The internationalisation of higher education: losses and benefits

Marek Butrym

doi:10.18778/0208-600X.74.03

Autor

Marek Butrym Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, ul. Szrajbera 11, 10-007 Olsztyn https://orcid.org/0000-0001-8550-3405

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.74.03

Słowa kluczowe:

umiędzynarodowienie studiów, studenci zagraniczni, przyjazdy studentów, plany studentów

Abstrakt

W międzynarodowych deklaracjach podkreśla się rolę wyższego wykształcenia w budowaniu społeczeństwa wiedzy i jego związek z rozwojem ekonomicznym, społecznym i kulturowym poszczególnych krajów. W artykule ukazano ekonomiczne znaczenie umiędzynarodowienia studiów dla rozwoju uczelni, miast i krajów, w których studiują zagraniczni studenci. Jednocześnie podkreślono, że jednym z czynników i form drenażu mózgów oraz walki o “mądre głowy” przez kraje zainteresowane własnym rozwojem staje się umiędzynarodowienie studiów wyższych i zatrzymanie części wykształconych studentów zagranicznych na swoim rynku pracy. Na przykładzie Polski, gdzie wśród studentów zagranicznych dominują studenci z Ukrainy, przedstawiono zyski kraju przyjmującego studentów i straty kraju ich pochodzenia. Uwzględniono przy tym aktualny kontekst braku politycznej stabilizacji na Ukrainie, co może dodatkowo, w większym stopniu niż w innych krajach, skłaniać młodych ludzi do wyjazdu na studia i braku planowanego powrotu do kraju pochodzenia.

Bibliografia

Andrejuk K., Korniychuk A. (2018), Ukraińscy absolwenci polskich uczelni: przechodzenie ze studiów na rynek pracy w kontekście samozatrudnienia, “Problemy Polityki Społecznej”, no. 40(1), pp. 121–140.
Google Scholar

Asteris M. (2006), British universities: the “coal exporters” of the 21st century, “Journal of Studies in International Education”, no. 10, pp. 224–240.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/1028315306289785

Balicki J. (2007), Migracje i rozwój – aspekt globalny, “Biuletyn Rządowej Rady Ludnościowej”, no. 52, Warszawa.
Google Scholar

Bergen S. (2011), Internationalization of higher education: a perspective of European values, [in:] W. Martyniuk (ed.), Internacjonalizacja studiów wyższych, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa, pp. 11–27.
Google Scholar

The Bologna Declaration of 19 June 1999. Joint declaration of the European Ministers of Education, p. 1.
Google Scholar

Chmielewska I., Dobroczek G., Puzynkiewicz J. (2016), Obywatele Ukrainy pracujący w Polsce – raport z badania. Badanie zrealizowane w 2015 r., Departament Statystyki Narodowego Banku Polskiego, Warszawa.
Google Scholar

Ćwieluch J. (2018), Skąd nagle w polskich miastach tylu studentów z Ukrainy?, “Polityka”, May 15th.
Google Scholar

Domański T. (2017), Internacjonalizacja polskich uczelni wyższych, [in:] T. Domański, A. Stępień-Kuczyńska, A. Włodarska-Frykowska (eds.), Internacjonalizacja polskich ośrodków politologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, pp. 63–80.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-741-1.08

Dorosh N., Boyko O., Kleszczewska E., Łogwiniuk K., Andryszczyk M. (2013), Porównanie nawyków żywieniowych studentów na Ukrainie i w Polsce. Część I. Badania ankietowe, “Hygeia Public Health”, vol. 48(4), pp. 526–535.
Google Scholar

Dzienis A. (2013), Współczesne migracje w Japonii, “Biuletyn Migracyjny”, no. 44, p. 8.
Google Scholar

Fryc J. (2017), Zagraniczni studenci szturmują polskie uczelnie. To świetna wiadomość dla gospodarki, https://businessinsider.com.pl/technologie/nauka/studenci-zagraniczni-w-polscejak-wplywaja-na-gospodarke/2bsfvnr (accessed 21.04.2020).
Google Scholar

Grabowska M. (2013), Migracja edukacyjna polskich studentów na tle trendów światowych, “Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania”, vol. 2(32), pp. 113–123.
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny (GUS) (2006–2019), Higher education institutions and their finances in 2005–2018, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Google Scholar

Hut P., Jaroszewska E. (2012), Studenci zagraniczni w Polsce na tle migracji edukacyjnych na świecie, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Google Scholar

Kaczmarczyk P., Okólski M. (eds.) (2005), Migracje specjalistów wysokiej klasy w kontekście członkostwa Polski w Unii Europejskiej, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa.
Google Scholar

Kawczyńska-Butrym Z. (ed.) (2014), Migracje edukacyjne. Studenci zagraniczni – dwie strony księżyca, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Google Scholar

Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989, Dz.U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526.
Google Scholar

Kubiciel-Lodzińska S. (2014), Studenci zagraniczni w Polsce – ich obecność na rynku pracy oraz wydatki (Na podstawie badań z województwa opolskiego), [in:] D. Kotlorz (ed.), Edukacje w świetle przemian współczesnego rynku pracy, “Studia Ekonomiczne Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, no. 197, pp. 135–146.
Google Scholar

Kwiek M. (2015), Uniwersytet w dobie przemian. Instytucje i kadra akademicka w warunkach rosnącej konkurencji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Kyvliuk O., Svyrydenko D. (2017), Academic mobility as “brain drain” phenomenon of modern higher education, “Studia Warmińskie”, no. 54, pp. 361–371.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31648/sw.77

Łukasiewicz G. (2009), Kapitał ludzki organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Matacz A. (2014), Studenci zagraniczni w Polsce i w Lublinie – ich pochodzenie i rzeczywiste wybory kierunków kształcenia, [in:] Z. Kawczyńska-Butrym (ed.), Migracje edukacyjne. Studenci zagraniczni – dwie strony księżyca, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, pp. 55–71.
Google Scholar

Matkowska M. (2010), Sytuacja studentów cudzoziemców w Polsce, “Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania”, no. 18, pp. 87–98.
Google Scholar

Mendryk I., Kawczyńska-Butrym Z., Oleszko-Kurzyna B., Galbarczyk T. (2020), Gospodarstwa domowe z 500+ w procesie rozwoju kapitału ludzkiego. Wybrane problemy ekonomiczne i socjologiczne, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Google Scholar

Nowak M.K. (2018), Ukraińskich studentów coraz więcej, a mądrej polityki migracyjnej brak. Bo jakoś to będzie, https://oko.press/ministerstwo-ds-jakos-to-bedzie-ukrainskich-studentow-coraz-wiecej-spojnej-polityki-migracyjnej-brak/ (accessed 7.02.2019).
Google Scholar

Nowicka E., Łodziński S. (1993), Gość w dom. Studenci z krajów Trzeciego Świata w Polsce, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Google Scholar

Nye J.S. Jr. (2002), The information revolution and American soft power, “Asia Pacific Review”, no. 9, pp. 60–76.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/13439000220141596

OECD Report (2008), Higher Education to 2030 (Vol. 1): Demography, OECD Publishing.
Google Scholar

Rokita-Poskart D. (2017), Migracje edukacyjne i ich demograficzne konsekwencje dla ośrodka akademickiego (na przykładzie miasta Opola), “Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, no. 309, pp. 85–94.
Google Scholar

Rożnowski B. (2014), Strategie adaptacyjne studentów z Ukrainy: przykład lubelski, [in:] Z. Kawczyńska-Butrym (ed.), Migracje edukacyjne. Studenci zagraniczni – dwie strony księżyca, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, pp. 141–154.
Google Scholar

Saryusz-Wolski T., Piotrowska D. (2011), Internacjonalizacja: mobilność studentów, [in:] W. Martyniuk (ed.), Internacjonalizacja studiów wyższych, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa, pp. 43–55.
Google Scholar

Siwińska B. (2007), Education goes global! Strategie internacjonalizacji szkolnictwa wyższego, Fundacja Edukacyjna “Perspektywy”, Warszawa.
Google Scholar

Siwińska B. (2014), Uniwersytet ponad granicami. Internacjonalizacja szkolnictwa wyższego w Polsce i w Niemczech, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
Google Scholar

Sokuryanskaya L., Svid O. (2019) ,Dynamika cinnisnych orijentacji ukrajins’kych studentiv czasiv nezalezhnosti: “nazad do materializmu”?, http://sg-sofia.com.ua/dinamika-zinnisnihorientazij-ukr-studentov-chasiv-nezaleznosti (accessed: 12.02.2020).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.53943/ELCV.0119_03

Stróżek A., Butrym M. (2014), Mieszkańcy Lublina o studentach zagranicznych, [in:] Z. Kawczyńska-Butrym (ed.), Migracje edukacyjne. Studenci zagraniczni – dwie strony księżyca, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, pp. 189–200.
Google Scholar

Studenci zagraniczni. Mamy ich coraz więcej. Dlaczego wybierają nasze uczelnie? (2016), https://www.gdansk.pl/wiadomosci/studenci-zagraniczni-mamy-ich-coraz-wiecej-dlaczegowybieraja-nasze-uczelnie,a,62654 (accessed 16.05.2020).
Google Scholar

Study in Poland. Studenci zagraniczni w Polsce 2016 (2017), Fundacja Edukacyjna “Perspektywy”, Warszawa.
Google Scholar

Trzciński R. (2015), Zagraniczni studenci – czy potencjalni uczestnicy polskiego rynku pracy, [in:] J. Konieczna-Sałamatin (ed.), Imigranci o wysokich kwalifikacjach na polskim rynku pracy. Raport z badań 2014–2015, Instytut Społeczno-Ekonomicznych Ekspertyz, Fundacja “Nasz Wybór”, Warszawa, pp. 175–210.
Google Scholar

Żołędowski C. (2010), Studenci zagraniczni w Polsce: motywy przyjazdu, ocena pobytu, plany na przyszłość, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar