E-sport z perspektywy teorii sportu, “Homo Ludens”, no. 1, pp. 213–222.
Google Scholar
Tamburrini C. (2000), What’s Wrong with Doping?, [in:] C. Tamburrini, T. Tännsjö (eds.), Values in Sport. Elitism, Nationalism, Gender Equality and the Scientific Manufacturing of Winners, E & FN Spon, London, pp. 200–216.
Google Scholar
Thiel A., John J.M. (2018) Is eSport a “real” sport? Reflections on the Spread of Virtual Competitions, “European Journal for Sport and Society”, no. 15(4), pp. 311–315.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/16138171.2018.1559019
Thomas C.J., Rothschild J., Earnest C.P., Blaisdell A. (2019), The Effects of Energy Drink Consumption on Cognitive and Physical Performance in Elite League of Legends Players, “Sports”, no. 7(9), https://doi.org/10.3390/sports7090196
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3390/sports7090196
Van Hilvoorde I., Pot N. (2016), Embodiment and Fundamental Motor Skills in eSports, “Sport, Ethics and Philosophy”, no. 10(1), pp. 14–27.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/17511321.2016.1159246
Waddington I. (2008), Drugs, [in:] D. Malcolm, The SAGE Dictionary of Sport Studies, SAGE Publications, London, pp. 72–74.
Google Scholar
Wojtaszyn D. (2011), Sport w cieniu polityki. Instrumentalizacja sportu w NRD, Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
Google Scholar
Yesalis C.E., Bahrke M.S. (2002), History of Doping in Sport, “International Sports Studies”, no. 24(1), pp. 42–76.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1249/00149619-200208000-00009
Zagała K., Strzelecki A. (2019), eSports Evolution in Football Game Series, “Physical Culture and Sport. Studies and Research”, no. 83(1), pp. 50–62.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2478/pcssr-2019-0020
Zhouxiang L. (2016), From E-Heroin to E-Sports: The Development of Competitive Gaming in China, “The International Journal of the History of Sport”, no. 33(18), pp. 2186–2206.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/09523367.2017.1358167
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.